Przez cztery miesiące 2023 r. zasiłek macierzyński pobierało ponad 60 tys. mężczyzn, w tym ZUS wypłacał zasiłek za okres urlopu macierzyńskiego dla 2,7 tys. ojców. W tym czasie wypłacono 1,8 tys. zasiłków za urlop rodzicielski i 56,8 tys. za urlop ojcowski - przekazał Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Ojcowie, którzy podlegają ubezpieczeniu chorobowemu np. z umowy o pracę, umowy zlecenia, czy działalności gospodarczej mają prawo do dwóch tygodni urlopu ojcowskiego. Z tego uprawnienia chętnie korzystają.
Zasiłek macierzyński dla ojców
Tata objęty ubezpieczeniem chorobowym, któremu urodziło się dziecko, bądź przyjął je na wychowanie, może otrzymać zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego i ojcowskiego. Najwięcej ojców korzysta z urlopu ojcowskiego – poinformował ZUS.
Z danych udostępnionych przez ZUS wynika, że w okresie od stycznia do kwietnia 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacał 2,7 tys. mężczyznom zasiłek za okres urlopu macierzyńskiego, 1,8 tys. za okres urlopu rodzicielskiego i 56,8 tys. za okres urlopu ojcowskiego.
ZUS przekazał, że urlop ojcowski przysługuje nie tylko w przypadku urodzenia dziecka, ale także w przypadku przysposobienia. Wynosi 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku i trwa przez 2 tygodnie. Może być wykorzystany jednorazowo albo w dwóch częściach, z których żadna nie może być krótsza niż tydzień.
Na wykorzystanie urlopu ubezpieczony ojciec ma tylko rok od urodzenia dziecka
"Na wykorzystanie urlopu ubezpieczony ojciec ma tylko rok od urodzenia dziecka albo od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia" – przypomniała regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim Krystyna Michałek.
"Jeśli ojciec miał prawo do urlopu ojcowskiego w dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej, tj. 26 kwietnia 2023 r., to może skorzystać z tego urlopu do ukończenia przez dziecko drugiego roku życia albo 14. roku życia, o ile nie upłynęły 24 miesiące od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie tego dziecka" - wyjaśniła rzeczniczka.
Polecamy: „Uprawnienia rodziców w pracy. Poradnik pracodawcy 2023”
Polecamy: „Praca zdalna. Praktyczny komentarz z przykładami”
Polecamy: „Urlopy wypoczynkowe. Ustalanie wymiaru, udzielanie i rozliczanie”
Urlop ojcowski 2023 r. - zasady
ZUS przypomina, że urlop ojcowski udzielany jest na wniosek pracownika, który należy złożyć pracodawcy/zleceniodawcy najpóźniej na 7 dni przed datą planowanego urlopu. Wniosek o urlop ojcowski powinien zawierać informacje, na jaki okres ma być udzielony. Do wypłaty zasiłku za okres urlopu ojcowskiego wymagane jest również oświadczenie czy zasiłek za okres urlopu ojcowskiego został pobrany z innego tytułu, a także skrócony odpis aktu urodzenia albo jego kopia potwierdzona przez płatnika składek albo ZUS za zgodność z oryginałem.
W przypadku przysposobienia dziecka potrzebne jest prawomocne postanowienie sądu o przysposobieniu lub jego kopia potwierdzona przez płatnika składek albo ZUS za zgodność z oryginałem. Jeśli zasiłek będzie wypłacał ZUS, to pracodawca albo zleceniodawca będzie musiał przekazać do ZUS dokumenty rodzica razem z zaświadczeniem Z-3 albo Z-3a.
W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego (formularz ZUS ZAO) wraz z drukiem Z-3b należy złożyć do ZUS-u przed terminem rozpoczęcia korzystania z zasiłku.
Urlop ojcowski 2023 r.
W celu sprawowania opieki nad dzieckiem pracownik - ojciec ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do:
1) ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia albo
2) upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14 roku życia.
Urlop ojcowski oraz zasiłek macierzyński za okres tego urlopu może zostać wykorzystany jednorazowo albo w nie więcej niż 2 częściach, z których kolejna nie musi przypadać bezpośrednio po poprzedniej części urlopu ojcowskiego. Żadna z części urlopu ojcowskiego nie może być krótsza niż tydzień.
Zasady te mają także zastosowanie do ubezpieczonych niebędących pracownikami.
Brak prawa do zasiłku macierzyńskiego
Zasiłek macierzyński nie przysługuje:
- za okresy, w których ubezpieczony zachowuje prawo do wynagrodzenia na podstawie przepisów szczególnych,
- w okresie urlopu bezpłatnego,
- w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, z wyjątkiem przypadków, w których prawo do zasiłku wynika z ubezpieczenia chorobowego osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania.