Do zadań realizowanych przez samorząd terytorialny należy m.in. promocja regionu, a także współpraca z organizacjami pozarządowymi i ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw. Realizując te zadania, władze lokalne lub regionalne przekazują niekiedy prezenty oraz upominki artystom, twórcom, policjantom, osobom zasłużonym dla miasta oraz innym gościom. Osobami obdarowywanymi są zarówno obywatele polscy, jak i obcokrajowcy. Prezenty takie mogą otrzymać także pracownicy. Problemem jest podatkowe rozliczenie tych podarunków.
Zwolnienie tylko dla programów rządowych
Samorządy przekazujące upominki jako podstawę zwolnienia ich z opodatkowania uznają często art. 21 ust. 1 pkt 114 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT). Zwalnia on z podatku dochodowego od osób fizycznych (dalej: PIT) wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych oraz wartość świadczeń rzeczowych (w naturze) finansowanych lub współfinansowanych ze środków budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, ze środków agencji rządowych lub ze środków pochodzących od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, w ramach rządowych programów.
Przykładem zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 114 ustawy o PIT mogą być podręczniki i przybory szkolne przekazane w ramach rządowego programu pomocy uczniom w 2008 r. „Dofinansowanie zakupu podręczników dla dzieci rozpoczynających obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne, naukę w klasach I-III szkoły podstawowej lub w klasach I-III ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia - Wyprawka szkolna”.
W przypadku prezentów przekazywanych przez samorząd w ramach promocji nie można zastosować zwolnienia z tytułu art. 21 ust. 1 pkt 114 ustawy o PIT.
Zwolnienie dla prezentów o niskiej wartości
Natomiast w przypadku prezentów i upominków samorządowych o niskiej wartości można skorzystać z innego zwolnienia. Wolne od PIT są bowiem nieodpłatne świadczenia otrzymane od świadczeniodawcy (w tym przypadku od samorządu) w związku z jego promocją lub reklamą - jeśli ich jednorazowa wartość nie przekracza kwoty 100 zł (art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PIT). W przypadku przekroczenia wartości 100 zł opodatkowaniu podlega cała wartość prezentów.
Upominki opodatkowane
Podarunki, które nie są przekazywane:
1) w ramach programów rządowych,
2) w ramach promocji i reklamy, a ich wartość nie przekracza 100 zł (z wyłączeniem prezentów przekazywanych pracownikom i współpracownikom)
podlegają opodatkowaniu podatkiem PIT.
W przypadku podarunków przekazywanych pracownikom i współpracownikom należy opodatkować ich wartość razem z innymi świadczeniami wynikającymi ze stosunku pracy (lub z tytułu umów cywilnoprawnych).
Natomiast w przypadku podarunków przekazywanych osobom niewspółpracującym z samorządem (artystom, funkcjonariuszom, mieszkańcom itd.) należy wystawić imienną informację PIT-8C. Przy czym samorząd nie ma obowiązku potrącania tym osobom zaliczek na PIT. Wartość świadczenia wynikającą z PIT-8C osoba, która otrzymała to świadczenie, powinna wykazać w składanym przez siebie zeznaniu rocznym razem z dochodami z innych źródeł.
Sławomir Liżewski
Podstawa prawna:
• Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. nr 6, poz. 33)