Kodeks pracy reguluje m.in. kwestie dotyczące zatrudniania pracowników młodocianych. Młodocianym jest osoba, która ukończyła 15 lat, ale ma poniższej 18 lat. Co powinna zawierać umowa w celu przygotowania zawodowego?
- Rodzaj przygotowania zawodowego
- Czas trwania i miejsce przygotowania zawodowego
- Sposób dokształcania teoretycznego
- Wysokość wynagrodzenia pracownika młodocianego [TABELA]
Umowa podpisywana z młodocianym pracownikiem – niezależnie od tego, czy mówimy o nauce zawodu czy przyuczeniu do wykonywania określonej pracy – jest szczegółowo opisana w Kodeksie pracy. Do zawierania i rozwiązywania z młodocianymi umów o pracę celu przygotowania zawodowego należy stosować przepisy dotyczące umów o pracę na czas nieokreślony. Należy także uwzględnić przepisy z art. 195 (treść umowy w celu przygotowania zawodowego) oraz art. 196 (wypowiedzenie umowy o pracę z pracownikiem młodocianym).
Rodzaj przygotowania zawodowego
Strony muszą jasno wskazać, jaki będzie rodzaj przygotowania zawodowego:
- nauka zawodu (pełny, zwykle 36-miesięczny cykl kończący się egzaminem zawodowym lub czeladniczym),
- przyuczenie do wykonywania określonej pracy (krótsza forma, zakończona egzaminem sprawdzającym).
Ta informacja przesądza o prawach i obowiązkach obu stron, a także o maksymalnej kwocie dofinansowania, jaką pracodawca może później otrzymać.
Czas trwania i miejsce przygotowania zawodowego
Umowa musi dokładnie wyznaczyć datę rozpoczęcia i zakończenia przygotowania zawodowego oraz wskazać miejsce, w którym pracownik młodociany będzie zdobywał przygotowanie zawodowe.
Sposób dokształcania teoretycznego
Poza praktyką w zakładzie równie istotne jest dokształcanie teoretyczne – w szkole branżowej, na kursach organizowanych w OHP czy wewnętrznych szkoleniach firmy. W umowie można sprecyzować m.in.:
- formę zajęć,
- częstotliwość i organizatora szkoleń,
- ewentualny tryb zgłaszania nieobecności.
Dzięki temu obie strony będą wiedziały, kto odpowiada za zaplecze dydaktyczne i jak rozliczać czas nauki.
Polecamy: Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami
Wysokość wynagrodzenia pracownika młodocianego [TABELA]
Umowa musi także zawierać stawkę miesięcznego wynagrodzenia. Młodociany pracownik, zarówno podczas nauki zawodu, jak i przyuczenia do wykonywania określonej pracy, ma prawo do wynagrodzenia. Jego wysokość nie jest stała – oblicza się ją procentowo na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłaszanego co kwartał przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (GUS).
Wynagrodzenie pracownika młodocianego wynosi:
- nie mniej niż 7 proc. – w razie odbywania przyuczenia do wykonywania określonej pracy
- nie mniej niż 8 proc. - w pierwszym roku nauki lub klasie I branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole;
- nie mniej niż 9 proc. - w drugim roku nauki lub klasie II branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole;
- nie mniej niż 10 proc. - w trzecim roku nauki lub klasie III branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole.
Zgodnie z komunikatem prezesa GUS z 9 maja 2025 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w pierwszym kwartale 2025 r., przeciętne wynagrodzenie w pierwszym kwartale 2025 r. wyniosło 8962,28 zł.
okres | kwota |
|---|---|
I rok nauki | 716,98 zł |
II rok nauki | 806,61 zł |
III rok nauki | 896,23 zł |
przyuczenie | 627,36 zł |
Pracodawca może przyznać młodocianemu dodatkowe lub korzystniejsze uprawnienia niż te wynikające z przepisów. Nie wolno mu jednak zobowiązywać młodocianego do odpracowania określonego czasu po zakończeniu przygotowania zawodowego ani żądać zwrotu jego kosztów w razie wcześniejszego rozwiązania umowy.
Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania