PROBLEM
Pracownik objęty 10-dniową kwarantanną (dane o kwarantannie są widoczne na portalu PUE) świadczył w tym okresie przez 4 dni telepracę. Za ile dni należy wypłacić wynagrodzenie chorobowe i na podstawie jakich dokumentów?
ODPOWIEDŹ
Za czas świadczenia telepracy wykonanej w czasie odbywania kwarantanny, czyli za 4 dni, pracownikowi przysługuje normalne wynagrodzenie, a nie świadczenie chorobowe. Natomiast za pozostałe dni, kiedy pracownik był w odosobnieniu, ale już nie pracował, ma on prawo do wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego, w zależności od tego, do jakiego świadczenia jest uprawniony.
Zarówno wynagrodzenie chorobowe, o którym mowa w art. 92 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (dalej: k.p.), jak i zasiłek chorobowy z ubezpieczenia społecznego, przysługują za okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby, orzeczonej w zaświadczeniu lekarskim ZUS ZLA. Jednak na równi z niezdolnością do pracy z powodu choroby traktuje się niemożność wykonywania pracy m.in.:
- w wyniku decyzji wydanej przez właściwy organ albo uprawniony podmiot na podstawie przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi;
- wskutek poddania się obowiązkowi kwarantanny, o której mowa w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi;
ZAPAMIĘTAJ!
Okresu kwarantanny nie musi potwierdzać zwolnienie lekarskie, bowiem przebywa na niej osoba zdrowa.
Jakie świadczenia przysługują za okres kwarantanny?
Za okres takiego odosobnienia pracownikowi przysługuje na ogólnych zasadach wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek, w zależności, czy już wyczerpał limit 33 dni (lub 14 dni w przypadku ukończenia 50 roku życia) łącznej niezdolności do pracy w roku kalendarzowym, czy też nie.
Zasiłek chorobowy i analogicznie wynagrodzenie chorobowe, przysługują jednak, o ile pracownik o takie świadczenie wystąpi, tzn. zostanie złożony wniosek do ZUS w sprawie wypłaty zasiłku (Z-3) lub pracownik poinformuje pracodawcę o swojej nieobecności w pracy z powodu nałożenia na niego przez sanepid obowiązku przejścia kwarantanny. Innymi słowy, chorobowe przysługuje, jeżeli pracownik w tym czasie pracy nie świadczy.
Czy w czasie kwarantanny można pracować zdalnie?
Jeśli natomiast pracownik zajmuje takie stanowisko pracy, że powierzone czynności może również przenieść na grunt domowy i w czasie kwarantanny lub izolacji pracować na rzecz pracodawcy w formie telepracy czy pracy zdalnej, np. za pomocą sprzętu elektronicznego, to jest to dopuszczalne. Strony mogą więc uzgodnić, że w czasie odosobnienia pracownik będzie aktywny zawodowo.
Wówczas za czas wykonywania pracy nie ma on prawa do świadczenia chorobowego, lecz normalnego wynagrodzenia. Tak wynika z przepisów Kodeksu pracy i ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa). Artykuł 80 k.p. stanowi, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. Natomiast ustawa zasiłkowa wyklucza prawo do zasiłku za okres, kiedy w czasie niezdolności do pracy wykonywana jest praca zarobkowa.
Należy więc podkreślić, że jeśli pracownik zacznie już pobierać świadczenie chorobowe, to nie może podjąć w tym samym czasie pracy zdalnej. Nie może bowiem pobierać obu należności jednocześnie, czyli wynagrodzenia za pracę wykonaną oraz wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku.
Jak udokumentować odbywanie kwarantanny?
Okresu odbywania kwarantanny, podczas którego pracownik już nie wykonywał żadnej pracy na rzecz jednostki, w celu wypłaty chorobowego, nie trzeba już potwierdzać żadnym oświadczeniem pracownika ani decyzją pisemną sanepidu. Od 24 października 2020 r. podstawą wypłaty świadczeń chorobowych osobie poddanej kwarantannie (albo izolacji domowej) jest informacja w tej sprawie w systemie informatycznym Centrum e-Zdrowia (system EWP). ZUS pozyskuje dane z tego systemu i udostępnia je płatnikom składek na ich profilach na portalu PUE ZUS.
Jeśli zasiłki wypłaca ZUS - wniosek o zasiłek pracownik składa za pośrednictwem swojego pracodawcy. Można go wypełnić i wysłać elektronicznie za pośrednictwem PUE ZUS. ZUS - po otrzymaniu wniosku - zweryfikuje informację o kwarantannie lub izolacji domowej w oparciu o odpowiednie dane z systemu informatycznego Centrum e-Zdrowia (EWP).
Jeśli zasiłki wypłaca pracodawca - do wypłaty chorobowego wystarczy informacja o kwarantannie, która znajduje się w panelu Płatnika w zakładce [Kwarantanna, izolacja domowa].
ZAPAMIĘTAJ!
Jeśli zdarzyłoby się, że osoba ubezpieczona przebywa na kwarantannie, a na profilu pracodawcy na PUE ZUS nie są widoczne odpowiednie dane o jej sytuacji, to osoba ta w terminie 3 dni roboczych od dnia zakończenia obowiązkowej kwarantanny powinna złożyć płatnikowi składek pisemne oświadczenie. W oświadczeniu powinna potwierdzić, że odbyła obowiązkową kwarantannę i na jego podstawie otrzyma świadczenie, po potwierdzeniu przez płatnika informacji zawartych w oświadczeniu w Państwowej Inspekcji Sanitarnej (źródło: ZUS).
PRZYKŁAD
Pracownik samorządowy został objęty obowiązkową 10-dniową kwarantanną w okresie od 18 stycznia do 27 stycznia 2021 r. Pracodawca odczytał taką informację na swoim profilu płatnika składek PUE ZUS. W okresie od 18 do 21 stycznia (przez 4 dni) pracownik wykonywał pracę z domu, za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Za okres świadczenia pracy ma on prawo do 100-procentowego wynagrodzenia, a za pozostałe 6 dni (od 22 do 27 stycznia) - wynagrodzenie chorobowe od pracodawcy w wysokości 80% podstawy, gdyż w tym czasie już odstąpił od wypełniania obowiązków służbowych. Wynagrodzenie zasadnicze pracownika wynosi 3180 zł, a dodatek stażowy - 381,60 zł. Za styczeń pracownikowi przysługiwało wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca, wynagrodzenie chorobowe za 6 dni oraz pełny dodatek stażowy. Zakład pracy obliczył:
1) wynagrodzenie za czas przepracowany:
-
3180 zł ÷ 30 = 106 zł,
-
106 zł × 6 dni niemożności wykonywania pracy = 636 zł,
-
3180 zł - 636 zł = 2544 zł;
2) wynagrodzenie chorobowe za 6 dni:
-
3180 zł - 13,71% = 2744,02 zł - podstawa wymiaru,
-
2744,02 zł ÷ 30 = 91,47 zł,
-
91,47 zł × 80% = 73,18 zł,
-
73,18 zł × 6 dni = 439,08 zł.
Podstawa prawna
-
art. 80, art. 92 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320)
-
art. 6 ust. 2 pkt 1 i 1a, art. 17 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 870)
-
rozporządzenie Rady Ministrów z 2 listopada 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. z 2020 r. poz. 1931)
-
§ 11 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 927)
©℗
Autor: IZABELA NOWACKA, ekonomista, specjalizuje się w prawie pracy, ubezpieczeniach społecznych i prawie podatkowym; autor licznych publikacji z zakresu rozliczania płac