Zamówienia publiczne

Od 1 stycznia 2022 r. obowiązują nowe progi unijne i ich równowartości w złotych oraz nowy średni kurs złotego w stosunku do euro stanowiący podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych lub konkursów.

Zamawiający zostali zobowiązani do zapewnienia minimalnych poziomów docelowych udziału niskoemisyjnych i zeroemisyjnych pojazdów w całkowitej liczbie pojazdów objętych zamówieniami publicznymi. Chodzi o dwa okresy: do końca 2025 r. i do końca 2030 r.

Wizja lokalna, uregulowana w ustawie ‒ Prawo zamówień publicznych, jest szczególnym narzędziem, z którego zamawiający może skorzystać, określając warunki udziału w postępowaniu. Próżno szukać definicji legalnej tego pojęcia albo wyraźnych wymogów określonych przez ustawodawcę w tym zakresie. Jednak niezastosowanie się przez wykonawcę do wytycznych określonych w specyfikacji warunków zamówienia w tym względzie może skutkować odrzuceniem oferty, co rodzi konkretne konsekwencje w sferze proceduralnej.

Kiedy zamawiający może odstąpić od umowy w trybie zamówień publicznych? Czy gmina może wycofać się z umowy i czy potrzebna jest zgoda wykonawcy (w umowie nie było warunków odstąpienia)?

Nowa ustawa - Prawo zamówień publicznych wprowadziła nowe rodzaje ogłoszeń m.in. w trybach zamówień poniżej progów unijnych, w tym ogłoszenie o wyniku postępowania i ogłoszenie o wykonaniu umowy. Czy podobnie jak innego rodzaju ogłoszenia będą one podlegać dyscyplinie finansów publicznych, np. przy niezamieszczeniu albo nieterminowym zamieszczeniu w Biuletynie Zamówień Publicznych?

Analiza potrzeb i wymagań w nowym Pzp. Zamawiający często koncentrują swoją uwagę na przeprowadzeniu postępowania o udzielenie zamówienia od wszczęcia procedury do wybrania najkorzystniejszej oferty. Mniejsze znaczenie przywiązywane jest do przygotowania postępowania. Tymczasem etap ten jest niezwykle istotny z punktu widzenia efektywnego wydatkowania środków publicznych i powinien być potraktowany z należytą uwagą.

Nowe Prawo zamówień publicznych weszło w życie 1 stycznia 2021 roku. Co się zmieniło? Przedstawiamy najważniejsze informacje na temat zamówień bagatelnych, zawierania umów i trybu podstawowego dla zamówień publicznych w nowym Pzp.

Aktualna sytuacja w kraju, spowodowana epidemią COVID-19 bez wątpienia wpływa na funkcjonowanie wielu przedsiębiorstw i prawidłowe wykonanie umów. Coraz częściej dochodzi do sytuacji, w których przedsiębiorca z przyczyn od niego niezależnych nie może dotrzymać warunków umowy. Epidemia koronawirusa wpłynęła również na umowy, realizowane w trybie zamówień publicznych. Z uwagi na specyfikę tych umów konieczne było wprowadzenie ustawowych rozwiązań, pozwalającym stronom na możliwość zmiany w przypadku przeszkód spowodowanych epidemią COVID-19.

Analiza danych sprawozdawczych dotyczących funkcjonowania systemu zamówień publicznych ukazuje, że procedura konkursowa jest wykorzystywana sporadycznie przez publicznych zamawiających[1]. Po wejściu w życie nowego P.z.p., tj. po 1 stycznia 2021 r., powyższe może ulec zmianie, m.in. ze względu na zobligowanie zamawiających do organizacji konkursu w przypadku nabywania niektórych kategorii usług.

Kryteria związane z jakością przedmiotu zamówienia są bardzo pożądane z perspektywy celów realizowanych przez zamawiających. Innowacyjne zakupy mają na celu uzyskanie optymalnej relacji kosztu do otrzymanej jakości, a w szerszej perspektywie podniesienie jakości usług publicznych. Jak stosować jakościowe i innowacyjne kryteria oceny ofert w zamówieniach publicznych?

