PROBLEM: Obliczając podstawę do ustalenia trzynastki, gminny ośrodek pomocy społecznej nie obniża jej o wykorzystany urlop wypoczynkowy danego pracownika. Czy jest to postępowanie właściwe?
ODPOWIEDŹ: Tak, dodatkowy urlop wypoczynkowy pracownika socjalnego nie obniża podstawy trzynastki.
UZASADNIENIE: Pracownikowi socjalnemu, tak jak każdemu innemu pracownikowi samorządowemu, przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Te przepisy to ustawa z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej. Zgodnie z art. 4 ust. 1, wynagrodzenie roczne ustala się w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Trzynastkę ustala się więc, wliczając wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy.
Dodatkowy wypoczynek
Na mocy art. 121 ust. 3 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, pracownikowi socjalnemu zatrudnionemu w ośrodku pomocy społecznej lub w powiatowym centrum pomocy rodzinie, do którego obowiązków należy praca socjalna oraz przeprowadzanie rodzinnych wywiadów środowiskowych, jeżeli przepracował nieprzerwanie i faktycznie co najmniej 5 lat, przysługuje raz na dwa lata dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych.
Polecamy: Klasyfikacja budżetowa 2019
Warunki nabycia prawa do dodatkowego urlopu
Przesłankami nabycia prawa do dodatkowego urlopu wypoczynkowego są:
-
co najmniej pięcioletni nieprzerwany i faktyczny staż pracy w ośrodku pomocy społecznej lub w powiatowym centrum pomocy rodzinie,
-
wykonywanie pracy socjalnej oraz przeprowadzanie rodzinnych wywiadów środowiskowych.
Dodatkowy urlop wypoczynkowy nie jest urlopem za konkretny rok kalendarzowy. Udziela się go raz na dwa lata. Urlop ten przyznaje się na wniosek pracownika.
Zbieżność instytucji
Pracownicy socjalni to nie jedyna grupa, której przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy. Takie uprawnienie mają także funkcjonariusze służb mundurowych, m.in. policjanci, żołnierze zawodowi. Przysługuje on też przykładowo prokuratorom, sędziom czy górnikom. Dodatkowy urlop wypoczynkowy należy się corocznie także osobom niepełnosprawnym.
W orzecznictwie wyraźnie się wskazuje, że istota podstawowego i dodatkowego urlopu wypoczynkowego jest identyczna. Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 2 grudnia 2008 r. (sygn. akt III AUa 449/08) stwierdził, że urlop dodatkowy jest przysługującym niektórym grupom zawodowym (w tym górnikom) oraz osobom niepełnosprawnym zwiększeniem urlopu wypoczynkowego o określoną ilość dni, przyznawanym na podstawie odpowiednich rozporządzeń lub może wynikać z układu zbiorowego pracy. Urlop ten udzielany jest na takich samych zasadach, jak urlop wypoczynkowy przysługujący na podstawie Kodeksu pracy. Jest zatem urlopem wypoczynkowym, a jego udzielanie nie może być mniej korzystne dla pracowników zgodnie z art. 9 § 1 i 2 Kodeksu pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 29 czerwca 2005 r., sygn. akt II PK 339/04). O tym, że jest to tożsama instytucja, świadczy też to, że ekwiwalent pieniężny przysługuje za urlop wypoczynkowy, w tym również za dodatkowy urlop wypoczynkowy (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 29 stycznia 2013 r., sygn. akt III SA/Kr 378/12).
PODSTAWY PRAWNE
-
art. 121 ust. 3, art. 123 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1508; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 2354)
-
art. 36 ust. 2 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1260; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1669)
-
art. 4 ust. 1 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1872)
©℗
LESZEK JAWORSKI
prawnik, specjalista ds. prawa pracy, doktorant na WPiA Uniwersytetu Warszawskiego