W opisanej sytuacji dodatek za wysługę wypłacany za okres choroby jest wyłączony zarówno z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jak i zdrowotne.
Z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wyłączone są składniki wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego, w myśl postanowień układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku.
Takim składnikiem wynagrodzenia może być dodatek za wysługę lat, jeżeli jest on wypłacany w stałej miesięcznej wysokości bez względu na to, czy pracownik w danym miesiącu pracował, czy też był chory i przebywał na zwolnieniu lekarskim. Oczywiście dodatek ten jest wyłączony z podstawy wymiaru tylko za okres choroby pracownika. Natomiast za okres, w którym pracownik wykonywał pracę, dodatek ten stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz w konsekwencji ubezpieczenie zdrowotne.
W sytuacji gdy pracownik otrzymuje dodatek za okres choroby, za który przysługuje mu prawo do wynagrodzenia chorobowego (czyli pierwsze 33 dni choroby), dodatek ten nie stanowi podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Czyli od kwoty dodatku nie należy naliczać składki na ubezpieczenie zdrowotne. Do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się bowiem przepisy dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie stosuje się wyłączeń wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz nie stosuje się ograniczenia podstawy do kwoty 30-krotności. Podstawa ta jest również pomniejszana o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków pracownika i potrącone przez pracodawcę z jego wynagrodzenia.
Oznacza to, że gdy od danego przychodu nie są naliczane składki na ubezpieczenia społeczne, to również nie należy od niego naliczać składki na ubezpieczenie zdrowotne. Wyjątkiem jest wynagrodzenie chorobowe, od którego nie są naliczane składki na ubezpieczenia społeczne, a jest naliczana składka zdrowotna. Dodatku wypłacanego za okres choroby nie należy jednak traktować jako wynagrodzenia chorobowego.
Podstawy prawne
• Ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (j.t. Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027)
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. Nr 161, poz. 1106; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 243, poz. 2434)
Andrzej RadzisŁaw