21 października 2024 r. prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Ustawa ta wprowadza do porządku prawnego regulacje, które mają zapewnić stabilny system finansowania jednostek samorządu terytorialnego.
JST: dochody, finansowanie. Jakie zmiany wprowadza ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego?
W ustawie znalazły się zmiany mające na celu m.in. wzmocnienie oraz ustabilizowanie finansów jednostek samorządu terytorialnego. Ma ono nastąpić poprzez zwiększenie ich dochodów własnych. Dodatkowo, każdy samorząd będzie miał zagwarantowane wyższe dochody niż obecnie. Jedną z ważniejszych zmian jest to, że dochody podatników będą podstawą naliczania dochodów JST z udziału w PIT i CIT. Dochody te będą zależały od dochodów mieszkańców. Nie będą zależały od zmian w systemie podatkowym. Ponadto, zlikwidowane zostaną wydatki jednostek samorządów terytorialnych z tytułu wpłat „Janosikowego” do budżetu państwa. Zmieni się także sposób naliczania potrzeb finansowych samorządów. Wprowadzony zostanie mechanizm korygowania nieprawidłowo ustalonych potrzeb finansowych oraz wynikającej z tych potrzeb kwoty subwencji ogólnej polegający na tym, że po zakończeniu roku ponownie wyliczane będą potrzeby finansowe na ten rok, który się zakończył. Do bazy naliczania dochodów JTS będą wliczane dochody z podatku zryczałtowanego od przychodów ewidencjonowanych. Zmiany w stosunku do ustawy z 2003 r. obejmują wprowadzenie nowej kategorii JST, tj. miasta na prawach powiatu, ustalenie, że rokiem bazowym jest rok poprzedzający o dwa lata rok budżetowy, a także rozszerzenie kategorii dochodów z PIT o kwotę odpowiadającą 14 proc. przychodów podatników objętych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych
Wprowadzono także wiele innych zmian w zakresie ustalania źródła dochodów JST oraz zasad naliczania i przekazywania tym jednostkom wszystkich rodzajów dochodów. Więcej informacji na temat podstawy finansowania jednostek samorządu terytorialnego można znaleźć w Bazie wiedzy, a także w publikacji: Dochody jednostek samorządu terytorialnego.