Nowelizacja tzw. specustawy koronawirusowej weszła w życie 31 marca 2020 r. Objęła również postanowienia dotyczące zasad prowadzenia robót budowlanych w czasie pandemii.

Trwająca pandemia koronawirusa odciska piętno w wielu obszarach naszego życia. Jak obecna sytuacja wpływa na prawo budowlane, w szczególności przy budowie lub przebudowie obiektów celem ich dostosowania do pełnienia funkcji szpitali lub izolatek? Co z wysokością wynagrodzenia za roboty budowlane w związku z realizowanymi inwestycjami?

Wraz z wejściem w życie ustawy nowelizującej u.c.p.g. z dnia 19 lipca 2019 r. zniesiono regionalizację zagospodarowania zmieszanych (niesegregowanych) odpadów komunalnych oraz obowiązek zagospodarowania odpadów biodegradowalnych w instalacjach o szczególnym statusie prawnym. Powyższe przekłada się na warunki i wymogi jakie mogą być stawiane w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego. Nie zawsze jednak deregionalizacja wywoła prokonkurencyjne efekty bez zaskarżenia SIWZ przez wykonawcę.

Przepisy Prawa zamówień publicznych[1] (zwanego dalej ,,p.z.p.”) nie zawierają regulacji wskazującej wprost, czy zmiana przez zamawiającego specyfikacji istotnych warunków zamówienia (zwanej dalej ,,siwz”), wpływa na istniejący po jego stronie obowiązek do wyjaśnienia jej treści, zgodnie z przepisem art. 38 ust. 1 p.z.p.

85% zamówień publicznych nadal prowadzona jest papierowo, a za rok wszystkie będą musiały być procedowane elektronicznie. Ogólnodostępne narzędzia powinny być gotowe w 2020 r. żeby nie doprowadzić do paraliżu zamówień na początku 2021 r.

Polski ustawodawca od kilku lat bardzo aktywnie zachęca strony postępowań sądowych do polubownego rozwiązywania sporów, w szczególności promując ugody sądowe oraz mediację.

Nowelizacja u.c.p.g. z dnia 19 lipca 2019 r. nie tylko nastąpiło określenie nowych (wyższych) poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami oraz ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania, na 2020 rok oraz lata kolejne, ale również zmodyfikowanie metody sposobu ustalania osiągnięcia poszczególnych z wskazanych wskaźników. Powyższe nie pozostaje bez wpływu na umowy w sprawie zamówień publicznych dotyczących odbioru albo odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych– zarówno dotychczas zawarte jak również te które zostaną zawarte w przyszłości.

Regulacje przejściowe, przewidziane w art. 11 i 12 ustawy nowelizującej u.c.p.g. z dnia 19 lipca 2019 r., dotyczące postępowań o udzielenie zamówienia publicznego na odbiór i zagospodarowanie odpadów oraz umów o udzielenie zamówienia publicznego o tożsamym zakresie przedmiotowym, nie mają charakteru kompleksowego. W konsekwencji powstają wątpliwości m.in. w zakresie możliwości zawarcia umowy na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych na dotychczasowych, starych, zasadach, jeżeli powyższe miałoby nastąpić po dniu wejścia w życie wskazanej nowelizacji, jednakże na skutek postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wszczętego przed tą datą.

Regulacje zawarte w art. 12 dyrektywy 2014/24/UE zostały transponowane do krajowego porządku prawnego w sposób swoisty - poprzez ustanowienie przesłanek zastosowania trybu zamówienia z wolnej ręki. W konsekwencji zamówienia in-house pozostające w przestrzeni unijnego prawa zamówień publicznych poza zakresem stosowania dyrektywy zamówieniowej, w polskim porządku prawnym poddane są regulacji P.z.p. Zgodnie ze stanowiskiem Prezesa UZP oraz KIO do zamówień in-house należy w sposób bezpośredni stosować m.in. art. 17 P.z.p. regulujący materię wyłączenia od podejmowania czynności w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

Po przeszło roku od zadania przez litewski Sąd Najwyższy (Lietuvos Aukščiausiasis Teismas) pytania prejudycjalnego dotyczącego zakresu swobody państw członkowskich w regulowaniu materii in-house, opinię w sprawie, której nadano sygnaturę C-285/18, wydał Rzecznik Generalny TSUE Gerard Hogan[1]. W ocenie Rzecznika Generalnego TSUE w dyrektywie 2014/24/UE ustanowione zostały wymogi minimalne a państwa członkowskie dysponują swobodą w ograniczeniu zakresu w jakim zamówienia wewnętrzne mogą być udzielane.

Jedną z przewidzianych, w projekcie nowego Prawa zamówień publicznych z dnia 21 czerwca 2019 r.[1], zmian w obszarze zamówień in-house jest wyraźne przewidzenie konsekwencji jakie wywoła reorganizacja przeprowadzona dla pozoru. Zgodnie z zaprojektowanym art. 214 ust. 7 nowego P.z.p. reorganizacja symulowana skutkować będzie niespełnieniem wymogu dotyczącego procentu działalności podmiotu kontrolowanego.

Elektroniczna komunikacja zamawiających z wykonawcami na etapie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego generuje swoiste rodzaje problemów, w tym związane z funkcjonowaniem portalu za pomocą, którego następuje przekazywanie ofert, wniosków, oświadczeń lub dokumentów. Wystąpienie niektórych błędów może uzasadniać konieczność unieważnienia postępowania.

W dniu 4 maja 2019 r. weszła w życie nowelizacja Prawa zamówień publicznych, która uszczegóławia zasady ochrony danych osobowych przewidziane w RODO.

Instytucja self-cleaning pozwala wykonawcy na uchylenie negatywnych konsekwencji ziszczenia się wobec niego niektórych przesłanek wykluczenia (art. 24 ust. 1 pkt 13 i 14 oraz 16–20 lub ust. 5 P.z.p.). Skuteczność skorzystania z samooczyszczania warunkowana jest m.in. momentem przedstawienia przez wykonawcę dowodów na to, że podjęte przez niego środki są wystarczającego do wykazania rzetelności. Do wskazanej kwestii odniósł się SO w Warszawie w wyroku z dnia 18 stycznia 2019 r., XIII Ga 1811/18, którym częściowo zmienił orzeczenie KIO z dnia 5 września 2018 r., KIO 1405/18; KIO 1407/18; KIO 1419/18.

W dniu 18 kwietnia 2019 r. weszła w życie – w zasadniczej części – ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o elektronicznym fakturowaniu w zamówieniach publicznych, koncesjach na roboty budowlane lub usługi oraz partnerstwie publiczno-prywatnym. Przepisy tej ustawy określają zasady przesyłania drogą elektroniczną ustrukturyzowanych faktur elektronicznych oraz innych ustrukturyzowanych dokumentów elektronicznych związanych z realizacją zamówień publicznych.

Począwszy od 28 lipca 2016 r. zamawiającym przysługuje swoboda zagwarantowania sobie możliwości zastosowania ośmiu przesłanek wykluczenia wykonawców z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (tzw. przesłanki fakultatywne, których katalog został zawarty w art. 24 ust. 5 P.z.p.).

W art. 67 ust. 11 P.z.p. zakodowany został obowiązek informacyjny aktualizujący się w przypadku udzielania zamówień in-house. Zgodnie z wskazanym przepisem zamawiający obowiązany jest do zamieszczenia na stronie podmiotowej BIP albo na swojej stronie internetowej (jeżeli nie ma strony podmiotowej BIP) informacji o zamiarze zawarcia umowy w sprawie zamówienia in-house, której składową jest m.in. „uzasadnienie wyboru trybu udzielenia zamówienia z wolnej ręki” (art. 67 ust. 11 pkt 6 P.z.p.). Tożsama rodzajowo informacja rozpowszechniana jest po zawarciu umowy w sprawie zamówienia in-house (art. 67 ust. 13 pkt 1 lit. d P.z.p.).

Materia zamówień in-house po raz pierwszy uregulowana w unijnym prawie stanowionym w dyrektywach zamówieniowych z 2014 r. stała się istotnym elementem prac nad nowelizacją P.z.p. w 2016 r. Pomimo, że obowiązujące regulacje budzą problemy zarówno praktyczne jak i teoretycznoprawne, w projekcie nowego P.z.p.[1] nie wprowadzono istotnych zmian w szczególności o charakterze konstrukcyjnym. Powyższe nie oznacza pełnej tożsamości zaproponowanych rozwiązań względem obowiązujących.

Sprzedaż sprzętu komputerowego dla szkół może być opodatkowana stawką 0% VAT. Konieczne jest jednak spełnienie ściśle określonych warunków. W praktyce najwięcej wątpliwości wzbudza sprzedaż laptopów oraz monitorów interaktywnych.

Jak prawo opcji ma się do unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia? Czy zmieni się coś w tym zakresie w 2019 r.?

Forma elektroniczna nie zawsze jest konieczna przy składaniu ofert w postępowaniu o zamówienie publiczne. Zamknięty katalog przypadków, w których zamawiający może zdecydować, że oferta lub jej część będzie składana w tradycyjnej formie pisemnej znaleźć można w Prawie zamówień publicznych.

Dnia 25 września 2018 r. do Sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy o elektronicznym fakturowaniu w zamówieniach publicznych, koncesjach na roboty budowlane lub usługi oraz partnerstwie publicznoprywatnym (dalej: projekt ustawy)[1]. Projektowana ustawa ma mieć charakter powszechny i znaleźć zastosowanie do zamówień publicznych sensu largo.

Etap rozgraniczający wybór oferty najkorzystniejszej z zawarciem umowy w sprawie zamówienia publicznego został szczątkowo uregulowany w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579, dalej: P.z.p.). Obowiązujące regulacje P.z.p. nie regulują w sposób całościowy m.in. rodzaju formalności jakich podjęcie może być konieczne dla zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego. Ustawodawca wymaga jednak by zamawiający w specyfikacji istotnych warunków. zamówienia (dalej: SIWZ) zawarł informację o tego rodzaju formalnościach (art. 36 ust. 1 pkt 14 P.z.p.).

Coraz bardziej odchodzimy od szkodliwego przekonania, że usługi publiczne mają być jak najtańsze, nie bacząc na ich jakość, wpływ społeczny czy wpływ na środowisko.

Kontrola RIO wykazała, że w zamówieniach nie wszędzie był zachowany wymóg pisemności (zmiany umów na roboty budowlane czy zmiany innych drobnych umów na usługi - art. 139 upzp). Chodzi o zamówienia poniżej progu jak i w trybie zamówień publicznych. Czy takim zachowaniem naruszono przepisy, jeżeli tak to jakie?

W czasie kontroli regionalna izba obrachunkowa zarzuciła nam naruszenie ustawy - Prawo zamówień publicznych. Zarzut dotyczył m.in. braku żądania od wykonawców w ogłoszeniu o zamówieniu - wymaganego w SIWZ - oświadczenia w zakresie posiadania przez osoby uczestniczące w wykonaniu zamówienia uprawnień. Czy brak takiego żądania faktycznie stanowi naruszenie ustawy?

Na stronach Urzędu Zamówień Publicznych opublikowano Informator Urzędu Zamówień Publicznych nr 2/2018.

Urząd Zamówień Publicznych opublikował wzór umowy o świadczenie usług prawnych. Publikowany wzór został opracowany jako dokument o charakterze pomocniczym dla zamawiającego.

Sformułowane przez zamawiającego, w ramach dokumentacji przetargowej, postanowienia powinny charakteryzować się możliwie najwyższym poziomem precyzji i klarowności. Wszelkie odstępstwa od tej reguły mogą skutkować nieosiągnięciem zamierzonych przez zamawiającego efektów lub wywoływaniem rozbieżności interpretacyjnych. Wykreowane przez zamawiającego postanowienia, w tym dotyczące warunków udziału w postępowaniu, co do zasady powinny być interpretowane z odwołaniem się do powszechnego znaczenia użytych w nich terminów lub zwrotów.

6 czerwca 2018 r. jest kolejną istotną datą w kalendarzach członków społeczności zamówień publicznych. Tego dnia na stronie Urzędu Zamówień Publicznych 1 opublikowana została Koncepcja nowego Prawa zamówień publicznych (dalej: Koncepcja). Ponadto wskazana data wyznacza również początek okresu prowadzenia konsultacji przez Urząd Zamówień Publicznych oraz Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii. Równolegle na stronach naszego Portalu publikowane będą istotne dla zamawiających informacje dotyczące prac nad nowym prawem zamówień publicznych (dalej; p.z.p.), opinie pracowników Kancelarii dotyczące proponowanych rozwiązań prawnych a także artykuły omawiające propozycji, które zostaną przedstawione przez prawników Kancelarii w procesie konsultacji i dyskusji.

Wiodącą oraz utrwaloną regułą dotyczącą umów w sprawie zamówień publicznych jest względny zakaz ich modyfikacji, implikujący normatywne ustanowienie przesłanek dozwalających na zmianę kontraktu. Pomimo stałości wskazanej reguły jej uszczegółowiona treść doznawała przemian, w szczególności w wyniku wejścia w życie ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmienia ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r., poz. 1020) (1).

Na materię zamówień publicznych składają się zarówno kwestie dotyczące udzielania zamówień jak i ich realizacji. Z obszarem wskazanym jako drugi, związane są zagadnienia dotyczące kar umownych za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy w sprawie zamówienia publicznego. Poświęcony został im raport opracowany przez UZP.

Zamawiający powinien zmierzać do ustalenia czy wykonawca faktycznie posiada wymagane doświadczenie, ale omyłkowo nie powołał go w ofercie czy może takiego doświadczenia w ogóle nie ma lub nie spełnia ono wymagań zamawiającego, a wykonawca pozostał w błędnym przekonaniu, że jego doświadczenie odpowiada warunkom postawionym w postępowaniu.

Na gruncie znowelizowanych przepisów ustawy Pzp, zasada bezstronności i obiektywizmu wyrażona dyspozycją art. 7 ust. 2 ustawy Pzp realizowana jest w dwojaki sposób. Tak jak dotychczas, konflikt interesów badany jest po stronie zamawiającego, zgodnie z zasadami wskazanymi w art. 17 ust. 1 ustawy Pzp, tj. w odniesieniu do osób wykonujących czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, przy czym zakres podmiotowy tej weryfikacji został rozszerzony o pracowników zamawiającego lub inne osoby zatrudnione na podstawie umowy cywilno - prawnej. Jednocześnie przepisy ustawy Pzp wprowadziły w art. 24 ust. 5 pkt 3 ustawy Pzp dodatkową, fakultatywną przesłankę wykluczenia wykonawcy z postępowania z uwagi na wystąpienie konfliktu interesów.

Nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych zmieniła rozumienie pojęcia: „aktualność” dokumentu oraz wprowadziła zasadę pozyskiwania środków dowodowych tylko od wykonawcy, który złożył ofertę najwyżej ocenioną.

Urząd Zamówień publicznych opublikował zalecenia w sprawie uwzględniania przez administrację rządową aspektów społecznych w zamówieniach publicznych oraz wzór formularza rocznego sprawozdania o udzielonych zamówieniach.

Rolę zarządcy w gminie pełni wójt. Odpowiedzialny jest za zapewnienie funkcjonowania adekwatnej, skutecznej oraz efektywnej kontroli zarządczej. Wójt jest odpowiedzialny za zaciąganie zobowiązań finansowych w ramach realizacji zamówień publicznych.

W niniejszym artykule omówiono praktyczne aspekty publicznego otwarcia ofert. Omówiono m.in. obowiązki zamawiającego wiążące się z otwarciem ofert.

