Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Budżet jst na 2014 r. a przekroczenie indywidualnego wskaźnika zadłużenia

Longin Mażewski
indywidualny wskaźnik zadłużenia, budżet 2014
indywidualny wskaźnik zadłużenia, budżet 2014
Fotolia
Budżet na 2014 rok dla jednostek samorządu terytorialnego, które z powodu przekroczenia nowego, indywidualnego wskaźnika zadłużenia, nie będą mogły go uchwalić, ustali RIO. Jednak taki zastępczy plan finansowy nie zastąpi w pełni uchwały budżetowej, co może być zagrożeniem dla realizacji zadań i wywiązania się z podjętych przez samorząd zobowiązań.

Obecnie obowiązujące regulacje dotyczące dopuszczalnych wskaźników zadłużenia były wielokrotnie krytykowane przez stronę samorządową, jako sztywne i nieuwzględniające indywidualnej sytuacji poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego (JST) Do 31 grudnia 2013 r. dług samorządów nie może bowiem przekroczyć dwóch wskaźników. Przypadające w danym roku raty kredytów i pożyczek, wykup obligacji wraz z odsetkami oraz koszty gwarancji i poręczeń nie mogą być wyższe niż 15% planowanych w danym roku budżetowym dochodów (art. 169 ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych; dalej: ustawa z 30 czerwca 2005 r.). Łączna kwota długu jednostek samorządu terytorialnego (JST) na koniec roku budżetowego nie może być wyższa niż 60% wykonanych dochodów tej jednostki w tym roku (art. 170 ust. 1 ustawy z 30 czerwca 2005 r.).

Krytyka ta spowodowała, że w obecnie obowiązującej ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej: u.f.p.) wprowadzono wskaźnik liczony indywidualnie dla każdej jednostki. W ten sposób autorzy nowych przepisów spełnili postulaty samorządów. Okazało się jednak, że nowe zasady nie zadowalają JST, ponieważ część jednostek jest zagrożona niemożnością uchwalenia budżetu na rok 2014.

Zobacz również: Wskaźnik zadłużenia jst w 2014 r. - ocena RIO

Nowy wskaźnik zadłużenia

Zmiana procedur ostrożnościowych ma rewolucyjny charakter. Procedury te zostały zawarte w art. 242, 243 i 244 u.f.p.

Artykuł 242 u.f.p. nakazuje, aby planowane w budżecie JST wydatki bieżące nie były wyższe niż planowane dochody bieżące powiększone o nadwyżkę budżetową z lat ubiegłych i wolne środki, o których mowa w art. 217 ust. 2 pkt 6 u.f.p. Z kolei na koniec roku budżetowego wykonane wydatki bieżące nie mogą być wyższe niż wykonane dochody bieżące powiększone o nadwyżkę budżetową i wolne środki, przy czym do limitowanych wydatków bieżących nie zalicza się wydatków poniesionych w związku z realizacją projektów dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej, w przypadku gdy środki te nie zostały przekazane w roku budżetowym. Przepis ten po raz pierwszy miał zastosowanie do uchwał budżetowych JST na rok 2011.

Z kolei art. 243 i 244 u.f.p. po raz pierwszy mają zastosowanie do uchwał budżetowych JST na rok 2014. Długa vacatio legis ustanowiona dla tych regulacji miała umożliwić JST podjęcie działań pozwalających na wypracowanie nadwyżek w części dochodów i wydatków bieżących budżetu w celu umożliwienia spełnienia wymogów określonych w tych regulacjach. Ich niespełnienie będzie bowiem skutkować niemożnością uchwalenia budżetu danej JST.

Reguła wydatkowa ustanowiona w art. 243 ust. 1 u.f.p. uzależnia możliwość uchwalenia budżetu JST od spełnienia w roku budżetowym oraz w każdym następnym roku budżetowym określonej relacji sumy kwot planowanych wydatków na spłatę rat kredytów i pożyczek wraz z należnymi odsetkami, wykupów wyemitowanych papierów wartościowych wraz z należnymi odsetkami i dyskontem oraz potencjalnych kwot wynikających z udzielonych poręczeń i gwarancji do planowanych dochodów ogółem budżetu. Zgodnie z tym przepisem, suma ta nie powinna przekroczyć średniej arytmetycznej z obliczonych dla ostatnich trzech lat relacji planowanych dochodów bieżących powiększonych o dochody ze sprzedaży majątku komunalnego oraz pomniejszonych o wydatki bieżące, do dochodów ogółem budżetu w tych latach. W związku z tym, że art. 243 u.f.p. po raz pierwszy ma zastosowanie do uchwały budżetowej na 2014 rok, bazowa średnia arytmetyczna będzie obliczana na podstawie danych budżetowych z lat 2011–2013.

