Odpowiedź: Gmina nie ma obowiązku udostępniać faktur VAT oraz protokołów odbioru związanych z realizacją zamówienia publicznego, gdyż te nie zawierają informacji publicznych.
Uzasadnienie: Umowy zawierane przez jednostki samorządu terytorialnego są jawne i podlegają udostępnianiu na zasadach określonych w przepisach o dostępie do informacji publicznej (art. 139 ust. 3 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych). Przepis ten, co do jawności umów w sprawach zamówień publicznych, wprost odsyła do zasad określonych w ustawie z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (dalej: ustawa o dostępie do informacji publicznej). Nie ma więc wątpliwości, że umowa o zamówienie publiczne jest jawna i że udostępniana jest na zasadach wynikających z ustawy o dostępie do informacji publicznych.
Problem dotyczy natomiast możliwości udostępnienia innych związanych z umową o zamówienie publiczne dokumentów, a mianowicie protokołu odbioru zamówienia oraz faktur VAT. Przepisy o zamówieniach publicznych nie dają wystarczających wskazówek do rozstrzygnięcia wątpliwości co do obowiązku udostępniania takich informacji. Należy więc odwołać się do ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Przykładowe wskazanie informacji publicznych, które podlegają udostępnieniu, zawarte jest w przepisie art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Udostępniane są m.in. informacje dotyczące m.in.:
● polityki wewnętrznej i zagranicznej,
● projektów aktów prawnych,
● podmiotów władzy publicznej,
● majątku podmiotów publicznych,
● danych publicznych, takich jak np. treść i postać dokumentów urzędowych, w szczególności zaś aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć,
● dokumentacji przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpień, wniosków i opinii podmiotów ją przeprowadzających itd.
Aby zatem stwierdzić, czy protokoły i faktury VAT są dokumentami zawierającymi informacje publiczne, należy je pod tym kątem przeanalizować. Analizę taką przeprowadził w wyroku z 11 czerwca 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, (sygn. akt II SA/Op 109/07). Sąd wskazał, że dokumenty takie (protokoły odbioru, faktury VAT – przyp. red.) nie stanowią informacji publicznej, o której mowa w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Żaden z tych dokumentów nie jest bowiem informacją publiczną.
Zdaniem Sądu, słuszna jest argumentacja, że wniosek dotyczy dokumentów prywatnych, o których mowa w art. 245 k.p.c. Protokół oraz faktura VAT nie są dokumentem urzędowym, nie niosą komunikatów w sprawach publicznych, o jakich mowa w cytowanej ustawie, stąd żądanie wglądu do tych dokumentów jest nieuprawnione.
Udostępnienie dokumentów byłoby możliwe, pod warunkiem że dokumenty te dotyczyłyby informacji publicznych. Protokół odbioru jest jedynie poświadczeniem wykonania zobowiązania określonego w umowie, faktura natomiast stanowi dowód dla organów podatkowych stwierdzający w szczególności dokonanie usługi, datę jej dokonania, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy.
Czytaj także: Wadium w zamówieniach publicznych
Sąd wskazał też, że wymaga podkreślenia fakt, że funkcjonowanie podmiotów wykonujących władzę publiczną oraz gospodarujących mieniem publicznym generuje także inną kategorię informacji, które nie są w ogóle informacjami publicznymi, są informacjami niezwiązanymi z wykonywaniem funkcji publicznych. Informacje te nie podlegają udostępnieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznych. Informacjami takimi są informacje wynikające z dokumentów zawieranych przez podmioty wykonujące władzę publiczną w zakresie obrotu gospodarczego z podmiotami prywatnymi, np. umowy cywilnoprawne, opinie biegłych, protokoły i inne. Dokumenty takie zawierają oświadczenia woli lub wiedzy, które nie dotyczą bezpośrednio wykonywania władzy publicznej, ale zobowiązań i uprawnień o charakterze cywilnoprawnym.
SŁOWNICZEK
Informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych (art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej).
Z ORZECZNICTWA
Informacją publiczną będzie każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Informacja publiczna odnosi się jednak do faktów.
Wyrok NSA z 25 marca 2003 r., sygn. akt II SA 4059/2002
Podstawy prawne:
● Ustawa z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (j.t. Dz.U. z 2007 r. nr 223, poz. 1655; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. nr 223, poz. 1778)
● Ustawa z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. nr 112, poz. 1198; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. nr 132, poz. 1110)
Czytaj także: Nowa ustawa o PPP a ustawa o koncesjach