REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skutki nieterminowego odprowadzenia dochodów budżetu państwa

Hanna Barańska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Jednostki samorządu terytorialnego – na podstawie art. 189 ust. 3 ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych – od nieterminowo odprowadzonych dochodów naliczają i odprowadzają odsetki w wysokości jak dla zaległości podatkowych. Jeżeli jednak jednostka nie naliczy i nie odprowadzi do budżetu państwa odsetek, to w jakiej formie można je wyegzekwować?

REKLAMA

Z treści przywołanego art. 189 ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (dalej: uofp) wynika, że przepis ten ma zastosowanie w trakcie wykonywania budżetu jednostki samorządu terytorialnego, która jest zobowiązana m.in. do ustalania, pobierania i odprowadzania dochodów budżetu państwa na zasadach i w terminach wynikających z obowiązujących przepisów (art. 138 pkt 1 uofp). Od dochodów nieodprowadzonych w terminach, określonych w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 186 ust. 7 uofp, naliczane są odsetki w wysokości jak dla zaległości podatkowych (art. 189 ust. 2 uofp). Ustawa o finansach publicznych nie wskazuje definicji pojęcia należności. Niewątpliwie jednak odsetki od nieterminowo odprowadzonych dochodów budżetu państwa są dochodami publicznymi, wymienionymi w art. 5 ust. 2 pkt 2 uofp.

REKLAMA

Obowiązek jednostki samorządu terytorialnego ujęcia w księgach rachunkowych odsetek od należności i zobowiązań (w tym również należności od budżetu państwa i zobowiązań wobec tego budżetu) w momencie ich zapłaty lub pod datą ostatniego dnia kwartału w wysokości odsetek należnych na koniec tego kwartału wynika z § 7 ust. 8 rozporządzenia Ministra Finansów z 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych.

W przepisach uofp ustawodawca wskazał, że w przypadku niedokonania zwrotu dotacji w terminie, o którym mowa w art. 144 ust. 1 i 2 oraz art. 145 ust. 1 uofp, organ lub inny dysponent części budżetowej, który udzielił dotacji, wydaje decyzję określającą kwotę przypadającą do zwrotu i termin, od którego nalicza się odsetki (art. 146 ust. 1 uofp). Kompetencje organu podatkowego w ww. zakresie, określone w dziale III ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (dalej: Ordynacja podatkowa), przypisano organowi lub innemu dysponentowi części budżetowej, który udzielił dotacji (art. 146 ust. 4 uofp).

Zakres stosowania przepisów Ordynacji podatkowej wyznaczają dwa kryteria, tj. rodzaj daniny publicznej oraz właściwość rzeczowa do ustalania lub wysokości obciążenia lub rozstrzygania innych spraw podatkowych należących do właściwości organów podatkowych. Zakres stosowania Ordynacji podatkowej musi jednoznacznie wynikać z obowiązującego prawa, tj. zarówno z przepisów ordynacji podatkowej, jak i z przepisów innych ustaw, ponieważ zakresu tego nie można domniemywać (Lex; komentarz do art. 42 uofp).

Zapisów podobnych w swej treści, jak w przypadku niedokonania zwrotu dotacji w ustawowym terminie i dotyczących obowiązków organów albo innych dysponentów części budżetowej, ustawodawca nie wskazał w stosunku do należności budżetu państwa w postaci odsetek od nieterminowo odprowadzonych dochodów publicznych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dochody budżetu państwa, w tym odsetki, powinny być zaliczane na rachunek bieżący dochodów państwowej jednostki budżetowej, która prowadzi wymiar lub pobór i ewidencję danej należności. Państwowe jednostki budżetowe realizujące dochody budżetowe obowiązane są m.in. prawidłowo i terminowo ustalać należności z tytułu dochodów budżetu państwa, a także terminowo wysyłać do zobowiązanych upomnienia oraz podejmować w stosunku do nich czynności zmierzające do wykonania zobowiązania w drodze egzekucji. Czynności egzekucyjnych nie podejmuje się, jeżeli należność nie przewyższa kosztów wysłania upomnienia (8,80 zł). Powyższe zasady pobierania dochodów państwowych jednostek budżetowych zostały określone § 13 rozporządzenia Ministra Finansów z 29 czerwca 2006 r. w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowania przy przekształcaniu w inną formę organizacyjno-prawną. W praktyce jednak sporadycznie występują sytuacje podobne do opisanej w pytaniu. Jednostki samorządu terytorialnego w przeważającej większości przestrzegają obowiązujących terminów odprowadzania do budżetu państwa należnych dochodów, a w przypadkach niewielkich opóźnień – ustalają i odprowadzają również należne odsetki za zwłokę.

