REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Samorządowy zakład budżetowy a zwrot VAT gminie

Samorządowy zakład budżetowy a zwrot VAT gminie./ fot. Fotolia
Samorządowy zakład budżetowy a zwrot VAT gminie./ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

PROBLEM: Samorządowy zakład budżetowy po centralizacji VAT składa deklaracje cząstkowe do gminy. W deklaracjach tych nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym wykazuje jako do zwrotu (zgodnie z zarządzeniem burmistrza). W zeszłym roku została wprowadzona zmiana w statucie zakładu, mówiąca o tym, że może on otrzymywać z gminy środki wynikające z rozliczenia podatku VAT. Obecnie gmina nie chce przekazywać zakładowi kwot nadwyżek wynikających ze składanych deklaracji cząstkowych. Jak "zmobilizować" gminę, żeby oddała nam nasze pieniądze? Są to kwoty znaczące, których brak negatywnie wpływa na naszą sytuację finansową.

RADA: Samorządowy zakład budżetowy ma stosunkowo ograniczone możliwości, by "wymóc" na gminie zwrot VAT.

REKLAMA

REKLAMA

UZASADNIENIE: Na wstępie warto przypomnieć, że 29 września 2015 r. Trybunał Sprawiedliwości UE wydał wyrok w sprawie C-276/14, Gmina Wrocław, zgodnie z którym podmioty prawa publicznego, takie jak gminne jednostki budżetowe, nie mogą być uznane za podatników podatku od wartości dodanej, ponieważ nie spełniają kryterium samodzielności właściwego dla podatnika tego podatku. Zdaniem TS UE, jednostki te nie ponoszą ryzyka gospodarczego, nie odpowiadają za szkody spowodowane tą działalnością (ryzyko i odpowiedzialność ponosi bowiem gmina), jak również m.in. nie dysponują własnym majątkiem.

Także NSA w uchwale z 26 października 2015 r., sygn. akt I FPS 4/15, potwierdził, iż podatnikiem jest tylko gmina, jak również przesądził o "braku samodzielności w VAT" samorządowego zakładu budżetowego, mimo że ten ostatni jest podmiotem wyodrębnionym w stosunku do tworzącej go jednostki samorządu terytorialnego pod względem organizacyjnym, majątkowym oraz finansowym. Samorządowy zakład budżetowy nie ma osobowości prawnej i działa w imieniu jednostki samorządu terytorialnego, która go utworzyła.

Od 1 stycznia 2017 r. wprowadzono tzw. centralizację rozliczeń jednostek organizacyjnych danej jednostki samorządu terytorialnego.

Samorządowy zakład budżetowy odpłatnie wykonuje zadania, pokrywając koszty swojej działalności z przychodów własnych. Przy czym wydzielenie mienia na rzecz samorządowego zakładu budżetowego ma jedynie charakter organizacyjny. Mienie to pozostaje w bezpośrednim władztwie jednostki samorządu, która określa zasady gospodarowania mieniem wydzielonym na potrzeby zakładu. Również odpowiedzialność za zobowiązania samorządowego zakładu budżetowego ponosi jednostka samorządu terytorialnego, która go utworzyła.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Brak osobowości prawnej zakładu budżetowego oraz fakt, że wchodzi on w skład "większej całości" powoduje, że nie może on np. wystąpić z powództwem przeciw gminie i kierować w stosunku do niej roszczeń.

W ślad za centralizacją rozliczeń podatkowych w przepisach ogólnych dotyczących finansów publicznych wprowadzono zasadę, że samorządowy zakład budżetowy może otrzymać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego środki finansowe wynikające z rozliczenia podatku od towarów i usług, z tym że ich wysokość nie może być wyższa niż wynikająca z rozliczenia tego podatku związanego z tym zakładem.

Zobacz: Rachunkowość budżetowa

Z uzasadnienia do projektu nowelizacji: (materializacja w postaci ustawy z 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług, druk sejmowy nr 709)wynikało, że nowy przepis umożliwia przekazywanie kwot do zakładu budżetowego w sytuacji, gdy jednostka samorządu terytorialnego otrzyma zwrot VAT, wynikający z deklaracji podatkowej, jeżeli organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego przewiduje przekazywanie tych środków temu zakładowi. Jednak organ stanowiący jednostki winien określić w statucie zakładu budżetowego zasady ustalania i przekazywania z budżetu jednostki środków finansowych wynikających z rozliczenia podatku VAT, z tym że ich wysokość nie może być wyższa niż wynikająca z rozliczenia podatku związanego z tym zakładem.

Wydaje się, że powyższe rozwiązanie nie jest wystarczającym "remedium" na problemy zakładów budżetowych, których sytuacja po centralizacji VAT uległa pogorszeniu, gdyż wcześniej generowano zwroty VAT (np. zakupy ze stawką 23%, sprzedaż ze stawką 8%), zaś obecnie rozliczenia poszczególnych jednostek wewnętrznych idą na "wspólne konto ".

Trudno dopatrywać się tu roszczenia samorządowego zakładu budżetowego, zarówno z punktu widzenia przepisów prawa cywilnego, jak i administracyjnego. Co więcej ogólne przepisy prawa podatkowego również nie rozwiązują tej kwestii.

