Nie, uważam, że żądanie ze strony miejskiego ośrodka pomocy społecznej dotyczące wystawiania faktur jest w przedstawionej sytuacji bezpodstawne.
Według ogólnej reguły, za podatnika VAT nie uznaje się organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań, nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych (art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; dalej: ustawa o VAT). W zakresie, w jakim ma zastosowanie ten przepis, nie dochodzi do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT – a więc do sprzedaży, która mogłaby podlegać obowiązkowi ewidencjonowania.
Zobacz również w Platformie Rachunkowości Budżetowej i Prawa Pracy INFORRB: Czy gmina powinna zapłacić VAT od wynajmu świetlic
Z ORZECZNICTWA
Dom opieki społecznej będący jednostką budżetową (...) realizuje zadania własne miasta (...), wynikające z przepisów prawa i wobec tego nie może być traktowany jako odrębny organ, lecz jest jednostką organizacyjną wykonującą zadania miasta. W takim zaś zakresie, w jakim realizuje te zadania, stanowi organ władzy publicznej. (...) W niniejszej sprawie znajduje zastosowanie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, co oznacza, że Dom nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług, czego konsekwencją jest brak obowiązku prowadzenia przez Dom ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Wyrok WSA w Warszawie z 22 sierpnia 2012 r., sygn. III SA/Wa 3092/11.
Pojęcie organów władzy publicznej, użyte w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, rozumie się (zważywszy na fakt, że nie zostało ono zdefiniowane przez ustawę o VAT) szeroko i uznaje się za te organy wszelkie podmioty, które – będąc powołane na podstawie przepisów prawa do realizacji określonych zadań – są wyposażone przy realizacji zadań we władztwo publiczne, tj. występują w pozycji nadrzędnej w stosunku do innych podmiotów uczestniczących w danej czynności faktycznej (zob. np. wyrok NSA z 31 stycznia 2012 r. – sygn. I FSK 627/11). W konsekwencji należy uznać, że art. 15 ust. 6 ustawy o VAT ma zastosowanie również do usług w zakresie pomocy społecznej świadczonych przez wyznaczone jednostki (np. domy pomocy społecznej) na podstawie decyzji administracyjnych.
Takie też stanowisko reprezentują sądy administracyjne.
W sytuacji przedstawionej w pytaniu dom pomocy społecznej sprawuje opiekę nad skierowanymi osobami na podstawie decyzji wydawanych przez miejski ośrodek pomocy społecznej. W świetle przytoczonego orzeczenia należy uznać, że DPS nie świadczy (w szczególności dla MOPS-u) podlegających opodatkowaniu VAT usług (ani innych podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT czynności). Nie ma zatem podstaw, aby dom pomocy społecznej wystawiał miejskiemu ośrodkowi pomocy społecznej faktury (czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT – z nieistotnym w omawianej sytuacji wyjątkiem sprzedaży poza terytorium kraju – nie dokumentuje się bowiem fakturami).
Reasumując, żądanie miejskiego ośrodka pomocy społecznej w zakresie wystawiania faktur za świadczone usługi pomocy społecznej należy uznać w tej sytuacji za bezpodstawne (DPS nie może bowiem wystawiać faktur dokumentujących świadczone na podstawie decyzji administracyjnej usługi opieki).
TOMASZ KRYWAN
prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, autor wielu publikacji z zakresu podatków
Podstawa prawna
● art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 312).
Polecamy serwis: VAT