Poznaj zasady ewidencjonowania majątku Skarbu Państwa>>

Terenowym organem administracji ogólnej jest wojewoda i podporządkowane mu organy. W ramach swoich kompetencji, określonych w art. 28 ustawy z 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (dalej: ustawa o wojewodzie), wojewoda kontroluje wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego i inne podmioty zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez te organy na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej.

Sposób wykonywania przez jednostki samorządu terytorialnego zadań wynikających z ustaw i innych aktów prawnych wydanych na podstawie upoważnień w nich zawartych jest sprawdzany przez wojewodę w ramach kontroli problemowych (art. 30 ust. 2 pkt 1 ustawy o wojewodzie), a kontrola – w odniesieniu do działalności organów samorządu terytorialnego – ma na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie działalności organów poddanych kontroli, rzetelne jego udokumentowanie i dokonanie oceny wykonywanej działalności pod względem legalności, gospodarności i rzetelności (art. 28 ust. 3 pkt 2 ustawy o wojewodzie).

Z kontroli doraźnych, przeprowadzanych w jednostkach samorządu terytorialnego przez komórkę organizacyjną właściwą do spraw kontroli urzędu wojewódzkiego, sporządza się protokół (art. 44 ust. 1 ustawy o wojewodzie), a na podstawie ustaleń zawartych w tym protokole – wystąpienie pokontrolne, które zawiera ocenę działalności podmiotu kontrolowanego oraz opis przyczyn powstania, zakres i skutki stwierdzonych nieprawidłowości oraz wskazanie osób odpowiedzialnych za ich powstanie. Wystąpienie zawiera również informacje o usunięciu przez kierownika podmiotu kontrolowanego, po sporządzeniu protokołu kontroli, nieprawidłowości stwierdzonych w toku kontroli (art. 46 ust. 3 i ust. 4 ustawy o wojewodzie).

Kierownik podmiotu kontrolowanego, któremu przekazano wystąpienie pokontrolne, w terminie określonym w wystąpieniu, nie krótszym niż 14 dni, informuje wojewodę o sposobie wykorzystania uwag i wniosków oraz wykonania zaleceń, a także o podjętych działaniach lub przyczynach ich niepodjęcia (art. 47 ustawy o wojewodzie).

W przypadku ujawnienia w toku kontroli okoliczności wskazujących na uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, lub naruszenia dyscypliny finansów publicznych kontrolujący niezwłocznie zawiadamia o tym wojewodę na piśmie, za pośrednictwem kierownika komórki do spraw kontroli (art. 43 ust. 1 ustawy o wojewodzie), a wojewoda – odpowiednio organ powołany do ścigania przestępstw i wykroczeń, organ powołany do ścigania przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych oraz właściwego rzecznika dyscypliny finansów publicznych o ujawnionych przez kontrolującego uzasadnionych podejrzeniach popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego oraz czynu stanowiącego naruszenie dyscypliny finansów publicznych (art. 43 ust. 2 ustawy o wojewodzie).

