Nie, uważam, że w tej sytuacji nie można stosować łącznej proporcji 55%, lecz trzeba odrębnie stosować dwie proporcje – najpierw preproporcję w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego, a następnie proporcję w celu ustalenia, jaka część kwoty podatku naliczonego podlega odliczeniu.
Od 1 stycznia 2016 r. obowiązują przepisy określające zasady dokonywania odliczeń częściowych w przypadkach, w których podatnicy dokonują zakupów towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (art. 86 ust. 2a–2h ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; dalej: ustawa o VAT). Takie odliczenia są dokonywane z uwzględnieniem nowego rodzaju proporcji, nazwanej często preproporcją, prewspółczynnikiem czy prestrukturą. Przepisy te stosuje się niezależnie od przepisów o odliczeniach częściowych, o których mowa w art. 90 ustawy o VAT.
Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz
W konsekwencji niektórzy podatnicy mają obecnie obowiązek stosowania dwóch proporcji – tj. preproporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a–2h ustawy o VAT, oraz proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.
W takich przypadkach nie jest możliwe sprowadzenie dwóch proporcji do jednej (i zaokrąglenia otrzymanego wyniku), ponieważ nie przewidują tego przepisy. Moim zdaniem, w sytuacji opisanej w pytaniu samorządowa instytucja kultury nie może więc zastosować łącznej proporcji 55%, lecz musi odrębnie stosować dwie proporcje. Najpierw należy ustalić preproporcję w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego, a potem proporcję do ustalenia, jaka część podatku naliczonego podlega odliczeniu.
Przykład
Jednostka obliczyła na 2016 r. preproporcję w wysokości 66% oraz proporcję, o której mowa w art. 90 ustawy o VAT, w wysokości 82%. Za kwotę 1600 zł netto + 368 zł VAT jednostka dokonała zakupu towaru, który będzie wykorzystywany zarówno do celów opodatkowanej, jak i zwolnionej działalności gospodarczej, jak również do celów innych niż działalność gospodarcza. W tej sytuacji kwotę podatku naliczonego stanowi 242,88 zł (368 zł × 66%), z czego jednostka może odliczyć 199,16 zł (242,88 zł × 82%). Nie jest w tej sytuacji prawidłowe odliczenie 55% z 368 zł, tj. 202,40 zł.
TOMASZ KRYWAN
prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, autor wielu publikacji z zakresu podatków
PODSTAWA PRAWNA
● art. 86 ust. 2a–2h ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1649)
Polecamy serwis: Podatki