REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Audyt efektywnościowy w administracji publicznej

Longin Mażewski
komputer, e-administracja
komputer, e-administracja
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Prowadząc audyt wewnętrzny, nie wystarczy ograniczyć się do przeprowadzenia audytu zgodności działania jednostki zgodnie z przepisami. Należy także przeprowadzić audyt efektywnościowy, czyli sprawdzić efektywność działania jednostki z punktu widzenia najistotniejszych kryteriów.

Celem działania audytu wewnętrznego jest wspieranie kierownika jednostki w realizacji celów i zadań poprzez systematyczną ocenę kontroli zarządczej, w szczególności w zakresie adekwatności, skuteczności i efektywności (art. 272 ust. 1 i 2 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych). Aby zrealizować ten obowiązek, audytor wewnętrzny powinien przeprowadzać, poza tradycyjnym audytem zgodności, także audyt efektywnościowy.

REKLAMA

Audyt zgodności jest ukierunkowany przede wszystkim na kwestie zgodności działania z przepisami prawa lub regulacjami wewnętrznymi. Z kolei audyt wewnętrzny, ze szczególnym uwzględnieniem efektywności i oszczędności jako kryterium oceny działalności jednostki sektora finansów publicznych, określany jest jako audyt efektywnościowy.

Metodyka audytu efektywnościowego

Oficjalna metodyka prowadzenia audytu efektywnościowego nie została określona i opublikowana przez Ministra Finansów. Tym samym jednostki publiczne prowadzą audyt efektywnościowy na podstawie tzw. dobrych praktyk, czyli przykładów wziętych z innych jednostek. Można także korzystać z wartościowej publikacji jednej z firm doradczych „Audyt efektywnościowy. Metodyka”, zawierającej omówienie szeroko rozumianej metodologii tego rodzaju audytu. Nie sposób jednak zgodzić się z jednym stwierdzeniem tam zawartym, że specyfika audytu efektywnościowego nie obliguje do koncentrowania się na zagadnieniach związanych ze zgodnością z przepisami, czy na prawidłowości sprawowania kontroli nad realizacją danego zadania/procesu. W obowiązującym w Polsce prawie pracownik administracji publicznej powinien w przypadku powzięcia informacji o naruszeniu obowiązującego prawa lub wewnętrznych procedur niezwłocznie zgłosić ten fakt bezpośredniemu przełożonemu.

O wykonaniu planu audytu pisaliśmy w nr. 1 GSiA z 2015 roku w artykule „Sprawozdanie z wykonania planu audytu wewnętrznego za rok 2015”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Zadania audytowe ukierunkowane na badanie efektywności, wydajności czy gospodarności działań podejmowanych w jednostkach publicznych mogą się koncentrować na analizie określonych obszarów działalności czy też poszczególnych działań lub badaniu funkcjonowania wybranych jednostek. Można wyróżnić przykładowe zadania audytowe z uwzględnieniem poszczególnych typów audytu efektywnościowego. Są to:

1) audyt funkcjonalny – ukierunkowany na przeprowadzenie badania wybranego obszaru funkcjonalnego, przykładowym zadaniem audytu funkcjonalnego jest audyt efektywności zarządzania zasobami ludzkimi w sektorze finansów publicznych lub w jednostce publicznej,

2) audyt sektorowy – audyt efektywności działań z konkretnego zakresu, np. wsparcia rolnictwa realizowany przez jednostki odpowiedzialne za tę dziedzinę gospodarki,

3) audyt jednostki – audyt efektywności działań podejmowanych przez daną jednostkę, np. jednostkę odpowiedzialną za nadzór nad spółkami kapitałowymi, zarządzania majątkiem, polityki kadrowej itp.

4) audyt zadania – audyt efektywności działań podjętych przez komórkę organizacyjną odpowiedzialną za realizację zadania, np. w zakresie przygotowania i przeprowadzenia egzaminu maturalnego w roku 2014.

Podstawowe kryteria oceny dokonywanej w trakcie audytu efektywnościowego to efektywność, wydajność i gospodarność. Stanowią one bazę prowadzonego badania, stwierdzonych ustaleń oraz wniosków i zaleceń.

Polecamy serwis: Finanse

Zadania audytu efektywnościowego

Można wyodrębnić w ramach szeroko rozumianego audytu efektywnościowego zadania audytowe podzielone ze względu na kryterium, które stanowi podstawę prowadzonych prac. Przyjmując jako podstawę kryterium:

1) efektywność – dokonuje się (na przykład w przypadku oceny wyników realizacji programu dotacyjnego), formułując następujące pytania audytowe: czy program/projekt zrealizował zakładane cele, jakie są produkty i rezultaty programu zarówno zamierzone, jak i niezamierzone,

2) wydajność – weryfikuje się np. wydajność produkcyjną, koszty jednostkowe czy wskaźniki, takie jak poziomy wykorzystania zasobów i czas oczekiwania na usługę, formułując przy tym przykładowo pytanie, czy podejmowane działania służą maksymalizacji np. liczby udzielonych dotacji (wydanych decyzji) w zestawieniu z ponoszonymi kosztami czy zaangażowanymi zasobami (liczba udzielonych decyzji/dotacji na liczbę osobodni przeznaczonych przez pracowników na ich wydanie),

3) gospodarność – sprawdza się zakres, w jakim – realizując działania powierzone jednostkom – zminimalizowano wykorzystywane zasoby (środki finansowe, zasoby kadrowe, wyposażenie, zasoby lokalowe), mając jednocześnie na uwadze potrzebę zapewnienia odpowiedniej jakości realizowanych działań, formułując przy tym następujące pytanie: czy poziom zatrudnienia jest uzasadniony z punktu widzenia potrzeby obsługi danego procesu?