Chyba że izba obrachunkowa zakwestionowałaby sposób działania gminy (wydaje się jednak, że bardziej pod kątem formalnym, tj. zgodności działania z aktami prawnymi, niż pod kątem gospodarności).

Być może warto byłoby wziąć pod uwagę możliwość zwrócenia uwagi na ten problem komisji rewizyjnej w gminie.

Natomiast dosyć problematyczne jest rozważanie skargi do WSA na bezczynność organu gminy z tego powodu, że w wyniku podjęcia przez organ gminy czynności prawnej lub faktycznej został naruszony interes prawny lub uprawnienie zakładu budżetowego. Uprawnienie to (jak i interes prawny) zwykle kojarzone jest bowiem z mieszkańcami gminy. Nadto zakład nie ma osobowości prawnej i nie może być stroną np. postępowania przed sądem administracyjnym.

Podstawy prawne

  • art. 86 - 87 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221)

  • art. 15 ust. 1 i ust. 4a ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (j.t.: Dz.U. z 2016 r., poz. 1870; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 1475).

ŁUKASZ MATUSIAKIEWICZ

radca prawny (OIRP Wrocław) specjalizujący się w prawie podatkowym, autor ponad 150 opracowań (monografie, poradniki praktyczne, analizy przepisów oraz orzecznictwa itp.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Rachunkowość Budżetowa

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Księgowość budżetowa
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Dodatek za wieloletnią pracę: Jak obliczać staż pracowniczy?

    Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku - w przypadku zatrudnienia w ramach dwóch równoległych stosunków pracy, staż pracowniczy niezbędny do ustalenia dodatku za wieloletnią pracę należy ustalać dla każdego stosunku pracy osobno.

    Od 25 marca wnioski dla gospodyń o 8000 zł, 9000 zł i 10 000 zł

    Od dziś można składać wnioski o dofinansowanie dla kół gospodyń wiejskich. Można otrzymać od 8000 zł do 10 000 zł. 

    Wymagania do wykonywania niektórych zawodów medycznych od 26 marca 2024 roku. Pytania i odpowiedzi

    Z dniem 26 marca 2024 roku wejdą w życie przepisy ustawy o niektórych zawodach medycznych, która ureguluje i usystematyzuje wykonywanie aż 15 zawodów medycznych, które wcześniej nie podlegały regulacji ustawowej. Jest to duża zmiana, do której przedstawiciele zawodów medycznych objętych ustawą, powinni się odpowiednio przygotować. Poniżej wymagania do wykonywania niektórych zawodów medycznych – w pytaniach i odpowiedziach.

    Wpis do Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego - co trzeba wiedzieć?

    Od 26 marca 2024 roku funkcjonować będzie Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego. Wpis do tego rejestru będzie obowiązkowy dla zawodów medycznych wymienionych w ustawie o niektórych zawodach medycznych, chociaż jeszcze przez rok będą mogli wykonywać zawód bez tego wpisu, pod warunkiem spełnienia pozostałych wymagań. 

    REKLAMA

    Prawa i obowiązki osób uprawnionych do wykonywania zawodów medycznych

    Od 26 marca 2024 roku osoby wykonujące zawody medyczne, objęte ustawą o niektórych zawodach medycznych, nabędą nowe uprawnienia, ale i obowiązki. Niedopełnienie obowiązków może grozić ponoszeniem odpowiedzialności zawodowej.

    Trzynastki w budżetówce 2024 - kiedy są wypłacane?

    Trzynastki w budżetówce - w 2024 roku termin wypłaty wypada w niedzielę. Kiedy pracownicy powinni otrzymać dodatkowe wynagrodzenie roczne? Spóźnienie z wypłaceniem trzynastki uprawnia do odsetek od pracodawcy.

    Zmiany: stawki wynagrodzeń w urzędach. Podwyżki od 1 stycznia 2024 r. [Nowe tabele zaszeregowania]

    Zmiany w rozporządzeniu w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek.

    Od 1 kwietnia 2024 r. 128 799 zł jednorazowego odszkodowania i 1431 zł za procent uszczerbku na zdrowiu [wypadki przy pracy]

    Monitor Polski: obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, które będą obowiązywały od 1 kwietnia 2024 r. do 31 marca 2025 r.

    REKLAMA

    Od 1 marca świadczenie wyniesie 336,36 zł. Ważniejsze, ze Senat chce objąć nim samorządowców sprzed 1990 r.

    Skrócenie do 7 lat okresu pełnienia funkcji sołtysa uprawniającego do otrzymania świadczenia i przyznanie świadczeń dla sołtysów pełniących funkcję przed 1990

    Każda pensja w budżetówce ma być wyższa o 20% (i więcej) od pensji minimalnej dla "wszystkich". Na dziś 5090 zł. Tego chcą związkowcy

    Pensja minimalna w budżetówce ma być wyższa o 20% od pensji minimalnej dla "wszystkich". Tego chcą związkowcy ze "Związkowa Alternatywa".

    REKLAMA