Od brutto do netto: zasady rozliczania wynagrodzeń w 2020 r.

Nowe parametry podatkowe

Zakłady pracy, a więc osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, są zobowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody: ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy. Przy obliczaniu miesięcznych zaliczek biorą udział takie czynniki, jak koszty uzyskania przychodów (dalej: KUP), stawki podatku z tabeli skali podatkowej czy tzw. kwota zmniejszająca podatek, odliczana na podstawie złożonego przez pracownika oświadczenia PIT-2.

W 2020 r. miesięczne KUP wynoszą:

• 250 zł,
• 300 zł - dla pracowników zamiejscowych.

Najniższa stawka podatku to 17%, a miesięczna kwota zmniejszająca wynosi 43,76 zł. Te wartości znane są już i stosowane od 1 października 2019 r., z tym że od 2020 r. nie obowiązuje już pośrednia stawka 17,75%.

Polecamy: Rachunkowość Budżetowa

Nowy sposób obliczania zaliczki za miesiąc przekroczenia progu podatkowego

Od 1 stycznia 2020 r. zmienił się sposób obliczania zaliczek za miesiąc z przekroczeniem pierwszego progu. I tak, zaliczki za miesiące od stycznia do grudnia wynoszą:

1. za miesiące, w których dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy nie przekroczył kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali - 17% dochodu uzyskanego w danym miesiącu;
2. za miesiąc, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali - 17% od tej części dochodu uzyskanego w tym miesiącu, która nie przekroczyła tej kwoty, i 32% od nadwyżki ponad kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali.

Według nowej zasady ustalania zaliczek za taki miesiąc, należy od części dochodu, która nie przekroczyła kwoty granicznej, pobrać zaliczkę 17%, a od nadwyżki ponad tę wartość - 32%. Oznacza to, że za miesiąc z przekroczeniem urząd skarbowy szybciej otrzyma wyższą zaliczkę, bo obliczoną i pobraną według obu stawek. Ponadto, począwszy od takiego miesiąca, pracownikowi nie przysługuje odliczanie miesięcznej kwoty zmniejszającej podatek, o ile wcześniej miało ono zastosowanie na podstawie oświadczenia PIT-2 (patrz: PRZYKŁAD 1).

PRZYKŁAD 1

Wynagrodzenie pracownika (36 lat), wynosi 12 000 zł miesięcznie. Ma on prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodów oraz potrącania miesięcznej kwoty zmniejszającej podatek. W 2020 r. jego dochód liczony narastająco od początku roku we wrześniu przekroczy kwotę 85 528 zł:

• 12 000 zł × 13,71% = 1645,20 zł - składki na ubezpieczenia społeczne,

12 000 zł - 250 zł (KUP) - 1645,20 zł = 10 104,80 zł; po zaokrągleniu do pełnych złotych 10 105 zł - dochód miesięczny.

Dochód od stycznia do sierpnia 2020 r.:

• 10 105 zł × 8 miesięcy = 80 840 zł.

Kwota dochodu brakująca do kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali:

• 85 528 zł - 80 840 zł = 4 688 zł.

W związku z tym za wrzesień 2020 r. płatnik pobierze zaliczkę według dwóch stawek: od 4688 zł - 17%, a od nadwyżki 5417 zł (10 105 zł - 4688 zł) - 32%, bez stosowania kwoty zmniejszającej podatek.

Zobacz: Wynagrodzenia

Zerowy PIT dla osób do 26 roku życia

Zwolnione od podatku dochodowego są przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (działalność wykonywana osobiście), otrzymane przez podatnika do ukończenia przez niego 26 roku życia, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł.

Wynagrodzenia wypłacone w styczniu 2020 r. za grudzień 2019 r. są przychodami nowego roku i wchodzą już do powyższego limitu.

Przy obliczaniu zaliczek na podatek zwolnienie jest uwzględniane, bez żadnego oświadczenia podatnika, po raz pierwszy do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2020 r. Chodzi o to, że od 1 stycznia 2020 r. płatnik sam już stosuje zwolnienie "zerowy PIT", jeśli pracownik spełnia warunki co do wieku i wysokości przychodów. Podatnik będzie mógł jednak złożyć płatnikowi wniosek o niestosowanie omawianego zwolnienia, w odniesieniu do przychodów uzyskanych od 1 stycznia 2020 r. Wówczas płatnik będzie pobierał zaliczki na ogólnych zasadach. Możliwość złożenia takiego wniosku dotyczy podatnika, który uzyskuje przychody od więcej niż jednego podmiotu (dwóch pracodawców, pracodawcy i zleceniodawcy) i nie chce w zeznaniu rocznym dopłacać znacznego podatku.

U pracownika korzystającego z powyższego zwolnienia płatnik nie pobiera zaliczek na PIT, ale ma obowiązek potrącać składki na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz pełną składkę zdrowotną. Składka zdrowotna ulega jednak obniżeniu w przypadku, gdy przewyższa zaliczkę, którą płatnik by obliczył, gdyby przychody pracownika nie były objęte zwolnieniem podatkowym. Jest to tzw. hipotetyczna zaliczka i do jej wysokości składkę zdrowotną należy obniżyć (patrz: PRZYKŁAD 2).

PRZYKŁAD 2

Pracownik w wieku 25 lat, zatrudniony na 1/4 etatu, zarabia miesięcznie 800 zł. Ma prawo do podstawowych kosztów uzysku i złożył PIT-2. W jego przypadku zaliczka na podatek zostanie obliczona tylko po to, by sprawdzić, do jakiej kwoty obniżeniu podlega składka na ubezpieczenie zdrowotne należna do ZUS. Będzie ona bowiem wyższa od tzw. hipotetycznej zaliczki.

PRZYKŁAD 3

W dniu 28 stycznia 2019 r. pracownik otrzyma wynagrodzenie w wysokości 4200 zł. Pracodawca stosuje podstawowe KUP i kwotę wolną od podatku. Rozliczenie listy płac w 2020 r. przedstawia się następująco:

Podstawa prawna

• art. 21 ust. 1 pkt 148, art. 22 ust. 2, art. 31, art. 32 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 1387; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 2200)

• art. 83 ust. 2a ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 1373; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1905)

©℗

IZABELA NOWACKA

ekonomista, specjalizuje się w prawie pracy, ubezpieczeniach społecznych i prawie podatkowym; autor licznych publikacji z zakresu rozliczania płac