W związku z wejściem w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. ustawy z dnia 15 grudnia 2016 r. o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. poz. 2261) – dalej „uPGRP” utraciła moc ustawa z dnia 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (Dz. U. z 2016 r. poz. 1313 i 1579).
Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej, na mocy art. 122 ust. 1 uPGRP z dniem 1 stycznia 2017 r. przejęła zadania Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.
W stosunku do zadań wykonywanych dotychczas przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa zakres zadań został poszerzony i obejmuje, stosownie do treści art. 4 uPGRP m.in.: zastępstwo Skarbu Państwa, państwowych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej albo organów administracji rządowej przed sądami administracyjnymi, przygotowywanie rekomendacji i wzorów co do czynności prawnych lub ich części oraz udział w negocjacjach i mediacjach.
Jeżeli wymaga tego ochrona ważnych praw lub interesów Rzeczypospolitej Polskiej, Prokuratoria Generalna może przejąć zastępstwo przed sądami powszechnymi i Sądem Najwyższym na uzasadniony wniosek organów administracji rządowej, a także może przejąć zastępstwo przed sądami administracyjnymi na uzasadniony wniosek organu administracji rządowej, jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej lub podmiotu reprezentującego Skarb Państwa (por. art. 9 i 10 uPGRP).
Z dniem 1 lipca 2017 r. wchodzi w życie grupa przepisów, które będą oddziaływać lub mogą oddziaływać na prawa i obowiązki zamawiających. Do przepisów tych należą w szczególności, zgodnie z art. 135 uPGRP, przepisy art. 12-14 i art. 18-20 uPGRP:
Prokuratoria Generalna będzie mogła wykonywać zastępstwo:
- innych niż Skarb Państwa państwowych osób prawnych;
- osób prawnych z udziałem Skarbu Państwa;
- osób prawnych z udziałem państwowych osób prawnych (por. art. 12 ust. 1 uPGRP).
Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, osoby prawne, których zastępstwo wykonuje Prokuratoria Generalna, mając na względzie przedmiot działalności osoby zastępowanej, znaczenie prowadzonej działalności dla interesów Rzeczypospolitej Polskiej, zapewnienie ochrony praw i interesów osób zastępowanych, zasady prawa konkurencji oraz poszanowanie praw akcjonariuszy mniejszościowych (por. art. 12 ust. 3 uPGRP).
Prokuratoria Generalna będzie wykonywać, aż do zakończenia sprawy, zastępstwo osób określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 12 ust. 3 uPGRP przed:
- sądami powszechnymi - w sprawach cywilnych rozpoznawanych w pierwszej instancji przez sąd okręgowy,
- sądami polubownymi - w sprawach w których wartość przedmiotu sprawy przekracza kwotę 5 000 000 zł (por. art. 12 ust. 4 uPGRP)
Zastępstwo powyższe, w przypadku:
- państwowych osób prawnych będzie obowiązkowe;
- osób prawnych z udziałem Skarbu Państwa oraz osób prawnych z udziałem państwowych osób prawnych będzie wykonywane za zgodą, która ma charakter generalny (art. 12 ust. 5 uPGRP) .
Wykonywanie zastępstwa osoby zastępowanej będzie odpłatne. Sposób i tryb uiszczania opłat oraz ich wysokość będą określone przepisami Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z uwzględnieniem rynkowej wartości świadczonych usług oraz szczególnego charakteru podmiotów, na rzecz których usługi te będą wykonywane (por. art. 12 ust. 11 i art. 27 uPGRP).
Prokuratoria nie będzie wykonywać zastępstwa, o którym mowa w art. 12, w:
- postępowaniach uregulowanych przepisami części pierwszej księgi pierwszej tytułu VII działów IVa-IVe ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1822, z późn. zm.);
- postępowaniach uregulowanych przepisami działu VI rozdziału 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164, z późn. zm.);
- postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności;
- sprawach, w których inna osoba zastępowana, państwowa osoba prawna, Skarb Państwa lub organ administracji rządowej jest stroną, interwenientem ubocznym albo interwenientem głównym (por. art. 13 uPGRP).