Czy dyrektor jednostki może swobodnie dysponować częścią jej dochodów?>>

Naruszenie przez jednostkę samorządu terytorialnego zasad gospodarki finansowej, określonych w art. 138 i art. 139 uofp, które z mocy art. 189 uofp znajdują zastosowanie w toku wykonywania budżetu jednostki samorządu terytorialnego, może skutkować odpowiedzialnością za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Jedną z zasad gospodarki finansowej, która może zostać naruszona przez jednostkę samorządu terytorialnego, jest legalność, zgodnie z którą ustalanie, pobieranie i odprowadzanie dochodów budżetu państwa następuje na zasadach i w terminach wynikających z obowiązujących przepisów. Ustalenie należności publicznoprawnej polega na wyznaczeniu określonej kwoty. Naruszenie dyscypliny finansów publicznych polega na zaniechaniu ustalenia należności w ogóle albo ustaleniu należności w wysokości niższej niż wynikająca z prawidłowego obliczenia (zaniżone ustalenie należności) w sytuacji, gdy na sprawcy ciążył obowiązek dokonania takiego ustalenia (...). Zaniechanie ustalenia należności albo jej ustalenie w wysokości niższej niż wynikająca z prawidłowego obliczenia mogą mieć miejsce tylko wówczas, gdy istnieje prawny obowiązek ustalenia należności w określonej kwocie. (Lex – komentarz do art. 5 ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych; dalej: ustawa o naruszeniu dyscypliny).

W omawianym przypadku mamy zatem do czynienia z nieprzestrzeganiem zasady legalności, a nieustalenie przez jednostkę samorządu terytorialnego odsetek od nieterminowo odprowadzonych należności Skarbu Państwa albo ustalenie takiej należności w wysokości niższej niż wynikająca z prawidłowego obliczenia podlega odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (art. 5 ust. 1 ustawy o naruszeniu dyscypliny). Odpowiedzialność za wskazane naruszenie ponoszą pracownicy jednostki sektora finansów publicznych, którym powierzono określone obowiązki w zakresie gospodarki finansowej. Ponadto naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest również dopuszczenie przez kierownika jednostki sektora finansów publicznych do uszczuplenia wpływów należnych Skarbowi Państwa wskutek zaniedbania lub niewypełnienia obowiązków w zakresie kontroli finansowej (art. 5 ust. 2 ustawy o naruszeniu dyscypliny).

Karalność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęły 3 lata. Jeżeli jednak w tym okresie wszczęto postępowanie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, karalność ustaje z upływem 2 lat od zakończenia tego okresu (art. 38 ust. 1 ustawy o naruszeniu dyscypliny).

W przedmiotowej sprawie na uwagę zasługuje również treść przepisu art. 28 ustawy o naruszeniu dyscypliny, zgodnie z którym:

1) nie dochodzi się odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, którego stopień szkodliwości dla finansów publicznych jest znikomy,

2) przy ocenie stopnia szkodliwości naruszenia dyscypliny finansów publicznych dla finansów publicznych uwzględnia się wagę naruszonych obowiązków, sposób i okoliczności ich naruszenia, a także skutki naruszenia, biorąc pod uwagę m.in. wysokość uszczuplonych środków publicznych.

Oceny znikomej szkodliwości naruszenia dyscypliny finansów publicznych dokonuje rzecznik dyscypliny finansów publicznych, który w przypadku takiego stwierdzenia odmawia wszczęcia postępowania, a w postępowaniu już wszczętym – komisja orzekająca, która umarza to postępowanie.

Prawomocne postanowienie komisji orzekającej o umorzeniu postępowania w sprawie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych z powodu znikomej szkodliwości naruszenia dyscypliny finansów publicznych dla finansów publicznych (art. 78 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 28 uondfp) przekazuje się Przewodniczącemu Głównej Komisji Orzekającej, natomiast postanowienie rzecznika dyscypliny finansów publicznych o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego ze względu na istnienie tej przeszkody postępowania przekazuje się Głównemu Rzecznikowi Dyscypliny Finansów Publicznych (art. 187 ustawy o naruszeniu dyscypliny).

Tak więc w omawianej sprawie dysponent części budżetowej (wojewoda) powinien, w ramach nałożonych na niego obowiązków, wzmocnić kontrolę w zakresie legalności wykonania przez organ samorządu terytorialnego zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej, oraz wyegzekwować od jednostki samorządu terytorialnego realizację obowiązku odprowadzenia należnych budżetowi państwa środków publicznych.

