Wiele samorządów traktuje ubezpieczenia majątkowe przede wszystkim jako źródło finansowania bieżących napraw wynikających z wypadków czy awarii. Owszem, zadaniem polis jest zapewnienie ubezpieczonym tego, że nie muszą się przejmować kosztami związanymi z wymianą wybitej szyby czy naprawą uszkodzonej elewacji, ale to tylko część zdarzeń, których skutki objęte są ochroną. Ubezpieczenie powinno zapewniać odszkodowanie w sytuacji, gdy przedmiot ubezpieczenia ulegnie całkowitemu zniszczeniu lub odbudowa będzie wymagała dużych nakładów finansowych. W związku z tym skupianie się na typowych i częściowo przewidywalnych szkodach może prowadzić do niewłaściwego wyboru zakresu i sum ubezpieczenia.
Polecamy: INFORLEX Administracja
Średnia wartość szkody to kilka tysięcy, ale niektóre sięgają milionów
Z przeprowadzonych przez EIB SA. analiz wynika, że średnia wysokość szkody w przypadku dużego miasta wynosi ok. 6 tys. zł. Zdarzają się też szkody o wartości kilkuset złotych, ale niektóre opiewają na wiele milionów. To może znacząco zachwiać budżetem miasta, jeżeli nie posiadało ono odpowiedniej ochrony. W związku z tym w proces wyboru najkorzystniejszego rozwiązania warto zaangażować brokera, przede wszystkim na etapie przygotowywania opisu przedmiotu zamówienia do przetargu.
Ubezpieczenie samorządu to zagadnienie wielowątkowe. Zarówno ze względu na skalę odpowiedzialności, strukturę organizacyjną podmiotu, jak i rodzaj majątku, który trzeba ubezpieczyć, a także liczbę zagrożeń, które należy brać pod uwagę.
Jaki sposób ustalania sumy ubezpieczenia stosować?
Suma ubezpieczenia zapisana w polisie określa maksymalną kwotę, jaką towarzystwo ubezpieczeń może wypłacić w razie wystąpienia szkody. Należy jednak pamiętać, że nie zawsze jest ona równowartością wszystkich kosztów, jakie trzeba będzie ponieść, żeby zlikwidować szkody. Dlaczego tak się dzieje? Suma ubezpieczenia odnosi się do jednego z trzech rodzajów wartości:
- odtworzeniowej nowej,
- rzeczywistej
- lub księgowej brutto.
Ubezpieczenie, którego suma wyliczana jest na podstawie wartości odtworzeniowej nowej, zakłada wypłatę odszkodowania pozwalającego na odtworzenie mienia do stanu nowego, ale nie ulepszonego. Stosując z kolei wartość rzeczywistą, środki przekazane poszkodowanemu uwzględniać będą zużycie techniczne mienia, czyli będą niższe niż cena, jaką trzeba zapłacić za zastąpienie uszkodzeń nowymi elementami. Wartość księgowa brutto oznacza natomiast wypłatę nakładów finansowych równych początkowej wartości ewidencyjnej zniszczonego mienia.
Chcąc mieć pewność, że wypłacone odszkodowanie pokryje wszystkie koszty związane z naprawą lub odbudowaniem uszkodzonego mienia, warto przy ustalaniu sumy ubezpieczenia brać pod uwagę wartość odtworzeniową majątku. Może to skutkować wyższą składką, ale ten dodatkowy wydatek zawsze będzie niższy od ewentualnych kosztów, które ubezpieczony musiałby pokryć samodzielnie w razie zastosowania innej metody wyliczania sumy ubezpieczenia.
Nie wolno zapomnieć o cyberzagrożeniach…
Wybierając zakres ubezpieczenia mienia, samorządy zazwyczaj skupiają się przede wszystkim na zapewnieniu ochrony przed skutkami pożaru, gwałtownych zjawisk pogodowych oraz awarii instalacji sanitarnych czy elektrycznych. Nie należy jednak zapominać o innych zagrożeniach, które, choć rzadziej spotykane, mogą jednak mieć daleko idące skutki. Jednym z nich jest atak hakerski. Choć celem cyberprzestępców zazwyczaj są administracja rządowa, przedsiębiorstwa, korporacje czy osoby prywatne, to dochodzi również do ataków na władze lokalne. Przykładowo, w czerwcu tego roku hakerzy przejęli komputery urzędników miasta Lake City w Stanach Zjednoczonych i zażądali okupu w wysokości 0,5 mln dolarów za ich odblokowanie.
W Polsce popularność ubezpieczeń od zagrożeń cybernetycznych wzrosła wraz z wejściem w życie RODO. Owszem, pozwalają one ograniczyć efekt wycieku danych osobowych i zapewniają środki na przeprowadzenie obowiązkowych działań informacyjnych i wypłatę odszkodowań, ale to tylko część działań, jakich sfinansowanie umożliwiają. Mogą też zapewnić środki na zapłatę okupu. Niebagatelna jest również możliwość skorzystania z usług informatyki śledczej.
… i ewentualnych szkodach środowiskowych
Innym rodzajem zagrożenia, na które nie każdy zwraca uwagę, jest wyrządzenie szkód w środowisku naturalnym. Do jego zanieczyszczenia może dojść zarówno w wyniku awarii, z jaką mieliśmy do czynienia w Warszawie pod koniec sierpnia, jak i bardziej prozaicznych wypadków jak uszkodzenie systemu klimatyzacji, czy też nawet wypadku środka transportu. Polisy odpowiedzialności cywilnej można rozszerzyć co prawda o klauzule środowiskowe, ale obejmują one wyłącznie odpowiedzialność cywilną podmiotu. Oznacza to, że mogą pokryć odszkodowania dla osób poszkodowanych w wyniku wycieku niebezpiecznych substancji, ale nie zapewniają środków na przywrócenie równowagi biologicznej skażonego obszaru. Temu służą specjalistyczne ubezpieczenia środowiskowe.