Natomiast definiując typy audytów efektywnościowych można wyróżnić audyt wykonania zadania (audyt bezpośrednich rezultatów) oraz audyt systemu kontroli wewnętrznej.

W przypadku audytu wykonania zadania realizowane czynności audytowe ukierunkowane są na sformułowanie oceny na temat rezultatów osiągniętych w wyniku czynności podjętych przez daną jednostkę (dane jednostki) w związku z wykonywaniem określonego zadania (realizacją danego działania). Natomiast odnośnie do systemu kontroli wewnętrznej, realizowane czynności audytowe skoncentrowane są na przeprowadzeniu badania efektywności funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej ustanowionego w danej jednostce (jednostkach) czy w ramach danego programu.

PODSTAWA PRAWNA

● art. 272 ust. 1 i 2 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 885; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 238)

LONGIN MAŻEWSKI

Autor jest audytorem wewnętrznym, ekspertem w zakresie finansów publicznych

Zobacz również: Audyt wewnętrzny bezpieczeństwa informacji

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ponad 878 mln zł na dofinansowanie na rozwój e-usług publicznych

Ponad 878 mln zł na dofinansowanie na rozwój e-usług publicznych. Kto może starać się o dofinansowanie? Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski poinformował w poniedziałek, że Centrum Projektów Polska Cyfrowa (CPPC) ogłosiło nowy nabór w ramach programu „Wysoka jakość i dostępność e-usług publicznych”

Zarządzanie budżetem samorządów na starych zasadach – ale z małymi zmianami – do 2029 roku. Rząd przyjął projekt nowelizacji

Zarządzanie budżetem samorządów na starych zasadach, ale z małymi zmianami, do 2029 roku. Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw.

Od 1 stycznia 2025 r. wyższa opłata reklamowa. Część stała opłaty reklamowej wzrośnie do 3,72 zł. Kto zapłaci?

Od 1 stycznia 2025 r. wyższa opłata reklamowa. Część stała opłaty reklamowej wzrośnie do 3,72 zł. Kto zapłaci? Podwyższeniu ulegnie także stawka części zmiennej opłaty reklamowej. Ile wynosić będą opłaty reklamowe za umieszczone tablice i urządzenia reklamowe?

Od 1 stycznia 2025 r. 6,38 zł dziennie opłaty uzdrowiskowej. Opłata miejscowa także wzrośnie. Kto jest zwolniony z tych opłat?

Od 1 stycznia 2025 r. 6,38 zł dziennie opłaty uzdrowiskowej. Opłata miejscowa także wzrośnie. Kto jest zwolniony z tych opłat? Kiedy pobierana jest opłata uzdrowiskowa, a w których przypadkach może być pobrana opłata miejscowa?

REKLAMA

Do 2029 r. uelastycznione reguły zarządzania budżetami jednostek samorządu terytorialnego [projekt]

Do 2029 r. uelastycznione reguły zarządzania budżetami jednostek samorządu terytorialnego. W wykazie prac legislacyjnych rządu pojawił się projekt nowelizacji ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw. Chodzi o przedłużenie obowiązującego do 2025 r. uelastycznienia reguł fikusowych dla samorządów terytorialnych.

Przedawnienie zobowiązań podatkowych, a działania organów skarbowych

Przedawnienie zobowiązań podatkowych, a działania organów skarbowych. Jakie działania podejmuje fiskus, aby zapobiec przedawnieniu? Jakie przepisy dają mu do tego prawo? Komentarz ekspercki. Z końcem roku 2024 przedawniają się zobowiązania podatkowe, których zapłata przypadała na 2019 rok.

Bon frekwencyjny: Do 29 listopada 2024 r. przedłużono termin składania wniosków o wsparcie dla kół gospodyń wiejskich

Bon frekwencyjny: Do 29 listopada 2024 r. przedłużono termin składania wniosków o wsparcie dla kół gospodyń wiejskich. Chodzi o prawo do dofinansowania dla kół gospodyń wiejskich z gmin, w których frekwencja w ubiegłorocznych wyborach parlamentarnych przekroczyła 60 proc.

Bon senioralny 2026 r. Zadania gmin, sprawozdania, finansowanie

Bon senioralny 2026 r. Zadania gmin, sprawozdania, finansowanie. Zadania gmin związane zrealizowaniem bonu senioralnego. Co powinno znaleźć się w sprawozdaniu dotyczącym realizowania bonu senioralnego? Jak będą finansowane zadania z zakresu bonu senioralnego?

REKLAMA

Zrównanie praw kół gospodyń wiejskich. Ustawa z podpisem prezydenta

Zrównanie praw kół gospodyń wiejskich. Ustawa z podpisem prezydenta Andrzeja Dudy. Chodzi o zrównanie praw wszystkich kół gospodyń wiejskich, jeśli chodzi o ich dostęp do rozwiązań zawartych w ustawie o KGW z 9 listopada 2018 roku.

MRPiPS: "Premia społeczna" - granty dla samorządów na usługi społeczne. Wnioski można składać do końca października

MRPiPS: "Premia społeczna" - granty dla samorządów na usługi społeczne. Wnioski można składać do końca października. JST mogą uzyskać do 350 tys. zł. 1 października Fundacja Fundusz Współpracy uruchomiła kolejną pulę środków dla samorządów na zakup usług społecznych.

REKLAMA