REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

ZIT i RIT: środki europejskie dla samorządów na lata 2021–2027 [ustawa wdrożeniowa]

Subskrybuj nas na Youtube
ZIT i RIT: środki europejskie dla samorządów na lata 2021–2027 [ustawa wdrożeniowa]
ZIT i RIT: środki europejskie dla samorządów na lata 2021–2027 [ustawa wdrożeniowa]
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej opublikowało „Zasady realizacji instrumentów terytorialnych w Polsce w perspektywie finansowej UE na lata 2021-2027”. Mają one ułatwić realizację zadań w ramach wybranych instrumentów terytorialnych m.in. partnerstwom JST oraz społecznościom lokalnym.

Przygotowanie i opublikowanie tego dokumentu wynika bezpośrednio z zapisów Umowy Partnerstwa na lata 2021-2027.

REKLAMA

REKLAMA

Co to są „Zasady realizacji instrumentów terytorialnych w Polsce w perspektywie finansowej UE na lata 2021-2027”
 

Celem „Zasad realizacji instrumentów terytorialnych w Polsce w perspektywie finansowej UE na lata 2021-2027” jest:

- omówienie przepisów dot. instrumentów terytorialnych na lata 2021-2027, w szczególności tych wynikających z ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 (tzw. ustawa wdrożeniowa);
- przedstawienie rekomendacji opartych na doświadczeniach z wdrażania instrumentów terytorialnych w perspektywie 2014-2020.

Zawarte w tym dokumencie zasady mają wesprzeć i usprawnić realizację instrumentów terytorialnych , a co za tym idzie przyczynić się do zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich, gmin, powiatów i województw oraz zamieszkujących je społeczności lokalnych.

Co to jest ZIT?

REKLAMA

Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) to forma współpracy, w ramach której partnerstwa miast i otaczających je gmin oraz władze województw będą wspólnie przeprowadzać projekty finansowane z Funduszy Europejskich. W perspektywie finansowej na lata 2014-2020 w Polsce funkcjonowało 17 ZIT-ów oraz siedem RIT-ów. Istotą ZIT w nowej perspektywie na lata 2021-2027 jest realizacja projektów zintegrowanych, które przyczynią się do rozwiązywania bądź zaspokajania potrzeb obszaru objętego ZIT. W tym celu zostaną opracowane strategie rozwoju ponadlokalnego i strategie ZIT.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W ramach ZIT możliwe są cztery formy partnerstwa:

1) stowarzyszenie jednostek samorządu terytorialnego;
2) porozumienie międzygminne;
3) związek międzygminny, powiatowy lub powiatowo-gminny;
4) związek metropolitalny województwa.

Do czego służą ZIT-y i RIT-y

Celem realizacji ZIT-ów i RIT-ów w Polsce jest:

  • sprzyjanie rozwojowi współpracy i integracji na obszarach funkcjonalnych miast (szczególnie miast wojewódzkich);
  • promowanie partnerskiego modelu współpracy jednostek administracyjnych na miejskich obszarach funkcjonalnych;
  • realizacja zintegrowanych projektów odpowiadających w sposób kompleksowy na potrzeby i problemy miast i ich obszarów funkcjonalnych (MOF);
  • zwiększanie wpływu miast i ich obszarów funkcjonalnych na kształt i sposób realizacji działań na ich obszarze w ramach polityki spójności.
     

Jakie są formy dofinansowania instrumentów terytorialnych w latach 2021-2027?

W perspektywie finansowej na lata 2021-2027 przewidziano wdrażanie wszystkich narzędzi terytorialnych wymienionych w art. 28 rozporządzenia UE 2021/1060, w tym także tych, które zostały wypracowane w ramach polityki spójności w latach 2014-2020, tj.:

  • zintegrowane inwestycje terytorialne (ZIT);
  • rozwój lokalny kierowany przez społeczność (RLKS) oraz nowego narzędzia:
  • inne instrumenty terytorialne (IIT).