HANNA BARAŃSKA

Podstawy prawne

• Ustawa z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 79, poz. 666)

• Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 57, poz. 466)

• Ustawa z 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz.U. Nr 31, poz. 206)

• Ustawa z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz.U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 19, poz. 101)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz.U. Nr 142, poz. 1020; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 72, poz. 422)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 29 czerwca 2006 r. w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowania przy przekształcaniu w inną formę organizacyjno-prawną (Dz.U. Nr 116, poz. 783; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 23, poz. 135)

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dopłaty do przewozów autobusowych. Samorządy mogą składać wnioski od 3 do 9 grudnia 2024 r.

Samorządy mogą ubiegać się o dopłaty do przewozów autobusowych. Rusza nabór wniosków o objęcie dopłatą do usług transportowych ze środków Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. 

Codziennie policja zajmuje się 20 tys. zdarzeń

20 tys. zdarzeń dziennie. Taki jest codzienny bilans działań policji. To pokazuje jej skalę działania - powiedział w poniedziałek podczas konferencji prasowej dot. planów działania policji na 2025 rok szef MSWiA Tomasz Siemoniak.

Dwa nowe podmioty na liście ostrzeżeń publicznych Komisji Nadzoru Finansowego

Dwa nowe podmioty na liście ostrzeżeń publicznych Komisji Nadzoru Finansowego. Lista ostrzeżeń publicznych KNF zawiera m.in. informacje o złożonych przez Komisję zawiadomieniach o podejrzeniu popełnienia przestępstwa

Od początku roku wykryto w Polsce 1972 zakażenia HIV. Będzie dwa razy więcej pieniędzy na punkty diagnostyczne

Dodatkowe 3 mln zł na działalność punktów diagnostycznych i telefon zaufania AIDS, czyli łącznie 5 mln 856 tys. zł. To budżet Krajowego Centrum ds. AIDS na 2025 r. Od początku roku wykryto w Polsce 1972 zakażenia.

REKLAMA

Większe wynagrodzenia w samorządach? Resort finansów podtrzymuje uwagi dotyczące konieczności wskazania źródeł finansowania

Większe wynagrodzenia w samorządach? Resort finansów podtrzymuje uwagi dotyczące konieczności wskazania źródeł finansowania. Chodzi o projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Nowe zasady mają zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2026 r.

Zmiany w procesie budżetowym. Rada Fiskalna - niezależna instytucja o charakterze ekspercko-doradczym. Sejm za

Zmiany w procesie budżetowym. Rada Fiskalna - niezależna instytucja o charakterze ekspercko-doradczym. Sejm przyjął ustawę o Radzie Fiskalnej. Chodzi m.in. o poprawę transparentności finansów publicznych.

Od 1 stycznia 2025 r. zmiany w klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. [Projekt rozporządzenia]

Od 1 stycznia 2025 r. zmiany w klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. Projekt rozporządzenia w środę trafił do uzgodnień i opiniowania.

W budżecie państwa nie ma miejsca na wolną Wigilię?

Minister finansów Andrzej Domański ocenił pomysł wolnej Wigilii jako złe rozwiązanie dla polskiej gospodarki i budżetu państwa. Jaki jest koszt wolnej Wigilii? 

REKLAMA

Od 1 stycznia 2025 roku w wielu gminach wyższy podatek za grunty i nieruchomości

Już niedługo w Polsce wyższa stawka podatku od nieruchomości. Od 1 stycznia 2025 roku w wielu gminach w Polsce obowiązywać będzie nowa, wyższa stawka podatku od nieruchomości. Prawdopodobnie wtedy też wejdzie w życie nowa regulacja dot. sposobu naliczania podatku od garaży znajdujących się w budynkach mieszkalnych.

Prawie 42 mln euro z UE dla 25 samorządów z województwa łódzkiego

Gminy zrzeszone w Miejskim Obszarze Funkcjonalnym Piotrków - Bełchatów - Radomsko otrzymają prawie 42 mln euro na projekty w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT). Pieniądze zyska aż 25 samorządów, a zrealizowane cele maja służyć mieszkańcom. 

REKLAMA