Obowiązuje ich przepracowanie określonej liczby godzin zajęć dydaktycznych w tygodniu, określanej mianem „pensum dydaktycznego”. Poza prowadzeniem zajęć dydaktycznych nauczyciele zobowiązani są do wykonywania innych zadań, do których należą zajęcia i czynności związane z samokształceniem i doskonaleniem zawodowym (art. 42 ust. 2 pkt 3 Karty Nauczyciela). Są one wykonywane w nienormowanym czasie pracy. Nienormowany czas pracy polega na tym, że pracownik nie jest związany godzinami pracy zakładu pracy i nie jest rozliczany z czasu pozostawania do dyspozycji pracodawcy w miejscu wykonywania pracy (którego w jego przypadku nie ewidencjonuje się), lecz z zadań, które ma wyznaczone do wykonania w określonym terminie.
Czasem pracy są szkolenia, nawet te, w których nauczyciel uczestniczy z własnej inicjatywy. Szczególna regulacja art. 42 ust. 2 pkt 3 Karty Nauczyciela przewiduje wliczanie czasu poświęconego na szkolenie zawodowe do czasu pracy.
Należy w tym miejscu zadać pytanie: co w sytuacji, kiedy forma doskonalenia ma się odbywać w czasie, kiedy nauczyciel realizować będzie zajęcia dydaktyczne?
Przy założeniu, że organ prowadzący dokonał zmian w planie dofinansowania oraz dyrektor skierował nauczyciela na daną formę doskonalenia, za ten czas nauczycielowi przysługuje wynagrodzenie. Jeżeli organ prowadzący nie zmienił planu doskonalenia i dyrektor nie skierował nauczyciela na daną formę, to nauczyciel może uczestniczyć w takim szkoleniu z własnej inicjatywy, ale pod warunkiem, że zostanie mu udzielony urlop bezpłatny. Urlop taki może być udzielony, jeśli nie zakłóca to toku pracy szkoły.
BOGUSŁAW ŚNIEŻEK