Ustawa o pracownikach samorządowych jest przepisem szczególnym w stosunku do przepisów Kodeksu pracy. Zapewnia ona pracownikowi samorządowemu, z tytułu pracy wykonywanej w godzinach nadliczbowych, jedynie zwykłe wynagrodzenie lub czas wolny w tym samym wymiarze, co liczba przepracowanych godzin nadliczbowych(art. 42 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych). Wolny czas, na wniosek pracownika, może być udzielony w okresie bezpośrednio poprzedzającym urlop wypoczynkowy lub po jego zakończeniu.
Jeżeli zatem pracownik samorządowy wykonujący pracę w godzinach nadliczbowych jako rekompensatę wybiera wynagrodzenie, to pracodawca powinien wypłacić mu zwykłe wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, bez dodatku. Obowiązujące regulacje dotyczące pracowników samorządowych nie przewidują dodatków ani 50%, ani 100% za godziny nadliczbowe, o których mowa w Kodeksie pracy. Wynagrodzenie należne pracownikowi pracodawca wypłaca proporcjonalnie do liczby przepracowanych godzin poza normalnymi godzinami pracy tego pracownika.
Jeśli natomiast pracownik wybiera czas wolny zamiast wynagrodzenia za pracę wykonywaną w godzinach nadliczbowych, powinien otrzymać czas wolny w tym samym wymiarze czasu, w jakim pracował w ramach godzin nadliczbowych. Należy przyjąć, że zasada ta dotyczy również pracy w sobotę, nawet wówczas, gdy jest ona dla pracownika dniem wolnym od pracy.
Inaczej będzie w sytuacji, gdy pracownik samorządowy otrzyma zlecenie wykonania pracy w godzinach nadliczbowych, ale praca ta przypadnie w niedzielę lub święta, które są dniami ustawowo wolnymi od pracy. Przepisy ustawy o pracownikach samorządowych rozróżniają bowiem pracę w godzinach nadliczbowych w niedziele i święta od pracy nadliczbowej wykonywanej w inne dni (art. 42 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych). W przypadku pracy nadliczbowej w niedziele i święta mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy, gdyż w ustawie o pracownikach samorządowych nie ma szczególnej regulacji w tym zakresie.
WAŻNE!
Pracownikom samorządowym oprócz normalnego wynagrodzenia przysługuje dodatek tylko za pracę nadliczbową w niedziele i święta.
Za pracę nadliczbową w niedziele i święta powinni pracownicy samorządowi otrzymać dodatkowy dzień wolny. Dzień wolny należy oddać za pracę wykonywaną w niedzielę w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli, natomiast za pracę w święto – w ciągu okresu rozliczeniowego. Jeżeli nie ma możliwości oddania pracownikom dnia wolnego za niedzielę lub święto, wówczas za pracę w te dni przysługuje mu oprócz normalnego wynagrodzenia dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia za każdą godzinę pracy.
• art. 42 ust. 2, ust. 4 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (DzU nr 223, poz. 1458),
• art. 15111 Kodeksu pracy.
Małgorzata Terlikowska
radca Prezesa Rady Ministrów w Kancelarii Prezesa RM