REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy odrębny NIP dla gminy i urzędu gminy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agnieszka Zawadzka

REKLAMA

Gmina zawiera umowy o pozyskiwanie dofinansowania unijnego. Kto w tym przypadku jest czynnym podatnikiem VAT – gmina czy urząd gminy (w imieniu gminy)? Czy faktury powinny być wystawione na gminę czy na urząd gminy? Czy gmina powinna mieć odrębny NIP do rozliczeń VAT, a urząd gminy, jako płatnik, odrębny NIP do rozliczeń podatku dochodowego od osób fizycznych?

REKLAMA

Podatnikiem VAT jest gmina, jako samorządowa osoba prawna, a nie urząd gminy (jednostka pomocnicza organów gminy). Wszystkie faktury VAT dotyczące sprzedaży i zakupu powinny być wystawiane przez gminę i na gminę. W tym przypadku posiadanie przez jednostkę dwóch numerów NIP jest dopuszczalne – gmina powinna bowiem posiadać odrębny NIP do celów VAT, natomiast urząd gminy (będący pracodawcą) – odrębny NIP do celów podatku dochodowego od osób fizycznych.

REKLAMA

Osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej (art. 2 ust. 1 ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników; dalej: ustawa o ewidencji). Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami – a w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych oraz płatnicy podatków.

Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają także podmioty będące (na podstawie odrębnych ustaw) płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne (podmioty te również otrzymują NIP – art. 2 ust. 2 i 3 ustawy o ewidencji).

Gmina jest samorządową osobą prawną, która nie ma własnych struktur organizacyjnych, natomiast nałożone na nią zadania wykonuje za pośrednictwem urzędu gminy (art. 2 w zw. z art. 33 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym). Zdolność prawną, jak i zdolność do wykonywania czynności prawnych ma jednak jednostka samorządu terytorialnego, czyli gmina, nie zaś urząd gminy. Urząd jest jedynie aparatem pomocniczym gminy (służy zarządowi do wykonania zadań gminy oraz do obsługi techniczno-organizacyjnej gminy).

Czytaj także: Koniec z NIP osób fizycznych - ustawa opublikowana>>

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z ORZECZNICTWA

Urząd gminy jest wyłącznie aparatem pomocniczym gminy, jednostką zapewniającą obsługę administracyjną, organizacyjną i techniczną wójta. Jest to zorganizowana struktura, której celem jest zapewnienie sprawnej realizacji zadań gminy.

Wyrok WSA w Białymstoku z 8 lutego 2010 r., sygn. akt I SA/Bk 564/09

Osobowość prawną posiada gmina jako taka, nie mają jej natomiast organy gminy ani jej urząd.

Wyrok NSA z 22 września 1994 r., sygn. akt SA/Łd 73/94

Podmioty te [urzędy gminy] nie mogą być stronami czynności cywilnoprawnych.

Wyrok SN z 12 grudnia 1995 r., sygn. akt II CRN 184/95

ZAPAMIĘTAJ!

Pozyskiwanie środków unijnych następuje przez gminę jako beneficjenta, tylko ona posiada bowiem osobowość prawną i może być stroną skutecznej umowy cywilnoprawnej.

Urząd gminy, realizując zadania spoczywające na samorządowych osobach prawnych, a skutkujące obowiązkiem podatkowym w podatku od towarów i usług, występuje wyłącznie jako jednostka organizacyjna działająca w imieniu i na rzecz wymienionej osoby prawnej (gminy). Dzieje się to na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

Wskazać należy, że urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej dotyczącej rozliczeń VAT dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne.

Podatnikami VAT są m.in. osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 ustawy o VAT). Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się z tego podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego – z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.


Jak zatem wynika z powołanych przepisów, to gmina jest podatnikiem VAT, jako realizująca czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (zgodnie z art. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; dalej: ustawa o VAT) we własnym imieniu i na własny rachunek. Jako podatnik VAT, gmina podlega obowiązkowi rejestracyjnemu do potrzeb VAT (art. 96 ust. 1 ustawy o VAT). To samo dotyczy obowiązku wystawiania faktur (art. 106 ust. 1 ustawy o VAT) oraz obowiązku składania w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowych (art. 99 ust. 1 ustawy o VAT). Natomiast urząd gminy, jako jednostka wykonująca jedynie zadania gminy, nie może być odrębnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina i urząd gminy do celów podatku od towarów i usług powinny zatem stosować jednakowe oznaczenie NIP, a w związku z ich działaniami (czynnościami) powinno być wystawione jedno rozliczenie deklaracyjne. Tym samym wszelkie dokumenty wymagające oznaczenia NIP, sporządzane przez urząd gminy, a dotyczące czynności przypisanych prawnie gminie, powinny być sygnowane NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności – czyli NIP gminy.

Dokumenty księgowe (faktury i deklaracje VAT), wystawiane i sporządzane przez urząd gminy (urząd miejski), powinny posiadać NIP gminy – jeżeli dotyczą czynności przypisanych prawnie gminie. W zakresie zaś podatku od towarów i usług powinno być wystawione jedno rozliczenie deklaracyjne. Ponadto w odpowiednich pozycjach treści faktur odnoszących się do określenia nabywcy (w przypadku nabycia towarów lub usług) oraz sprzedawcy (w przypadku sprzedaży towarów lub usług) powinna być wskazywana gmina.