Ponadto, podmioty reprezentujące Skarb Państwa będą zobowiązane uzyskać opinię prawną Prokuratorii Generalnej o projektach umów, ugód oraz jednostronnych czynności prawnych dokonywanych przez Skarb Państwa, jeżeli wartość przedmiotu czynności prawnej przekraczać będzie kwotę 100 000 000 zł. Wniosek o wydanie opinii prawnej powinien być przedłożony Prokuratorii Generalnej nie później niż na 15 dni, a w uzgodnieniu z Prezesem Prokuratorii Generalnej nie później niż na 4 dni, przed planowanym dokonaniem czynności prawnej (por. art. 18 ust. 1 uPGRP).
Polecamy: Rachunkowość Budżetowa
Podmioty reprezentujące Skarb Państwa będą zobowiązane uzyskać opinię prawną Prokuratorii Generalnej w przedmiocie wzoru umowy, istotnych postanowień umowy, ogólnych warunków umowy lub projektu umowy, udzielanych na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych, jeżeli wartość przedmiotu zamówienia przekroczy kwotę 100 000 000 zł. Wniosek o wydanie opinii prawnej powinien być przedłożony Prokuratorii Generalnej nie później niż na 15 dni, a w uzgodnieniu z Prezesem Prokuratorii Generalnej nie później niż na 4 dni, przed planowanym udostępnieniem specyfikacji istotnych warunków zamówienia albo zawarciem umowy, w przypadku gdy sporządzenie specyfikacji istotnych warunków zamówienia nie jest wymagane (por. art. 18 ust.2 uPGRP).
Opinie, o których mowa wyżej, Prokuratoria Generalna będzie wydawać w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku, nie później jednak niż w dniu poprzedzającym dzień dokonania planowanej czynności prawnej lub udostępnienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Niewydanie w tym terminie opinii będzie równoznaczne z brakiem zastrzeżeń Prokuratorii Generalnej do opiniowanej czynności prawnej, wzoru umowy, istotnych postanowień umowy lub ogólnych warunków umowy (por. art. 18 ust. 3uPGRP).
Prokuratoria Generalna będzie wydawać opinie prawne na zlecenie osoby zastępowanej,
w szczególności będzie opiniować projekty umów, ugód oraz jednostronnych czynności prawnych, ale może również odmówić wydania opinii (por. art. 19 ust. 1 i 3 uPGRP).
Opinie wydawane na zlecenie osoby zastępowanej, o której mowa w art. 12 ust. 2 uPGRP, będą odpłatne. Sposób i tryb uiszczania opłat oraz ich wysokość będą określone przepisami Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z uwzględnieniem rynkowej wartości świadczonych usług oraz szczególnego charakteru podmiotów, na rzecz których usługi te będą wykonywane (por. art. 19 ust. 4 i art. 27 uPGRP).
Podmioty reprezentujące Skarb Państwa oraz osoby zastępowane będące państwowymi osobami prawnymi, będą zobowiązane uzyskać opinię prawną Prokuratorii Generalnej w przedmiocie projektu:
- umowy o doradztwo prawne, jeżeli wysokość wynagrodzenia przewidzianego łącznie za świadczone usługi przekracza kwotę 500 000 zł netto, w stosunku rocznym;
- zmiany umowy o doradztwo prawne podwyższającej wynagrodzenie do kwoty przekraczającej kwotę, o której mowa w pkt 1;
- umowy o doradztwo prawne, w której maksymalna wysokość wynagrodzenia nie jest określona (por. art. 20 ust. 1 uPGRP).
Osoby zastępowane niebędące państwowymi osobami prawnymi, będą mogły zwrócić się do Prokuratorii Generalnej o wydanie powyższej opinii prawnej (por. art. 20 ust. 2 uPGRP).
Wniosek o wydanie opinii prawnej, o której mowa wyżej powinien być przedkładany Prokuratorii Generalnej nie później niż na 15 dni, a w uzgodnieniu z Prezesem Prokuratorii Generalnej nie później niż na 4 dni, przed planowanym zawarciem umowy (por. art. 20 ust. 3 uPGRP).
Opinie prawne wydawane na wniosek osób zastępowanych również będą odpłatne (por. art. 20 ust. 5 i art. 27 uPGRP).
Źródło: Urząd Zamówień Publicznych