Odprawa emerytalna przysługuje tylko raz

Nie – ponieważ pracownik-emeryt na pewno otrzymał już odprawę emerytalną po rozwiązaniu stosunku pracy w związku z jego przejściem na emeryturę, a odprawa ma charakter jednorazowy (może być wypłacona raz w życiu).

Pracodawca, u którego nastąpiło rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę w związku z przejściem tego pracownika na emeryturę, był zobowiązany do wypłaty tego świadczenia i zapewne to uczynił. Obowiązek ten spoczywał na nim bez względu na to, czy był to pracodawca:

• samorządowy – wtedy podstawę wypłaty stanowi art. 36 ust. 2 w zw. z art. 38 ust. 3 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (a przed 1 stycznia 2009 r. – art. 21 ust. 1 ustawy z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych),

• spoza sfery budżetowej – wówczas podstawą wypłaty jest art. 92¹ ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (dalej: k.p.).

Jeśli pracodawca nie zrealizuje tej powinności (od 2 kwietnia 2009 r. wypłata odprawy emerytalnej powinna nastąpić w dniu ustania stosunku pracy – § 11 rozporządzenia Rady Ministrów z 4 grudnia 2008 r. w sprawie określenia wysokości odsetek ustawowych), pracownik ma 3 lata na dochodzenie jej wykonania (art. 291 § 1 k.p.). Pracodawca zwykle nie zwleka, ponieważ może ponieść dodatkowe konsekwencje.

Jeśli pracodawca zwleka z wypłatą odprawy emerytalnej, naraża się na zapłatę:

• odsetek za każdy dzień opóźnienia (art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.) – odsetki ustawowe wynoszą 13% w skali roku,

• odszkodowania – jeśli pracownik wykaże przed sądem, że wskutek spóźnionej wypłaty odprawy emerytalnej poniósł szkodę (art. 471 k.c. w zw. z art. 300 k.p.) – pracodawca nie będzie musiał płacić odszkodowania, jeśli będzie w stanie wykazać, że za spóźnienie w wypłacie nie ponosi odpowiedzialności,

• kary grzywny od 1000 do 30 000 zł, ponieważ niewypłacenie w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi jest wykroczeniem przeciwko prawom pracowników (art. 282 § 1 pkt 1 k.p.).

Czytaj także: Jak wynagradzać za dodatkowe obowiązki podczas wykonywania pracy >>

Odprawa emerytalna wypłacana zarówno na podstawie ustawy o pracownikach samorządowych (obecnej i poprzedniej), jak i Kodeksu pracy ma charakter jednorazowy. Oznacza to, że pracownik może otrzymać ją tylko raz w życiu. Dlatego nie uzyska do niej prawa, jeśli ją dostał, bo przeszedł na świadczenie emerytalne, a następnie ponownie podjął zatrudnienie (jak w sytuacji z pytania), by po jego zakończeniu definitywnie zakończyć aktywność zawodową (pobierać wyłącznie emeryturę).

Podstawy prawne

• Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 223, poz. 1458)

• Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 115, poz. 958)

• Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 79, poz. 662)

• Rozporządzenie Rady Ministrów z 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. Nr 50, poz. 398)

• Rozporządzenie Rady Ministrów z 4 grudnia 2008 r. w sprawie określenia wysokości odsetek ustawowych (Dz.U. Nr 220, poz. 1434)

Czytaj także: Jak obliczyć odprawy dla pracowników samorządowych >>

BOŻENA STYCZYŃSKA