Jak ustalić wymiar urlopu dla pracownika, któremu w trakcie roku kalendarzowego zmieniła się wielkość etatu? Czy przepisy Kodeksu pracy regulują te kwestie?
Wymiar urlopu dla niepełnoetatowca
Urlop wypoczynkowy przysługuje w wymiarze: 20 i 26 dni, w zależności od łącznego okresu pracy.
Dla pracownika niepełnoetatowego wymiar urlopu ustala się proporcjonalnie do części etatu, biorąc za podstawę te dwa wskazane wymiary. Stanowi o tym art. 154 § 2 Kodeksu pracy). Niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
Co w przypadku zmiany etatu w trakcie roku?
W Kodeksie pracy brakuje natomiast uregulowania, jak ustalić wymiar urlopu dla pracownika, któremu w trakcie roku kalendarzowego zmieniła się wielkość etatu (od 1 dnia miesiąca lub w trakcie miesiąca). Według Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz Państwowej Inspekcji Pracy, wymiar urlopu ustala się osobno dla okresu sprzed zmiany etatu i po tej zmianie, a potem oba wyniki dodaje. W każdym z okresów obliczamy urlop proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Jeśli do zmiany wielkości etatu dochodzi w trakcie miesiąca, najczęściej stosuje się zaokrąglenie do tego miesiąca, w którym przez większą jego część pracownik już pracował w nowym wymiarze lub wziąć pod uwagę, jaki jest wymiar etatu pracownika na pierwszy dzień miesiąca i do tego wymiaru sprowadzić cały miesiąc.
Praktyczne przykłady
Pracownicy przysługuje urlop w wymiarze 26 dni. Do 13 czerwca 2025 r. pracuje ona w pełnym wymiarze czasu pracy, a od 14 czerwca – w wyniku zawarcia z pracodawcą porozumienia stron – jej wymiar czasu pracy zostanie obniżony do 1/2. Do dnia zmiany warunków pracy zdążyła już wykorzystać 5 dni (40 godz.) urlopu z przysługującego jej wymiaru. Wymiar urlopu tej pracownicy za cały 2025 r. należy obliczyć następująco:
• za 5 miesięcy pracy w pełnym wymiarze w 2025 r. – 5/12 x 26 dni = 10,83 dni; po zaokrągleniu 11 dni,
• za 7 miesięcy pracy na 1/2 etatu (czerwiec zaokrąglamy do pełnego miesiąca w górę, gdyż przez większą jego część pracowała już na pół etatu) – 7/12 x 13 dni (wymiar urlopu dla 1/2 etatu) = 7,58 dnia; po zaokrągleniu 8 dni.
Łącznie w 2025 r. pracownica ma prawo do 19 dni urlopu (11 + 8 dni), z czego 5 dni już wykorzystała. Pozostało jej jeszcze 14 dni.
Załóżmy, że pracownica z PRZYKŁADU 4 przeszła na pół etatu od 9 czerwca. Pracodawca przyjął do obliczeń wymiar czasu pracy obowiązujący na dzień 1 czerwca. W tym przypadku czerwiec zostałby zaokrąglony jako przepracowany w poprzednim wymiarze, mimo że przez większą część miesiąca pracownica już by pracowała w niższym. Za 6 miesięcy pracy w pełnym wymiarze w 2025 r. miałaby prawo do 13 dni urlopu (6/12 x 26 dni = 12,99; po zaokrągleniu 13 dni).
Szczegółowe informacje znajdziesz w INFORLEX.PL »»»
Powołane orzecznictwo:
- wyrok SN z 19 grudnia 1996 r. (sygn. akt I PKN 47/96)
art. 152–167, art. 172 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 277; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 1871)
art. 15 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 44; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 1961)
rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. z 1997 r. Nr 2, poz. 14; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1353)
Opracowano na podstawie artykułu, którego autorką jest Izabela Nowacka
– ekonomista, autor licznych publikacji z dziedziny prawa pracy i ubezpieczeń społecznych; od ponad 20 lat zajmuje się tematyką wynagrodzeniową i rozliczaniem płac