Zamawiający mają wątpliwości co do dopuszczalności kary umownej jako kryterium oceny ofert, KIO tymczasem zdarzyło się zaaprobować takie rozwiązanie.

Trybunał Sprawiedliwości UE wydał wyrok w sprawie Esaprojekt (C-387/14). Co zmieni się w zamówieniach publicznych?

Zamówienia publiczne 2022 r. - progi unijne i ich równowartości w złotych

Do 31 stycznia 2022 r. nowe sprawozdanie w zamówieniach publicznych

Wizja lokalna w terenie

Kiedy zamawiający może odstąpić od zawartej umowy w trybie zamówień publicznych

Brak ogłoszenia o wyniku postępowania a odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Opracowanie analizy potrzeb i wymagań w świetle nowego Prawa zamówień publicznych

Zmiany w nowym Prawie zamówień publicznych 2021

Zamówienia publiczne w czasie epidemii COVID-19

Obowiązkowy konkurs na gruncie nowego P.z.p.

Jakościowe i innowacyjne kryteria oceny ofert w zamówieniach publicznych

Roboty budowlane - jakie ograniczenia w trakcie pandemii?

Pandemia koronawirusa a roboty budowlane

Zakwestionowanie ograniczenia terytorialnego instalacji komunalnych poprzez zaskarżenie SIWZ

Zmiana SIWZ, a obowiązek jej wyjaśnienia przez zamawiającego

Cyfryzacja zamówień publicznych głównym wyzwaniem w 2020 r.

Dopuszczalność zawarcia ugody w nowym Prawie zamówień publicznych

Nowe poziomy recyklingu i zmieniona metoda ich obliczania a umowy w sprawie zamówień publicznych

Dopuszczalność zawarcia umowy na odbiór i zagospodarowanie odpadów na dotychczasowych zasadach

Bezstronność w zamówieniach in-house

Opinia Rzecznika Generalnego TSUE w sprawie litewskiego pytania prejudycjalnego o in-house

Konsekwencje pozornej reorganizacji na potrzeby zamówień in-house

Unieważnienie przetargu z powodu wadliwego działania portalu

Nowelizacja Prawa zamówień publicznych w związku z RODO - część I

Self-cleaning po wezwaniu wykonawcy do wyjaśnień

E-faktury w zamówieniach publicznych - model scentralizowany czy rozproszony?

Wykorzystanie fakultatywnych przesłanek wykluczenia wykonawców

Uzasadnienie zastosowania zamówienia in-house

Zamówienia in-house 2019 r.

Jaka stawka podatku VAT obowiązuje przy sprzedaży komputerów do szkół?

Zamówienia publiczne: prawo opcji 2019 r.

Kiedy konieczna jest forma elektroniczna przy składaniu ofert w postępowaniu o zamówienie publiczne?

Faktura elektroniczna w podprogowych zamówieniach na usługi społeczne

Formalności warunkujące zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego

Rekompensata za powierzone usługi - co nas czeka w 2019 r.?

Zasada pisemności w zamówieniach publicznych

Rozbieżności pomiędzy SIWZ a wymaganymi od wykonawcy dokumentami

Informator Urzędu Zamówień Publicznych nr 2/2018

Wzór umowy o świadczenie usług prawnych - zamówienia publiczne

Interpretacja warunków udziału w postępowaniu - wyrok KIO 21/18

Kierunki w Koncepcji nowego p.z.p. - uproszczenie procedur

Interpretacja „starej” przesłanki nieistotnej zmiany umowy

Analiza raportu UZP dotyczącego kar umownych

Przesłanki wykluczenia z postępowania przetargowego

Nowe podejście do badania konfliktu interesów

Dokumenty na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz braku podstaw do wykluczenia

Wzór formularza rocznego sprawozdania o udzielonych zamówieniach

Kontrola zarządcza w gminie w zakresie zamówień publicznych

Publiczne otwarcie ofert w praktyce

Kara umowna może stanowić pozacenowe kryterium oceny ofert

Powoływanie się wykonawcy na potencjał podmiotu trzeciego - zapadł wyrok w sprawie Esaprojekt (C-387/14)