Zobacz serwis: Rachunkowość budżetowa

Natomiast, zgodnie z art. 244 u.f.p., samorządy współtworzące związki komunalne do łącznej kwoty przypadających w danym roku budżetowym spłat kredytów i pożyczek i wykupów wyemitowanych papierów wartościowych dodają kwoty zobowiązań współtworzonego związku komunalnego w wysokości proporcjonalnej do ich udziału we wspólnej inwestycji współfinansowanej z tych zobowiązań finansowych. A w sytuacji, gdy nie zaciągnięto zobowiązań na realizację inwestycji, w wysokości proporcjonalnej do ich udziału we wpłatach wnoszonych na rzecz związku, których są członkami.

Ograniczenia określone w art. 243 ust. 1 u.f.p. nie obejmują wykupów papierów wartościowych, spłat kredytów i pożyczek oraz udzielonych samorządowym osobom prawnym poręczeń i gwarancji dotyczących finansowania projektów finansowanych z udziałem środków UE, ale w terminie nie dłuższym niż 90 dni po zakończeniu projektu i otrzymaniu refundacji z tych środków (art. 243 ust. 3 u.f.p.). W przypadku gdy środki unijne nie zostaną przekazane lub po ich przekazaniu zostanie orzeczony ich zwrot, JST nie może emitować papierów wartościowych, zaciągać kredytów, pożyczek, udzielać poręczeń i gwarancji do czasu spełnienia relacji określonej w art. 243 ust. 1 u.f.p.

Konsekwencje przekroczenia wskaźnika

Niemożność uchwalenia budżetu JST wiąże się z poważnymi konsekwencjami. Jeżeli organ stanowiący JST nie podejmie uchwały budżetowej do 31 stycznia roku budżetowego, to budżet jednostki ustala regionalna izba obrachunkowa (RIO) w terminie do końca lutego roku budżetowego w zakresie zadań własnych oraz zadań zleconych (art. 11 ust. 2 ustawy z 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych). Jednak ustalony przez RIO dla JST niespełniającej wymogów art. 243 u.f.p. zastępczy plan finansowy nie zastąpi w pełni uchwały budżetowej. Plan ten nie będzie bowiem obejmował rozchodów i przychodów wynikających z zawartych przez JST umów, co może doprowadzić do powstania z tego tytułu szkody wizerunkowej lub majątkowej jednostki.

Niemożność uchwalenia budżetu zagrozi też realizacji ustawowych zadań publicznych na rzecz społeczności lokalnych przez organy JST, w związku z czym sytuacja taka powinna być rozpatrywana pod kątem zastosowania środków nadzoru, o których mowa w ustawach ustrojowych. Ustawodawca ustalił bowiem czteroletni okres na podjęcie działań umożliwiających spełnienie wymogów określonych w art. 243 u.f.p. i właściwe organy samorządu powinny ten okres należycie wykorzystać. Tak się w wielu przypadkach nie stało. Niestety, nic nie wskazuje, że przepisy w tym zakresie zostaną zmienione. Minister Finansów w odpowiedzi z 3 stycznia 2013 r. na interpelację poselską nr 12395 z 3 grudnia 2012 r. w sprawie stosowania art. 243 u.f.p. odpowiedział m.in., że nie przewiduje się nowelizacji art. 243 u.f.p. lub przesunięcia terminu jego pierwszego zastosowania. Ostatnie wypowiedzi przedstawicieli resortu finansów wskazują, że nie zmienili zdania w tej sprawie.

Nowy wskaźnik zadłużenia JST uzależnia możliwość zaciągania zobowiązań od wysokości nadwyżki budżetowej.

Polecamy: Forum

LONGIN MAŻEWSKI

Autor jest audytorem wewnętrznym, ekspertem w zakresie finansów publicznych

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Księgowość budżetowa
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Mieszkańcy małych gmin i dużych miast powinni mieć te same możliwości

    Mamy aspiracje, aby mieszkańcy zarówno mniejszych miejscowości, jak i dużych miast mieli te same możliwości, aby mogli korzystać w równym stopniu z środków rządowych, samorządowych i europejskich – powiedział w piątek minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.