Z przepisów zawartych w rozporządzeniach UE na lata 2021-2027 wynika, że minimum 8% środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) należy przeznaczyć na wsparcie zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich, który będzie wdrażany wyłącznie poprzez ww. instrumenty terytorialne (IT).

W trakcie negocjacji zapisów kontraktów programowych między stroną rządową i samorządową ustalono również, że na zrównoważony rozwój obszarów miejskich wdrażany w danym regionie za pośrednictwem instrumentów terytorialnych, z poszczególnych programów regionalnych przeznaczonych zostanie - za pośrednictwem instrumentów terytorialnych – minimum od 15,91% do 16,15% środków z EFRR.

Cele polityki spójności (CP1-CP6)

Z instrumentów terytorialnych mogą być finansowane projekty ze wszystkich celów polityki spójności (CP1-CP6) w takich obszarach jak np. przedsiębiorczość, środowisko, kultura i zrównoważona turystyka, kapitał ludzki czy rozwój cyfrowy. Przy czym projekty realizowane w ramach CP5 muszą być wdrażane na podstawie strategii terytorialnej lub strategii RLKS. Instrumenty terytorialne mają charakter wielofunduszowy i wykorzystują środki z EFRR, Europejskiego Funduszu Społecznego+ (EFS+), Funduszu Spójności (FS), Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST), Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) lub Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury (EFMRA).

Zasięg realizacji instrumentu ZIT

W perspektywie finansowej na lata 2021-2027 planowane jest także rozszerzenie zasięgu realizacji instrumentu ZIT, który nie będzie ograniczony do Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Ośrodka Wojewódzkiego (MOF OW), ale obejmie również pozostałe MOF wyznaczone przez samorządy wojewódzkie, w szczególności miasta średniej wielkości tracące funkcje społeczno-gospodarcze, które w Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego do 2030 roku (KSRR 2030) są zdefiniowane jako Obszar Strategicznej Interwencji (OSI) o znaczeniu krajowym. Ważnym aspektem wdrażania tego instrumentu jest zintegrowane podejście do realizacji działań odpowiadających na potrzeby określone w strategiach terytorialnych. W nowej perspektywie ma on objąć łącznie ponad 80 miejskich obszarów funkcjonalnych.

Czemu służy instrument RLKS?

Z kolei instrument RLKS umożliwi społecznościom lokalnym inicjowanie i realizację – w sposób partycypacyjny – działań rozwojowych. W tym celu na określonym terytorium powstają lokalne grupy działania, które odpowiadają za opracowanie i wdrażanie lokalnej strategii rozwoju. Zastosowanie tego instrumentu nie ogranicza się jedynie do terenów wiejskich. Może być on wdrażany także w gminach miejsko-wiejskich, miejskich, a także w dzielnicach miast.

Co to jest IIT?

Rozporządzenie UE 2021/1060 dopuszcza też stosowanie przez państwo członkowskie nowego instrumentu wspierającego rozwój regionalny pn. inne instrumenty terytorialne (IIT). W systemie wdrażania polityki spójności w Polsce będzie mógł być wykorzystany m.in. do wspierania rozwoju innych niż Związki ZIT obszarów połączonych relacjami funkcjonalnymi oraz rewitalizacji. W wyjątkowych i uzasadnionych przypadkach, przy wspieraniu działań rozwojowych realizowanych przez pojedyncze jednostki samorządu terytorialnego na szczeblu lokalnym (tj. gminy lub powiaty), również będzie można skorzystać z IIT. Jeżeli Instytucja Zarządzająca programem regionalnym zapewni komplementarność podejmowanych działań i nie będzie podwójnego finansowania realizowanych w ich ramach projektów, to na jednym obszarze będą mogły równolegle funkcjonować różne instrumenty terytorialne. Dla każdego z nich wymagane będą jednak osobne strategie.

Wszystkie działania realizowane z instrumentów terytorialnych podlegają zasadom horyzontalnym wynikającym z Umowy Partnerstwa, ustawy wdrożeniowej oraz wytycznych ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego do niej.

