Rozrachunki z pracownikami – należności i zobowiązania przedawnione

Izabela Motowilczuk
magister administracji, były wieloletni inspektor kontroli gospodarki finansowej w regionalnej izbie obrachunkowej, autor licznych publikacji z zakresu finansów i rachunkowości jednostek sektora publicznego, ze szczególnym uwzględnieniem samorządowych jednostek organizacyjnych
rozwiń więcej
Kontrola przeprowadzona w jednostce budżetowej zarzuciła głównej księgowej nieprawidłowe przeprowadzenie inwentaryzacji rozrachunków z pracownikami i nierzetelność ksiąg rachunkowych w tym zakresie z powodu nieustalenia i nieodpisania przedawnionych należności i zobowiązań (m.in. z tytułu pożyczek mieszkaniowych ewidencjonowanych na koncie 234 „Pozostałe rozrachunki z pracownikami”) oraz zaleciła niezwłoczne usunięcie nieprawidłowości. Jakie czynności należy przeprowadzić w księgowości, żeby księgi rachunkowe mogły zostać uznane za rzetelne?

Rozrachunki z pracownikami w ujęciu księgowym obejmują różnorodne rozliczenia dokonywane przez jednostki sektora finansów publicznych, których powstanie i likwidacja są rozłożone w czasie (okres, jaki upływa od chwili powstania do chwili likwidacji rozrachunku, może obejmować od jednego do kilku, kilkunastu, a nawet – jak w przypadku należności i zobowiązań długoterminowych – kilkudziesięciu okresów sprawozdawczych).

Zgodnie z definicjami zawartymi w art. 3 ust. 1 pkt 12 i 20 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: u.r.), rozrachunki obejmują:

● należności – czyli uprawnienia jednostki, powstałe w wyniku przeszłych działań, do otrzymania od innych podmiotów określonych świadczeń o wiarygodnie określonej wartości,

● zobowiązania – czyli wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania przez jednostkę świadczeń na rzecz innych podmiotów o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki.

Na potrzeby ewidencji mianem rozrachunków określa się te należności i zobowiązania, co do istnienia których zarówno dłużnik (podmiot zobowiązany do spełnienia świadczenia), jak i wierzyciel (podmiot uprawniony do żądania spełnienia świadczenia przez dłużnika) są zgodni. Jeśli wierzyciel bądź dłużnik kwestionują istnienie rozrachunku, jego wielkość bądź termin zapłaty – a co za tym idzie, konieczność przeprowadzenia odpowiedniego postępowania w celu ustalenia tych okoliczności przed odpowiednim organem – wtedy mamy do czynienia z roszczeniem, a od chwili wszczęcia takiego postępowania o ustalenie ostatecznej wielkości należności/zobowiązania – z roszczeniem spornym.

Więcej w Gazecie Samorządu i Administracji - Zamów prenumeratę >>

Księgowość budżetowa
Zagrożenie wypłat bonu energetycznego od 1 lipca 2024 r. Zablokowane urzędy?
27 kwi 2024

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej informuje o ryzyku "zakorkowania" się urzędów w związku z wprowadzeniem bonu energetycznego oraz ryzyku utraty płynności przyznawania przez gminy świadczeń rodzinnych i świadczeń z funduszu alimentacyjnego. 

Podwyżka opłat za wodę o 14,99%. Weryfikacja dopiero, gdy podwyżka będzie o 15% [Przykład]
24 kwi 2024

To efekt zmiany w prawie zdejmującej kontrolę nad gminami w zakresie podnoszenia opłat za wodę i odprowadzanie ścieków.

Dodatek również dla rodzin zastępczych zawodowych. W planach kwota 1000 zł brutto
24 kwi 2024

Projekt, którym zajmuje się Sejm, zakłada przyznanie dodatków do wynagrodzeń dla osób, które pełnią funkcję rodzin zastępczych zawodowych oraz prowadzą rodzinne domy dziecka. Dodatek ma być wypłacony od 1 lipca 2024 r.

Duża zmiana w budżetówce. 470 mln zł na trzynastki dla pracowników instytucji kultury
16 kwi 2024

Związek Powiatów Polskich: Zmiany dotyczące dodatkowego wynagrodzenia rocznego w instytucjach kultury powinny nastąpić równocześnie ze zmianami w dochodach samorządów, aby na realizację każdego zadania zostały zapewnione adekwatne środki.

Dodatek za wieloletnią pracę: Jak obliczać staż pracowniczy?
27 mar 2024

Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku - w przypadku zatrudnienia w ramach dwóch równoległych stosunków pracy, staż pracowniczy niezbędny do ustalenia dodatku za wieloletnią pracę należy ustalać dla każdego stosunku pracy osobno.

Od 25 marca wnioski dla gospodyń o 8000 zł, 9000 zł i 10 000 zł
25 mar 2024

Od dziś można składać wnioski o dofinansowanie dla kół gospodyń wiejskich. Można otrzymać od 8000 zł do 10 000 zł. 

Wymagania do wykonywania niektórych zawodów medycznych od 26 marca 2024 roku. Pytania i odpowiedzi
25 mar 2024

Z dniem 26 marca 2024 roku wejdą w życie przepisy ustawy o niektórych zawodach medycznych, która ureguluje i usystematyzuje wykonywanie aż 15 zawodów medycznych, które wcześniej nie podlegały regulacji ustawowej. Jest to duża zmiana, do której przedstawiciele zawodów medycznych objętych ustawą, powinni się odpowiednio przygotować. Poniżej wymagania do wykonywania niektórych zawodów medycznych – w pytaniach i odpowiedziach.

Wpis do Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego - co trzeba wiedzieć?
22 mar 2024

Od 26 marca 2024 roku funkcjonować będzie Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego. Wpis do tego rejestru będzie obowiązkowy dla zawodów medycznych wymienionych w ustawie o niektórych zawodach medycznych, chociaż jeszcze przez rok będą mogli wykonywać zawód bez tego wpisu, pod warunkiem spełnienia pozostałych wymagań. 

Prawa i obowiązki osób uprawnionych do wykonywania zawodów medycznych
20 mar 2024

Od 26 marca 2024 roku osoby wykonujące zawody medyczne, objęte ustawą o niektórych zawodach medycznych, nabędą nowe uprawnienia, ale i obowiązki. Niedopełnienie obowiązków może grozić ponoszeniem odpowiedzialności zawodowej.

Trzynastki w budżetówce 2024 - kiedy są wypłacane?
12 mar 2024

Trzynastki w budżetówce - w 2024 roku termin wypłaty wypada w niedzielę. Kiedy pracownicy powinni otrzymać dodatkowe wynagrodzenie roczne? Spóźnienie z wypłaceniem trzynastki uprawnia do odsetek od pracodawcy.

pokaż więcej
Proszę czekać...