    RIO o klasyfikacji dochodów gmin za zakwaterowanie uchodźców z Ukrainy

    Dochody uzyskiwane przez gminy z tytułu opłat za zakwaterowanie, które od niedawna dokonują uchodźcy z Ukrainy należy klasyfikować w dziale 853 - wskazała w stanowisku RIO w Szczecinie. Izba zwróciła uwagę, że w rozporządzeniu MF brakuje dedykowanej klasyfikacji budżetowej

    Od 21 marca 2023 r. nowe zasady prowadzenia akt pracowniczych

    W Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej. Dotyczy dokumentów na temat przeprowadzania kontroli trzeźwości pracowników oraz wprowadzenia informacji o pracy zdalnej.

    Czy klauzula waloryzacyjna ma zastosowanie do umów o zamówienia publiczne poniżej 130 000 zł zawieranych na dłużej niż 6 miesięcy?

    Czy waloryzacja w umowach z terminem przekraczającym 6 miesięcy wprowadzona od 10 listopada 2022 r. ustawą z 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców dotyczy również postępowań poniżej 130 000 zł, jeżeli umowy zawierane są na okres przekraczający 6 miesięcy?

    Jaki wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianie pracodawcy?

    Od 01.03.2023 r. będziemy zatrudniać osobę na stanowisku woźnego w wymiarze 3/4 etatu ze stażem 23 lat pracy. Osoba ta dotychczas pracowała w Służbie Więziennej (do dnia 20.01.2023 r.).

    Czy należy się dodatek stażowy w dodatkowym miejscu zatrudnieniu nauczyciela

    Jesteśmy szkołą podstawową państwową (organ prowadzący Urząd Miasta). Zatrudniliśmy nauczyciela z dwudziestoletnim stażem pracy na 1/2 etatu. Ten sam nauczyciel jest zatrudniony w innej szkole podstawowej w naszym mieście na pełny etat. Nauczyciel przedstawił nam świadectwa pracy. Na podstawie tych samych świadectw pracy otrzymuje dodatek w szkole podstawowej, w której jest zatrudniony na cały etat. Czy należy mu się dodatek za staż pracy?

    Kiedy płatnika nie wiążą wnioski złożone przez podatnika

    Proszę o informację dot. interpretacji z art. 31a pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: "Po ustaniu stosunku prawnego stanowiącego podstawę dokonywania przez płatnika świadczeń podatnikowi, płatnik przy obliczaniu zaliczki pomija oświadczenia i wnioski złożone uprzednio przez podatnika, z wyjątkiem wniosków, o których mowa w art. 32 ust. 6 i 8 oraz art. 41 ust. 11.

    Czy w przypadku sprzedaży węgla przez gminę trzeba prowadzić ewidencję z wykorzystaniem konta 330

    Gmina zleciła na podstawie umów sprzedaż "preferencyjnego" węgla przedsiębiorstwom i spółkom działającym na terenie Gminy. Czy w ww. przypadku gmina powinna prowadzić ewidencję magazynową (konto 330 "Towary") i ewidencję sprzedaży węgla?

    Poszerzenie przez wójta katalogu przesłanek przyznania dodatku specjalnego do wynagrodzeń pracowników

    Wójt gminy w drodze zarządzenia wewnętrznego postanowił, że pracownikom urzędu gminy, zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, mogą być przyznawane dodatki specjalne do wynagrodzeń "w innych uzasadnionych sytuacjach, niż wskazane w ustawie o pracownikach samorządowych". Na podstawie tego zarządzenia dodatki specjalne były przyznawane pracownikom m.in. z tytułu "pracy w uciążliwych warunkach, w tym z narażeniem na ciągły stres", "szczególne osiągnięcia w pracy" lub bez żadnego dodatkowego uzasadnienia.

    Świadczenia pomocy zdrowotnej dla nauczycieli. Jak ustalić?

    Rada gminy nie określiła rodzaju świadczeń przyznawanych w ramach pomocy zdrowotnej dla nauczycieli oraz warunków i trybu ich przyznawania. Przy braku tej uchwały nie zaplanowała w budżecie gminy wydatków na ten cel.

    Jak rozliczyć godziny ponadwymiarowe nauczyciela, który przebywa na zwolnieniu lekarskim?

    Jak rozliczyć godziny ponadwymiarowe nauczyciela, który przebywa na zwolnieniu lekarskim? Jakie przepisy mają zastosowanie w przypadku, w którym nauczyciel zatrudniony jest w szkole prowadzonej przez gminę?

    Nieruchomości szkolne a podatek od nieruchomości

    Ustawodawca podatkowy przyznaje placówkom oświatowym preferencje w podatku od nieruchomości. 

