Ustalenie wysokości kar umownych przez zamawiającego w umowie o roboty budowlane
Zamawiający w celu zabezpieczenia swoich interesów w umowie o roboty budowlane, przewiduje w niej kary umowne, które wykonawca zobowiązany jest mu zapłacić z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania tej umowy. W art. 143d ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późń. zm.) wskazany jest katalog kar umownych, które zamawiający każdorazowo zobowiązany jest wprowadzić do umowy o roboty budowlane. Na podstawie tego przepisu w umowie o roboty budowlane należy wprowadzić zapisy dotyczące wysokości kar umownych, z tytułu: braku zapłaty lub nieterminowej zapłaty wynagrodzenia należnego podwykonawcom lub dalszym podwykonawcom, nieprzedłożenia do zaakceptowania projektu umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, lub projektu jej zmiany, nieprzedłożenia poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii umowy o podwykonawstwo lub jej zmiany, braku zmiany umowy o podwykonawstwo w zakresie terminu zapłaty. Zamawiający poza przypadkami opisanymi w cytowanym wyżej przepisie może przewidzieć również inne kary umowne, np. z tytułu odstąpienia od umowy z przyczyn leżących po stronie wykonawcy, czy też z tytułu opóźnienia w wykonaniu w/w umowy przez wykonawcę w terminie. Niemniej jednak niezależnie od tego, jakie inne kary umowne przewidzi zamawiający w umowie o roboty budowlane, to w każdej tej umowie, muszą zostać wprowadzone kary umowne opisane w wyżej cytowanym zapisie. Wynika to wprost ze zwrotu zawartego w tym przepisie: „należy wprowadzić”. Zatem zamawiający pod tym względem nie ma żadnego wyboru. Powstaje jednak wątpliwość, czy zamawiający ma wpływ na wysokość tych kar umownych, czy też one są również regulowane ustawowo i zamawiający musi wprowadzić taką wysokość, która wynika wprost z w/w ustawy.
Zobacz również: Brak pełnomocnictwa w chwili podpisania oferty
Krajowa Izba Odwoławcza przy Prezesie Urzędu Zamówień Publicznych w wyroku z dnia 8 czerwca 2015 r., sygn. akt: KIO/KU 31/15 (LEX nr 1771132) rozstrzygnęła powyższy problem, stwierdzając, iż: „zgodnie z art. 143d ust. 1 pkt 7 lit. d p.z.p., umowa o roboty budowlane zawiera postanowienia dotyczące wysokości kar umownych z tytułu braku zmiany umowy o podwykonawstwo w zakresie terminu zapłaty. Przywołany przepis należy rozumieć jako wprowadzenie bezwzględnego obowiązku zamieszczenia w umowie o roboty budowlane postanowień wprowadzających kary umowne z ww. tytułu i określających ich wysokość, przy pozostawieniu uznaniu zamawiającego określenia wysokości kar umownych. Zatem wysokość kar umownych musi być w umowie obowiązkowo określona, nie została ona natomiast narzucona przez ustawodawcę.”
Wynika z powyższego, iż zamawiający w przypadkach opisanych w art. 143d ust. 1 pkt 7 tej ustawy zobowiązany jest wprowadzić do umowy o roboty budowlane kary umowne. Jednakże według własnego uznania może ustalić wysokość tych kar umownych. Zatem pod tym względem ma pełną swobodę decyzyjną.
Polecamy serwis: Zamówienia publiczne