Zamawiający może udzielić zamówienia z wolnej ręki z przyczyn technicznych o obiektywnym charakterze. Trudno jednak ustalić, na czym mają polegać te obiektywne przyczyny. Co automatycznie powoduje, iż zamawiający bardzo często stosuje tryb zamówienia z wolnej ręki, co do zamówień, w których winien być zastosowany inny tryb udzielenia zamówienia, gdyż nie zaistniały obiektywne przyczyny techniczne.
Powyższy problem rozstrzygnęła Krajowa Izba Odwoławcza przy Prezesie Urzędu Zamówień Publicznych w uchwale z dnia 3 września 2015 r., sygn. akt: KIO/KD 49/15 (LEX nr 1796875), w której stwierdziła, iż: „zastosowanie trybu z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a p.z.p. uwarunkowane jest szczególnym charakterem danego zamówienia, jego specyficznymi cechami technicznymi powodującymi, że na rynku nie występuje więcej niż jeden podmiot, który mógłby wykonać zamówienie, czyli zależne jest od istnienia faktycznego monopolu na rynku danych dostaw, usług czy robót budowlanych. W konsekwencji, aby skorzystać z dyspozycji art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a p.z.p., zamawiający musi wykazać, iż tylko i wyłącznie wybrany przez niego wykonawca jest w stanie wykonać dane zamówienie. Ustalenie, że na rynku działa co najmniej dwóch lub większa liczba podmiotów mogących wykonać zamówienie, powoduje, że możliwość zastosowania przedmiotowego trybu w oparciu o przesłankę z art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a p.z.p. jest wyłączona.”
Zobacz również: Tryb zapytania o cenę - przesłanki zastosowania
Zatem powyższy tryb zamawiający może zastosować wyłącznie w przypadku istnienia monopolu faktycznego. Czyli jeżeli na rynku istnieje wyłącznie jeden podmiot, który może wykonać zamówienie. Fakt ten dodatkowo zamawiający musi udowodnić. O czym często zamawiający zapomina. Ze względu na fakt, iż obecnie bardzo rzadko występują na rynku monopoliści, zamówienia w trybie z wolnej ręki z przyczyn technicznych, zamawiający powinien stosować bardzo rzadko. Niestety praktyka często jest inna. Co też powoduje, iż zamawiający stosuje nieprawidłowy tryb udzielenia zamówienia.
Polecamy serwis: Zamówienia publiczne