Co to jest świadczenie kompensacyjne?
Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są odpowiednikiem emerytur pomostowych dla nauczycieli. W listopadzie 2022 r. emerytury pomostowe pobierało 39,7 tys. osób. Przeciętna wysokość pomostówki w listopadzie wynosiła 3935,04 zł.
Kto może otrzymać świadczenie kompensacyjne?
Zgodnie z obowiązującą od 2009 r. ustawą o świadczeniach kompensacyjnych, może ono być przyznawane nauczycielom mającym 30-letni staż pracy, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej i pracującym na co najmniej jedną drugą etatu. Wiek uprawniający do świadczenia ma wzrastać w latach 2014-2032, począwszy od 55. roku życia aż do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.
Nauczyciel w latach 2021-2022 otrzyma kompensówkę, jeśli ukończy 55 lat (kobieta) i 59 lat (mężczyzna), w latach 2023-2024 odpowiednio 55 lat i 60 lat, w latach 2025-2026 odpowiednio 56 lat i 61 lat, w latach 2027-2028 – 57 lat (kobiety) i 62 lata (mężczyźni), w latach 2029-2030 odpowiednio 58 lat i 63 lata, w latach 2031-2032 odpowiednio 59 lat i 64 lata.
Świadczenia kompensacyjne przysługują nauczycielom pracującym w szkołach, przedszkolach, placówkach kształcenia ustawicznego, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, w młodzieżowych ośrodkach socjoterapii i w specjalnych ośrodkach wychowawczych.
Nauczyciele korzystający z kompensówek otrzymują takie same odprawy, jak przechodzący na normalne emerytury. Mogą także liczyć na identyczne świadczenia socjalne, co nauczyciele emeryci.
Warunki otrzymania świadczenia kompensacyjnego
Obowiązuje ich jednak warunek: jeżeli pobierają świadczenie, to nie mogą dalej pracować w szkole, przedszkolu lub ośrodku (np. w niepełnym wymiarze godzin).
Nauczycielowi pobierającemu kompensówkę nie wolno też zatrudnić się w szkole, przedszkolu lub ośrodku, nawet jeśli zajmowane stanowisko nie ma nic wspólnego z pracą dydaktyczną. W ustawie nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych zapisano, że jeśli taki nauczyciel wróci do pracy w dotychczasowym zawodzie, to świadczenie zostanie mu zawieszone. Jeśli zaś podejmie inną pracę, niż w zawodzie, to będzie nadal mógł pobierać pieniądze z tytułu świadczenia.
W tym roku wprowadzono jedno odstępstwo od tej zasady. Na mocy uchwalonej na początku marca ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, od 24 lutego 2022 r., czyli od napaści Rosji na Ukrainę, możliwe jest zatrudnienie na stanowisku pomocy nauczyciela lub nauczyciela w oddziale przygotowawczym dla uczniów z Ukrainy nauczyciela pobierającego świadczenie kompensacyjne bez utraty tego świadczenia.
Pieniądze na nauczycielskie świadczenia kompensacyjne nie pochodzą z odprowadzanych składek, ale z budżetu państwa.
Kalkulator świadczeń kompensacyjnych
ZUS na swojej stronie internetowej udostępnił specjalny kalkulator do wyliczenia wysokości nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Każdy nauczyciel może – wpisując swoje podstawowe dane – obliczyć prognozowaną dla niego wysokość świadczenia.