Szczyty medyczne, organizowane przez minister zdrowia Jolantę Sobierańską-Grendę w czwartek i prezydenta Karola Nawrockiego w piątek, skupią się na problemach finansowania ochrony zdrowia. Deficyt NFZ w przyszłym roku szacowany jest na około 23 mld zł.
- Skąd wziąć pieniądze na leczenie? Eksperci wskazują trzy możliwe źródła
- Przychody NFZ na 2026 r. — rekordowe, ale nadal niewystarczające
- NFZ alarmuje o 23 mld zł niedoboru. Ministerstwo Zdrowia proponuje cięcia
- MZ chce oszczędzać także na wynagrodzeniach. Zamrożenie podwyżek?
- Spór o kontrakty B2B. Lekarze sprzeciwiają się limitom wynagrodzeń
- Problemy finansowe NFZ narastały już w 2025 r.
- Dotacje dla NFZ: grudzień 2025 r. rekordowy — nawet 33 mld zł
- Rosnące napięcie: prezydent organizuje szczyt „Na ratunek ochronie zdrowia”
- Szczyt medyczny MZ. Spotkanie z ministrem finansów
- Budżet 2026 na ochronę zdrowia: minimum 247,6 mld zł
- Rząd nie chce podnosić składki zdrowotnej. Co dalej?
Skąd wziąć pieniądze na leczenie? Eksperci wskazują trzy możliwe źródła
Eksperci podkreślają, że w sytuacji niedoboru pieniędzy na leczenie możliwe jest albo znalezienie oszczędności w systemie, albo zwiększenie dotacji z budżetu państwa, albo zwiększenie wpływów ze składki zdrowotnej, np. przez jej podniesienie. NFZ jest bowiem w większości finansowany ze składki zdrowotnej. Dodatkowo zasilany jest dotacją z budżetu państwa.
Przychody NFZ na 2026 r. — rekordowe, ale nadal niewystarczające
Z projektu planu finansowego NFZ na 2026 r. wynika, że jego przychody wyniosą 217,4 mld zł, w tym wpływy ze składki zdrowotnej – 184,3 mld zł, a dotacja podmiotowa z budżetu państwa – 26 mld zł.
NFZ alarmuje o 23 mld zł niedoboru. Ministerstwo Zdrowia proponuje cięcia
Jednak już jesienią NFZ alarmował, że w przyszłym roku na finansowanie świadczeń zabraknie ok. 23 mld zł. Ministerstwo Zdrowia w piśmie przekazanym Ministerstwu Finansów w październiku zaproponowało w 2026 r. oszczędności na kwotę 10,4 mld zł. Zakładają one wprowadzenie limitów w poradniach specjalistycznych i w niektórych zabiegach, np. leczenia zaćmy, korekty na liście darmowych leków dla dzieci i seniorów. Oszczędności i zmiany systemowe pozwoliłyby obniżyć niedobór w przyszłym roku do 12,9 mld zł. MZ i rząd podkreślają, że decyzje w sprawie propozycji jeszcze nie zapadły.
MZ chce oszczędzać także na wynagrodzeniach. Zamrożenie podwyżek?
MZ szuka oszczędności także w wynagrodzeniach. Chce zmienić ustawę o minimalnym wynagrodzeniu w ochronie zdrowia. Uważa, że spełniła ona swoje zadanie i pracownicy ochrony zdrowia zarabiają godnie. Przesunięcie corocznych podwyżek płac minimalnych z lipca na styczeń, co oznaczałoby ich zamrożenie na pół roku, miałoby przynieść ok. 6 mld zł oszczędności w 2026 r. MZ chciałoby także zmienić wskaźnik wzrostu wynagrodzeń na mniej dynamiczny.
Spór o kontrakty B2B. Lekarze sprzeciwiają się limitom wynagrodzeń
Strona społeczna oczekuje, że MZ nie będzie szukało oszczędności wyłącznie w pensjach minimalnych, ale zajmie się także kontraktami, czyli umowami B2B, na podstawie których z podmiotami leczniczymi współpracuje większość lekarzy specjalistów. Grudniowe posiedzenie zespołu trójstronnego zakończyło się bez osiągnięcia konsensusu. Zmianom w kontraktach, m.in. wprowadzeniu maksymalnego wynagrodzenia, sprzeciwiła się Naczelna Rada Lekarska, która nie bierze udziału w posiedzeniach zespołu trójstronnego.
Problemy finansowe NFZ narastały już w 2025 r.
Szpitale sygnalizowały, że przesuwają planowane zabiegi w związku z opóźnionymi płatnościami NFZ. Samorząd lekarski alarmował, że niektóre szpitale odsyłały pacjentów kwalifikujących się do programów lekowych, w tym onkologicznych, do innych ośrodków. Rząd zdecydował się na dosypanie pieniędzy do systemu m.in. z emisji obligacji, z budżetu państwa i z Funduszu Medycznego (ustawa w tej sprawie czeka na decyzję prezydenta). Według minister zdrowia ok. 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego pozwoli zaspokoić potrzeby NFZ w 2025 r.
Dotacje dla NFZ: grudzień 2025 r. rekordowy — nawet 33 mld zł
W sumie dotacja z budżetu państwa w grudniu osiągnęła według różnych szacunków od 31 do 33 mld zł. Początkowo w 2025 r. była planowana na 18,3 mld zł.
Rosnące napięcie: prezydent organizuje szczyt „Na ratunek ochronie zdrowia”
W związku z alarmującymi doniesieniami ze szpitali w listopadzie, po spotkaniu z prezesem Naczelnej Rady Lekarskiej Łukaszem Jankowskim, prezydent zdecydował o zorganizowaniu 5 grudnia szczytu zdrowotnego „Na ratunek ochronie zdrowia”.
Szczyt medyczny MZ. Spotkanie z ministrem finansów
Na początku grudnia rzecznik MZ Jakub Gołąb poinformował, że szczyt medyczny Bezpieczny Pacjent 4 grudnia organizuje minister zdrowia Jolanta Sobierańska-Grenda. Ma w nim wziąć udział minister finansów Andrzej Domański.
Budżet 2026 na ochronę zdrowia: minimum 247,6 mld zł
Plan budżetu na 2026 r. zakłada, że na ochronę zdrowia ma trafić 247,8 mld zł. Zgodnie z przepisami wydatki te w 2026 r. muszą wynieść minimum 247,6 mld zł. Byłyby o blisko 40 mld zł wyższe, gdyby – tak jak w przypadku obronności – wyznaczano je w odniesieniu do PKB z tego samego roku. Wydatki na zdrowie określane są jednak w relacji do PKB sprzed dwóch lat.
Rząd nie chce podnosić składki zdrowotnej. Co dalej?
We wrześniu premier Donald Tusk zapowiedział, że rząd nie będzie podnosił składki zdrowotnej.
Szefowa resortu zdrowia pytana we wrześniu przez PAP, czy będzie w stanie przekonać ministra finansów do większego dotowania systemu, odparła:
„Wierzę, że jeżeli pokażę, jak chcę mądrze i racjonalnie wydać te pieniądze, to minister finansów i parlamentarzyści wyrażą na to zgodę”.
Sobierańska-Grenda docelowo chce ustabilizować finanse NFZ. Liczy, że efekty przyniesie reforma szpitalnictwa zakładająca przekształcenia i konsolidację szpitali, które mają być dostosowane do wyzwań dyktowanych przez demografię. Powodzenie reformy zależy natomiast od narzędzi finansowych dla szpitali. MZ spotyka się w tej sprawie z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (BGK). (PAP)
kno/ joz/ mhr/