    Odliczenie VAT od wydatków gminy na zakup autobusów

    Czy gmina ma prawo do odliczenia pełnej wysokości podatku naliczonego z tytułu nabycia autobusów niskoemisyjnych w przypadku, gdy te na podstawie umowy najmu będą później wykorzystywane przez spółkę gminną powołaną do realizacji zadań z zakresu transportu publicznego?

    Zmiany: urlopy, szkolenia, elastyczny czas pracy [Ostateczna wersja nowelizacji kodeksu pracy]

    Nowelizacja wdraża dwie unijne dyrektywy. Nowe przepisy regulują m.in. urlopy i czas pracy, w tym urlop rodzicielski, do którego pracownicy będą mieli indywidualne prawo.

    Program "Ochrona Zabytków". Dofinansowanie 200 mln zł

    Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosiło drugi nabór w programie Ochrona Zabytków.

    PUE ZUS: Kalkulator do wyliczenia wysokości emerytury w 2023 r.

    Na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS można samodzielnie wykonać symulację wysokości przyszłego świadczenia emerytalnego, przyznawanego na nowych zasadach. Symulacja pozwala na wykonanie obliczeń tym osobą, które chcą sprawdzić jakie świadczenie by otrzymały, gdyby przechodziły na emeryturę w bieżącym roku.

    ZUS: Co się dzieje ze środkami zapisanymi na subkoncie w ZUS w razie śmierci ubezpieczonego

    Środki zapisane na subkoncie w ZUS podlegają podziałowi i wypłacie w razie m. in. śmierci ubezpieczonego. Tak, jak to ma miejsce w przypadku środków zgromadzonych na rachunku w OFE - poinformował PAP rzecznik ZUS Paweł Żebrowski.

    Podwyżki pensji w RIO o 300 zł - 1130 zł [wyrównanie od 1 stycznia 2023 r.]

    Od 300 zł do ponad 1,1 tys. zł wzrosną stawki wynagrodzenia zasadniczego pracowników regionalnych izb obrachunkowych nieobjętych tzw. systemem mnożnikowym – przewiduje projekt nowego rozporządzenia. Podwyżki mają nastąpić z wyrównaniem od 1 stycznia 2023 r.

    MF: Zasady wykorzystania i zwrotu przez samorządy odsetek z Funduszu Pomocy

    Ministerstwo finansów wyjaśniło, że jednostki samorządu terytorialnego mają obowiązek zwrócić niewykorzystane odsetki ze środków Funduszu Pomocy na rachunek właściwego wojewody. Zasada ta nie dotyczy odsetek od środków przeznaczonych na zadania oświatowe.

    Nagrody specjalne dla pracowników pomocy społecznej [Nowelizacja, zmiany]

    Nagrody za wybitne, nowatorskie rozwiązania w zakresie pomocy społecznej dla np. pracowników socjalnych minister będzie mógł przyznać sam z własnej inicjatywy, bez wniosku ze strony np. organów administracji samorządowej - zakłada projekt nowelizacji rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie przyznawania nagród specjalnych w zakresie pomocy społecznej.

    Dodatkowe dwa dni wolne od pracy dla dawców krwi
    Pytania i odpowiedzi o PPK po autozapisie

    Odpowiedzi na pytania dotyczące naliczania i odprowadzania wpłat do PPK po autozapisie.

    Nowe zasady konfiguracji poczty elektronicznej w samorządach

    Podmioty publiczne zostaną zobowiązane do korzystania z poczty elektronicznej wykorzystującej trzy, określone mechanizmy uwierzytelniania, będą też mogły złożyć wniosek, by wpisać swoje telefony do wykazu numerów służących wyłącznie do odbierania połączeń - zakłada rządowy projekt ustawy o zwalczaniu nadużyć w komunikacji elektronicznej, który właśnie trafił do Sejmu.

    Kiedy umorzyć postępowanie o dostęp do informacji publicznej

    Jednym ze sposobów zakończenia postępowania zainicjowanego wnioskiem o dostęp do informacji publicznej jest wydanie decyzji o umorzeniu tego postępowania. Taka forma zakończenia postępowania stosowana jest przede wszystkim wtedy, kiedy organ - ze względu na brak możliwości technicznych - nie może udostępnić informacji zgodnie z wnioskiem.

    Błędy popełniane przez gminy w uchwałach o programach zapobiegania bezdomności zwierząt

    W uchwałach wprowadzających programy zapobiegania bezdomności zwierząt rady gmin nie rozdzielają budżetu programu na poszczególne zadania. Prokuratorzy skutecznie zaskarżają do sądów administracyjnych uchwały z taką wadą. Błędem jest również powtarzanie w uchwałach zapisów i definicji ustawowych.