Odpowiedzialność cywilna zarządcy drogi
Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku tj. w tym wypadku zaspokoić roszczenia z tytułu szkód wyrządzonych osobom trzecim, do naprawienia których ubezpieczony zobowiązany jest na podstawie przepisów o odpowiedzialności za czyny niedozwolone lub odpowiedzialności kontraktowej za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, w tym szkód wyrządzonych przez osoby, za które ubezpieczony ponosi odpowiedzialność przewidzianą przepisami prawa cywilnego, zaś ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę (art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U. Z 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zm. dalej jako „kodeks cywilny”).
Zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 1985 r. nr 14 poz. 60 ze zm. dalej jako ustawa o drogach publicznych) organ administracji rządowej lub jednostki samorządu, do właściwości którego należą sprawy z zakresu planowania, budowy, modernizacji utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi. Zgodnie zaś z art. 20 pkt. 4 ustawy o drogach publicznych do zarządcy drogi należy szerg zadań w tym w szczególności utrzymanie nawierzchni dróg, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogami.
Naruszenie obowiązków przez zarządcę drogi
W przypadku zawinionego naruszenia przez zarządcę drogi obowiązków, o których była mowa wyżej ponosi on odpowiedzialność na podstawie art. 415 kodeksu cywilnego. Mając zaś na względzie fakt, iż zarządca drogi zobowiązany jest do zachowania przy wykonywaniu swoich obowiązków szczególnej staranności, a także zważywszy na abstrakcyjną ocenę niedbalstwa (art. 355 § 1 kodeksu cywilnego) oraz zawodowy charakter działalności (art. 355 § 2 kodeksu cywilnego) sam fakt ich naruszenia przesądza z reguły o winie, co najmniej w postaci niedbalstwa ( tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 czerwca 2002 r., sygn. akt III CKN 694/00). Dlatego też zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przez zarządcę drogi jest rzeczą niezwykle istotną ponieważ pozwala ono ograniczyć finansowe następstwa naruszenia, czy też niedopełnienia licznych i bardzo szeroko rozumianych obowiązków zarządcy drogi, które to jak wynika z przytoczonego wyżej orzeczenia Sądu Najwyższego są bardzo surowo ocenianie przez wzgląd na profesjonalny charakter działalności zarządcy drogi.