REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpisy aktualizujące należności - porady praktyczne

Odpisy aktualizujące należności - porady praktyczne./ fot. Shutterstock
Odpisy aktualizujące należności - porady praktyczne./ fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Odpisy aktualizujące należności przysparzają wielu problemów. Poniżej znajduje się praktyczna porada, z której dowiedzieć się można m.in. jak prawidłowo dokonać odpisów.

Problem: Jak prawidłowo dokonać odpisów aktualizujących należności, co oznacza metoda wiekowania należności oraz jak wygodnie analitycznie ewidencjonować te odpisy?

REKLAMA

Rada: Odpisy aktualizujące należności to temat, który w mojej praktyce nazwałam zaczarowanym – niby nietrudny, a jednak stale problematyczny, a nawet unikany. Stan ten trwa od lat.

Ustawa o rachunkowości w art. 35b nakłada obowiązek aktualizowania należności, z uwzględnieniem stopnia prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego. Istotą tego odpisu jest urealnienie kwoty należności w bilansie, co nie oznacza jednak, że z tych należności rezygnujemy – one nadal są u nas na kontach należności: 221, 234 itp. i kontach zespołu 7, a my wykonujemy księgowania odpisów niejako „równolegle” na stronie Ma konta 290 oraz odpowiednio na stronie Wn konta 761 – należność główna i Wn 751 – odsetki. Jednocześnie w bilansie pokazywana będzie ta urealniona wartość należności, czyli pomniejszona o odpis. Może zatem się zdarzyć, że jeśli odpis wynosić będzie 100%, należność w ogóle nie będzie pokazywana w bilansie. Sumę kwot odpisów aktualizujących należności podaje się w informacji uzupełniającej do bilansu.

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

REKLAMA

Problem główny dotyczący odpisów aktualizujących należności polega na tym, że uor wskazała jasno tylko te sytuacje, w których odpis ma być dokonany w 100%. Najczęściej dzieje się tak, gdy kontrahent jest w upadłości, likwidacji lub występują inne sytuacje, które dają nam jasny sygnał, że szansa na odzyskanie należności jest niewielka. Najtrudniejsze jednak dla księgowych jest ustalenie ustawowej „wiarygodnie oszacowanej kwoty odpisu” w przypadku należności przeterminowanych lub wątpliwych z innych przyczyn.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W praktyce najczęściej stosowaną metodą do szacowania wielkości odpisu jest metoda wiekowania należności, która wielkość odpisu aktualizującego należności uzależnia od okresu ich przeterminowania – przyjmuje się, że im starsza jest należność, tym większe istnieje prawdopodobieństwo, że nie zostanie ona ściągnięta przez jednostkę.

Przy zastosowaniu tej metody należności przyporządkowuje się do grup ustalonych według okresu ich przeterminowania i określa procentowy wskaźnik ryzyka nieściągalności należności w każdej grupie, np. należności:

● wątpliwe i przeterminowane od 1 miesiąca do roku – odpis w wysokości 25%,

● przeterminowane od roku do 2 lat – odpis w wysokości 50%,

● przeterminowane powyżej 2 lat – odpis w wysokości 100%.

Wskaźniki procentowe do wyliczenia odpisu powinny być ustalane w każdej jednostce odrębnie, czasem nawet różnie dla poszczególnych rodzajów należności, w zależności od tego, jak kształtuje się ich faktyczna ściągalność (która może być inna np. dla należności podatkowych, inna dla należności cywilnoprawnych z tytułu czynszu najmu i dzierżawy lokali użytkowych, a inna z tytułu najmu lokali mieszkalnych).

W dokumentacji opisującej przyjęte zasady (politykę) rachunkowości jednostki należy opisać dokładnie sposób ustalania odpisów aktualizujących należności oraz wskazać, w jaki sposób powinno być dokumentowane ich utworzenie. Generalnie podstawą ujęcia odpisu w księgach rachunkowych może być dokument PK – „Polecenie księgowania” z ogólną kwotą odpisu wraz z załączonymi do niego zestawieniami szczegółowymi odpisów wyliczonych dla poszczególnych kategorii należności (sporządzonych według wzorów ustalonych w jednostce).

Warto też stosować analitykę do konta 290 – jeśli mamy kilka należności odpisanych, łatwiej będzie odpisami „zarządzać”, tj. rozwiązać, zwiększyć w kolejnym roku itp. – odpis Pana X, Pani Y, Firmy Z. Jeśli mamy bardzo dużo takich należności, wtedy analityką obejmujemy różne rodzaje należności, np. wynajem pomieszczeń, podatek od nieruchomości, podatek rolny itp.

