Celem kontroli zarządczej jest zapewnienie w szczególności:
● zgodności działalności z przepisami prawa oraz procedurami wewnętrznymi,
● skuteczności i efektywności działania,
● wiarygodności sprawozdań,
● ochrony zasobów,
● przestrzegania i promowania zasad etycznego postępowania,
● efektywności i skuteczności przepływu informacji,
● zarządzania ryzykiem.
Zobacz również: Kontrola finansowa w jednostkach sektora finansów publicznych
Organizacja i zapewnienie funkcjonowania adekwatnego, skutecznego i efektywnego systemu kontroli zarządczej należy do obowiązków:
● ministra – w kierowanym przez niego ministerstwie (I poziom kontroli zarządczej) oraz w kierowanym przez niego dziale administracji rządowej (II poziom kontroli zarządczej),
● wójta, burmistrza, prezydenta miasta, przewodniczącego zarządu jednostki samorządu terytorialnego – w odniesieniu do urzędu obsługującego organy jednostki samorządu terytorialnego (I poziom kontroli zarządczej) oraz jednostki samorządu terytorialnego jako całości (II poziom kontroli zarządczej),
● kierownika danej jednostki organizacyjnej (I poziom kontroli zarządczej).
Przy ustalaniu systemu kontroli zarządczej w poszczególnych jednostkach należy uwzględnić:
1) standardy kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych określone przez Ministra Finansów w:
● komunikacie nr 23 z 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych;
2) szczegółowe wytyczne w zakresie kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych określone przez Ministra Finansów w:
● komunikacie nr 3 z 16 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych wytycznych w zakresie samooceny kontroli zarządczej dla jednostek sektora finansów publicznych,
● komunikacie nr 6 z 6 grudnia 2012 r. w sprawie szczegółowych wytycznych dla sektora finansów publicznych w zakresie planowania i zarządzania ryzykiem;
3) szczegółowe wytyczne w zakresie kontroli zarządczej dla poszczególnych działów administracji rządowej określone przez ministrów nimi kierujących.
System kontroli zarządczej tworzony w przypadku zapobiegania i wykrywania defraudacji powinien obejmować następujące elementy:
● ocenę ryzyka wystąpienia defraudacji,
● działania prewencyjne (zapobiegające defraudacji),
● działania kontrolne mające na celu wykrywanie luk w systemie umożliwiających dokonanie defraudacji, a także już zaistniałych faktów sprzeniewierzenia majątku,
● działania zmierzające do ustalenia i ukarania sprawców czynów niedozwolonych,
● korygowanie systemu kontroli zarządczej w zakresie, w którym stwierdzono wystąpienie luk umożliwiających dokonanie defraudacji.
Izabela Motowilczuk
magister administracji, były wieloletni inspektor kontroli gospodarki finansowej w regionalnej izbie obrachunkowej, autor licznych publikacji z zakresu finansów i rachunkowości jednostek sektora publicznego, ze szczególnym uwzględnieniem samorządowych jednostek organizacyjnych
Polecamy serwis: Finanse