Pracownica urodzona 08 grudnia 1973 r. złożyła do pracodawcy dokumenty w celu zaliczenia pracy w gospodarstwie rolnym rodziców do pracowniczego stażu pracy w okresie od 08.12.1989 r. - 31.08.1992 r.
- oświadczenie wnioskodawcy
- zaświadczenie ze Starostwa potwierdzające fakt posiadania przez rodziców pracownicy gospodarstwa o powierzchni 5,2715 ha w latach 1974 - 1999
- zeznanie dwóch świadków
- akt notarialny z 1999 r. potwierdzający przejęcie gospodarstwa rolnego od rodziców
- poświadczenie z Urzędu Gminy o zameldowaniu pracownicy.
Pytanie 1
Czy do pracowniczego stażu pracy przyjąć w całości okres od 08.12.1989 do 31.08.1992 r.? Zgodnie ze złożonym poświadczeniem zameldowania pracownica na stałe zamieszkiwała w danym okresie na terenie gospodarstwa, w tym czasie uczęszczała do szkoły ponadgimazjalnej do miejscowości oddalonej o 5 km od miejsca zameldowania co nie wykluczało jej stałej pracy w tym gospodarstwie. Opierając się na definicji domownika mam jednak wątpliwości czy do stażu pracy zaliczyć jej okres od 08.12.1989 do 31.12.1990 r. ponieważ zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym pracowników obowiązującą od 01 stycznia 1983 do 31 grudnia 1990 za domownika uważano osobę której m.in praca w gospodarstwie rolnym stanowiła główne źródło utrzymania a zgodnie z tą ustawą praca domownika w gospodarstwie rolnym nie stanowi głównego źródła utrzymania, jeżeli domownik między innymi kształci się w szkole ponadpodstawowej lub wyższej. Dopiero po zmianie przepisów od 01 stycznia 1991 pobieranie nauki w szkole przez domownika nie wykluczało zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym przy ustalaniu prawa do świadczeń pracowniczych. Bardzo proszę więc o wyjaśnienie czy uznać całość wnioskowanego okresu czy tylko tę część po 01.01.1991 r.?
Polecamy również w INFORRB: Czy okres zawieszenia urzędnika służby cywilnej wlicza się do stażu pracy, od którego zależy wymiar dodatkowego urlopu wypoczynkowego
Pytanie 2
Czy uznać pracownikowi pracę w gospodarstwie rolnym rodziców w charakterze domownika jeżeli przejął od rodziców tylko część gospodarstwa o wielkości 0,47 ha w roku 1997 gdzie rolniczo wykorzystuje tylko 0,30 ha natomiast na pozostałym 0,17 ha wybudował dom mieszkalny. Nadmieniam, że od 01 października 1990 r w Kodeksie Cywilnym nie określono minimalnej normy obszarowej gospodarstwa. Czy mam uznać mu tę pracę do stażu i nagrody jubileuszowej ?
W przedstawionym stanie faktycznym do pracowniczego stażu pracy pracodawca zaliczy okres pracy w charakterze domownika przypadający od 1 stycznia 1991 r. do 31 sierpnia 1992 r.
Definicję domownika zawierała zarówno ustawa z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz. U. z 1989 r. Nr 24, poz. 133 ze zm.), jak również obowiązująca ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t. j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1403 ze zm.). Wprawdzie obie definicje się różnią, to zarówno zawarta w ustawie z 1982 r. jak i obecnie obowiązująca wymaga, aby "domownikiem" była osoba, która ukończyła 16 rok życia.
W przedstawionym stanie faktycznym w okresie od 1 stycznia 1991 r. do 31 sierpnia 1992 r. za "domownika" rozumie się osobę bliską rolnikowi, która:
- ukończyła 16 lat,
- pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie,
- stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy.
Natomiast do 31 grudnia 1990 r. pod pojęciem "domownika" należało rozumieć:
- członków rodziny rolnika i inne osoby pracujące w gospodarstwie rolnym, jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z rolnikiem, ukończyły 16 lat, nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia na podstawie innych przepisów, a ponadto praca w gospodarstwie rolnym stanowi ich główne źródło utrzymania. Wymienione warunki należało spełnić łącznie.
Uszczegółowienia definicji "domownika" dokonała Rada Ministrów w rozporządzeniu z 28 marca 1983 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 2 poz. 10 ze zm.)
W świetle § 2 ust. 2 wymienionego rozporządzenia praca domownika w gospodarstwie rolnym nie stanowi głównego źródła utrzymania, jeżeli:
1) domownik kształci się w szkole ponadpodstawowej lub wyższej albo
2) rolnik udowodni, że domownik jest inwalidą I lub II grupy albo III grupy, jeżeli jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym.
Do zaliczenia pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w charakterze domownika ustawodawca nie wprowadza obowiązku przejęcia takiego gospodarstwa.
Podstawa prawna:
Art. 2 pkt. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz. U. z 1989 r. Nr 24, poz. 133 ze zm.)
§ 2 ust. 2 rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz. U. z 1988 r. Nr 2, poz. 10 ze zm.)
Joanna Skrobisz, prawnik, specjalista prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
Polecamy serwis: Kadry i płace