Jeśli chodzi natomiast o NIP urzędu gminy, to jego posiadanie wynika stąd, że zakłady pracy są obowiązane, jako płatnicy, obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej (art. 31 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych; dalej: updof). Urząd gminy (urząd miejski), zgodnie z obowiązującą ustawą z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, jest pracodawcą zatrudnionych w nim pracowników.

Czytaj także: Gmina, a nie urząd gminy jest podatnikiem VAT>>

Z ORZECZNICTWA

Pracodawcami pracowników samorządowych są jednostki organizacyjne wymienione w [...] art. 2 ustawy z 2008 r. o pracownikach samorządowych.

Wyrok SN z 28 października 2009 r., sygn. akt I PK 95/09

To na urzędzie gminy jako zakładzie pracy spoczywa zatem obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od dokonywanych wypłat ze stosunku pracy. W związku z tym urząd gminy (urząd miejski) nie może posługiwać się w tym zakresie (podatku dochodowego od osób fizycznych) NIP gminy, lecz powinien na potrzeby tych rozliczeń posiadać swój odrębny NIP.

Podsumowując, podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do działalności zarówno gminy, jak i urzędu gminy (urzędu miejskiego), jest wyłącznie gmina. Na potrzeby rozliczenia tego podatku, jak również w wystawianych fakturach, gmina i urząd gminy (urząd miejski) powinny stosować NIP nadany gminie. Z kolei do celów rozliczeń podatku dochodowego od osób fizycznych, urząd gminy, jako płatnik, powinien mieć odrębny NIP.

PODSTAWY PRAWNE

• Ustawa z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 112, poz. 654)

• Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 134, poz. 777)

• Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 134, poz. 780)

• Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 131, poz. 764)

• Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 223, poz. 1458; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 134, poz. 777)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 128, poz. 861)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 73, poz. 392; zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 136, poz. 798)

Zapisz się na newsletter
Jak dysponowane są finanse publiczne? Bądź na czasie z najnowszymi przepisami, najlepszymi praktykami oraz wskazówkami dotyczącymi księgowości budżetowej – zapisz się na newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Rachunkowość Budżetowa

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązki wynikające z rocznego rozliczenia podatkowego przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) [WAŻNE TERMINY]

Jakie obowiązki wynikające z rocznego rozliczenia podatkowego ciążą na przedsiębiorcach prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą? O czym osoby prowadzące JDG powinny pamiętać? Jakie są obowiązujące terminy?

ZUS ostrzega przed fałszywymi telefonami i apeluje o zachowanie szczególnej ostrożności

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega przed fałszywymi telefonami. Chodzi o potwierdzenie zmiany numeru telefonu w ZUS lub na PUE/eZUS. ZUS apeluje o zachowanie szczególnej ostrożności podczas rozmów telefonicznych.

Dodatek za pracę w nocy od 1 kwietnia 2025 r.

Osoby pracujące w nocy mogą liczyć na dodatek z tytułu wykonywania pracy w porze nocnej. Ile będzie wynosił dodatek za pracę w nocy w kwietniu? Czy ulegnie zmianie? Za pracę w jakich godzinach przysługuje?

Świadczenie rehabilitacyjne a potrącenia dobrowolne. Stanowisko ZUS

Świadczenie rehabilitacyjne a potrącenia dobrowolne. Jak wygląda kwestia potrąceń dobrowolnych z wynagrodzenia na pakiety medyczne, czy dodatkowego ubezpieczenia? Odpowiedź Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

REKLAMA

Od 1 marca 2025 r. nowe, wyższe stawki kosztów realizacji zadań związanych z przyznaniem Karty Dużej Rodziny

Zgodnie z art. 29 Ustawy o Karcie Dużej Rodziny, realizacja zadań gminy związanych z przyznaniem Karty Dużej Rodziny należy do zadań z zakresu administracji rządowej. Od 1 marca 2025 r. obowiązują nowe stawki.

Badania lekarskie: Kto nie podlega wstępnym badaniom lekarskim?

Zgodnie z Kodeksem pracy, każdy pracownik podlega badaniom lekarskim. Wyróżnić można badania wstępne, badania okresowe oraz kontrolne badania lekarskie. Kiedy nie trzeba wykonywać wstępnych badań lekarskich?

Budowa, remont, utrzymanie strzelnic. Dotacje celowe dla JST [PROJEKT ROZPORZĄDZENIA]

Do uzgodnień trafił projekt rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej w sprawie dofinansowania z budżetu państwa zadań związanych z budową, remontami i utrzymaniem strzelnic oraz rozwijaniem sportu strzeleckiego. Chodzi o dotacje celowe z budżetu państwa.

2 maja i 10 listopada 2025 r. dniami wolnymi w służbie cywilnej

Tak wynika z zarządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 lutego 2025 r. w sprawie wyznaczenia dla członków korpusu służby cywilnej dni wolnych od pracy. Zarządzenie zostało opublikowane w Monitorze Polskim 3 marca 2025 r. Wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

REKLAMA

Trzynastki dla byłych wójtów i burmistrzów. Stanowisko PIP

Trzynastki dla byłych wójtów i burmistrzów. Stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy w sprawie wypłacania dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla wójtów i burmistrzów, którzy zakończyli swoją kadencję i stosunek pracy nawiązany z wyboru w kwietniu 2024 r.

Od 1 lipca 2026 r. obowiązkowy Centralny Rejestr Umów dla jednostek samorządu terytorialnego

Od 1 lipca 2026 r. zostanie wprowadzony obowiązek udostępniania informacji o umowach zawartych przez jednostki sektora finansów publicznych dla jednostek samorządu terytorialnego. Chodzi o Centralny Rejestr Umów

REKLAMA