Pamiętajmy, że odpisy aktualizujące wartość należności dotyczących funduszy tworzonych na podstawie ustaw obciążają fundusze, np. ZFŚS – Wn 851 (lub 853 w przypadku innych funduszy) oraz Ma 290.

Jeśli w ciągu roku następuje wpłata częściowa lub całkowita spłata należności, rozwiązujemy odpis częściowo lub całkowicie, odnosząc wtedy należność główną na pozostałe przychody operacyjne – Wn 290 i Ma 760, a odsetki na przychody finansowe – Wn 290 i Ma 750.

Reasumując – raz w roku, najlepiej przy okazji weryfikacji należności, musimy ustalić odpisy aktualizujące należności na dzień bilansowy. Stosujemy przy tym kryteria ustalone dla poszczególnych należności jednostki w jej polityce rachunkowości. Analizujemy, co znalazło się na koncie 290 na dzień bilansowy roku poprzedniego, co wydarzyło się w tym zakresie w ciągu roku (wpłaty częściowe kontrahenta, spłaty całkowite, brak jakichkolwiek wpłat) i co w związku z tym powinno się znaleźć w roku bieżącym.

Agnieszka Drożdżal

– wieloletni skarbnik gminy

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Poradnik Rachunkowości Budżetowej
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Księgowość budżetowa
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Trzynastki w budżetówce 2024 - kiedy są wypłacane?

    Trzynastki w budżetówce - w 2024 roku termin wypłaty wypada w niedzielę. Kiedy pracownicy powinni otrzymać dodatkowe wynagrodzenie roczne? Spóźnienie z wypłaceniem trzynastki uprawnia do odsetek od pracodawcy.

    Zmiany: stawki wynagrodzeń w urzędach. Podwyżki od 1 stycznia 2024 r. [Nowe tabele zaszeregowania]

    Zmiany w rozporządzeniu w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek.

    Od 1 kwietnia 2024 r. 128 799 zł jednorazowego odszkodowania i 1431 zł za procent uszczerbku na zdrowiu [wypadki przy pracy]

    Monitor Polski: obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, które będą obowiązywały od 1 kwietnia 2024 r. do 31 marca 2025 r.

    Od 1 marca świadczenie wyniesie 336,36 zł. Ważniejsze, ze Senat chce objąć nim samorządowców sprzed 1990 r.

    Skrócenie do 7 lat okresu pełnienia funkcji sołtysa uprawniającego do otrzymania świadczenia i przyznanie świadczeń dla sołtysów pełniących funkcję przed 1990

    REKLAMA

    Każda pensja w budżetówce ma być wyższa o 20% (i więcej) od pensji minimalnej dla "wszystkich". Na dziś 5090 zł. Tego chcą związkowcy

    Pensja minimalna w budżetówce ma być wyższa o 20% od pensji minimalnej dla "wszystkich". Tego chcą związkowcy ze "Związkowa Alternatywa".

    Trzeba określić maksymalny poziom wynagrodzeń zasadniczych pracowników

    W regulaminach wynagrodzenie zasadnicze ustala się dla danego stanowiska pracy widełkowo – z podaniem kwoty minimalnej i maksymalnej.

    Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne to odpowiednik emerytur pomostowych. Ile osób je pobiera?

    W grudniu 2023 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 13,1 tys. osób, a przeciętna wysokość "kompensówki" wynosiła 3617,29 zł. Tak wynika z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

    Nowe Standardy - Global Internal Audit Standards™

    Nowe Standardy mówią jasno – jako audytorzy jesteśmy częścią organizacji, i – oczywiście zachowując pełen obiektywizm – pomagamy jej osiągnąć właściwe cele.

    REKLAMA

    Roczne sprawozdanie o udzielonych zamówieniach a likwidacja gminnej jednostki budżetowej

    Na jakim podmiocie ciąży obowiązek złożenia rocznego sprawozdania o udzielonych zamówieniach w przypadku likwidacji gminnej jednostki budżetowej?

    Ustawa budżetowa na 2024 rok bez poprawek Senatu. Trafi teraz do podpisu Prezydenta

    Prezydent RP może podpisać ustawę budżetową, ewentualnie - zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego o ocenę zgodności jej zapisów z ustawą zasadniczą.;

    REKLAMA