Opodatkowanie wspólnych inwestycji samorządowych

Posłowie zwrócili się do Ministra Finansów z prośbą o wyjaśnienie dotyczące opodatkowania podatkiem od towarów i usług (VAT) inwestycji prowadzonych wspólnie przez samorządy (interpelacja nr 4643 do Ministra Finansów w sprawie problemów z rozliczeniem podatku VAT od projektów realizowanych w ramach wspólnego działania samorządów).

Posłowie zwrócili uwagę, że samorządy coraz częściej decydują się na podjęcie wspólnych działań przy realizacji projektów inwestycyjnych, których zasięg terytorialny obejmuje kilka gmin, powiatów czy regionów. Zawierają wówczas umowy, które ustalają wzajemne relacje i uprawnienia, a jeden z partnerów wyznaczany jest na lidera, który w imieniu wszystkich uczestników firmuje wspólne działania. Poszczególni uczestnicy projektu przekazują środki finansowe – poprzez dotacje celowe udzielane liderowi przez partnerów – na realizację projektu w dotyczących ich częściach. Lider występuje też o pozyskanie zewnętrznego źródła finansowania. Całość wydatków koniecznych dla realizacji inwestycji fakturowana jest na lidera projektu. Po zakończeniu inwestycji jej efekty rzeczowe przekazywane są poszczególnym uczestniczącym w niej samorządom – partnerom wedle ustalonych wcześniej w umowie zasad.

Niestety, samorządy współrealizujące inwestycje napotykają problemy z rozliczeniem VAT.

Problemy z rozliczeniem VAT

Organy podatkowe uznają, że przekazanie efektów rzeczowych jest czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT. Ich zdaniem lider działa we własnym imieniu na rachunek partnerów, partnerzy nabywają prawo do efektów projektu dopiero po ich przekazaniu przez lidera, który otrzymuje wynagrodzenie w postaci wkładu finansowego partnerów.

Posłowie przypomnieli jednak, że w rzeczywistości lider reprezentuje siebie i partnerów, w związku z czym nie nabywa, nie buduje ani nie organizuje na rachunek partnerów, ale tylko w ich imieniu. Środki finansowe – celowe dotacje przekazane przez partnerów liderowi – nie są odpłatnością za dostarczone w wyniku realizacji projektu rzeczy, lecz środkami umożliwiającymi realizację wspólnego celu określonego w umowie partnerskiej. Efekty rzeczowe powstałe w trakcie realizacji projektu są od momentu ich powstania własnością poszczególnych partnerów. Przekazując partnerom efekty rzeczowe zakończonego projektu, lider jedynie rozlicza się z otrzymanych dotacji celowych, dlatego że odpowiada przed partnerami za właściwe ich wydatkowanie. Przekazanie jest w tej sytuacji czynnością techniczną, a nie odsprzedażą. Na brak czynności opodatkowanych w takich relacjach pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego (JST) wskazuje również konsorcjalny charakter umów pomiędzy liderem a partnerami.

W związku z tym posłowie pytają, czy jest możliwe – w przypadku inwestycji realizowanych w ramach wspólnego działania samorządów – zwolnienie takich projektów z VAT?

Więcej w Gazecie Samorządu i Administracji - Zamów prenumeratę >>