Czy przycięcie gałęzi może oznaczać konieczność wszczęcia postępowania i wymierzenia wielotysięcznej kary? Taka sytuacja miała miejsce w Łodzi i znalazła swój finał w wyroku NSA. To ważny punkt odniesienia dla każdej jednostki samorządu terytorialnego, która sprawuje funkcję organu ochrony przyrody.
- Czego dotyczyła sprawa?
- Argumenty instytucji: bezpieczeństwo i dobra wiara
- Sąd: 30% korony to nieprzekraczalna granica
Czego dotyczyła sprawa?
Sprawa dotyczyła pracownika jednej z łódzkich uczelni, który w ramach rutynowych działań gospodarczych ogłowił trzy drzewa z gatunku głóg dwuszyjkowy. Celem, jak tłumaczono, było zapobieżenie potencjalnemu zagrożeniu dla przechodniów – np. poprzez odłamywanie się gałęzi podczas silnych wiatrów. Usunięto jednak znaczną część korony drzew, niemal całkowicie pozbawiono je gałęzi, pozostawiając jedynie pnie i pojedyncze konary.
Prezydent miasta, jako organ ochrony przyrody, na podstawie dokumentacji fotograficznej oraz oględzin terenu uznał, że przekroczono ustawowy limit dopuszczalnego cięcia (30% korony drzewa). W związku z tym wymierzył uczelni administracyjną karę pieniężną w wysokości 80 000 zł.
Argumenty instytucji: bezpieczeństwo i dobra wiara
Uczelnia w toku postępowania tłumaczyła, że cięcia miały charakter prewencyjny, a celem nie było usunięcie drzew ani ich zniszczenie, lecz ochrona mienia i zdrowia ludzi. Prace wykonano planowo, w ramach rutynowych działań służb porządkowych. Instytucja podniosła również, że w momencie interwencji drzewa nie wykazywały oznak chorobowych czy osłabienia.
Organ gminy pozostał jednak przy swoim stanowisku, zgodnie z ustawą o ochronie przyrody oraz orzecznictwem, przekroczenie progu 30% korony skutkuje automatycznym zakwalifikowaniem działań jako uszkodzenia drzewa.
Sąd: 30% korony to nieprzekraczalna granica
Zarówno Wojewódzki Sąd Administracyjny, jak i Naczelny Sąd Administracyjny uznały racje organu gminy. NSA potwierdził, że przycięcie ponad 30% korony, liczonej w odniesieniu do całego okresu rozwoju drzewa, jest równoznaczne z jego uszkodzeniem w rozumieniu ustawy o ochronie przyrody (dalej: u.o.p.). Jeżeli ten wskaźnik wynosi ponad 50% – drzewo należy uznać za zniszczone.
(...)
Materiał powstał na podstawie artykułu Sławomira Bilińskiego, opublikowanego w Gazecie Samorządu i Administracji
Przeczytaj pełną wersję artykułu w serwisie INFORLEX»
Więcej podobnych treści znajdziesz na inforlex.pl
Sławomir Biliński
art. 87a ust. 2 i 3, art. 88 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 oraz ust. 2 i ust. 5, art. 89 ust. 1, 2 i 7 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 1478 ze zm.)
Powołane orzecznictwo:
wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 września 2025 r. (sygn. akt III OSK 132/24)