Zapisz się na newsletter
Jak dysponowane są finanse publiczne? Bądź na czasie z najnowszymi przepisami, najlepszymi praktykami oraz wskazówkami dotyczącymi księgowości budżetowej – zapisz się na newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: PAP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Układ podmiotowy w RB-Z (stan prawny na 1 października 2025 r.)

Dnia 10 października 2025 r. mija termin przekazania przez samorządowe jednostki budżetowe sprawozdań z operacji finansowych za III kwartał 2025 r. do jednostki samorządu terytorialnego, do których należy m.in. sprawozdanie Rb-N – kwartalne sprawozdanie o stanie należności oraz wybranych aktywów finansowych. W artykule omówiono podstawowe zasady, jakie należy stosować, aby prawidłowo wypełnić przedmiotowe sprawozdanie.

Przyspieszona amortyzacja w gminach o wysokim bezrobociu [Projekt]

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustaw o podatku PIT i CIT, który ma ułatwić stosowanie przyspieszonej amortyzacji w gminach o wysokim bezrobociu – poinformowało w środę Ministerstwo Finansów. Chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Maksymalnie 1800 zł miesięcznie dla funkcjonariusza. Prezydent podpisał ustawę o świadczeniu mieszkaniowym

Wkrótce do funkcjonariuszy służb mundurowych trafi dodatkowe wsparcie. Wysokość świadczenia mieszkaniowego będzie uzależniona od lokalizacji i wyniesie od 900 do 1800 zł miesięcznie netto.

Bez żadnych podwyżek dla pracowników budżetówki w 2026 r.? Wszystko zależy od losów ustawy budżetowej i decyzji Prezydenta RP

Projekt ustawy budżetowej na 2026 rok został przygotowany i trafił do Sejmu 30 września 2025 r. Już 09 października 2025 r. w Sejmie ruszają dalsze prace nad budżetem. Budzi on wiele kontrowersji, w szczególności ze względu na planowany poziom wydatków. Przedstawiciele związków zawodowych pracowników sfery budżetowej oburzają się na planowany poziom podwyżek, wynoszący zaledwie 3%, domagając się ostatnio co najmniej 5%. Tymczasem może się okazać, że nawet tej 3-procentowej podwyżki nie będzie.

REKLAMA

Zielone inwestycje a podatek od nieruchomości. Nowe przepisy źródłem wątpliwości

Jesienią rady gmin podejmują decyzje dotyczące podatków i opłat lokalnych, które będą obowiązywały na ich terenie w kolejnym roku podatkowym. Pracując nad rozwiązaniami na 2026 rok warto pamiętać o zmianach, jakie zaszły od 1 stycznia 2025 roku. Jedną z nich jest zmiana definicji budowli.

Sprawozdania do RIO. Ważne terminy w październiku 2025 r.

W październiku upływa kilka ważnych terminów dla zarządów jednostek samorządu terytorialnego. Jakie sprawozdania trzeba złożyć? Oto przydatne zestawienie.

W 2026 r. samorządy z 1,4 mld zł z tytułu wyrównania dochodów za dwa poprzednie lata

Ministerstwo Finansów koryguje rozliczenia z samorządami na kwotę 1,4 mld zł. Samorządowcy zgłosili błędne rozliczenie dofinansowań otrzymanych od rządu. Przyczyną błędu były wadliwe dane umieszczone przez gminy w deklaracjach i informacjach podatkowych.

Jakie konto do ewidencji zobowiązań inwestycyjnych [Przykład]

Rozrachunki z kontrahentami z tytułu nabycia usług budowy środków trwałych siłami obcymi i zakupów inwestycyjnych gotowych środków trwałych powinny być ujmowane na koncie 201. Użycie konta 240 jest dopuszczalne wyłącznie w sytuacji, gdy jednostka wejdzie w spór z kontrahentami co do istnienia zobowiązania lub jego wysokości.

REKLAMA

Czy zmniejszy się liczba miesięcznych sprawozdań budżetowych?

Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (KR RIO) dostrzegła konieczność zmniejszenia liczby miesięcznych sprawozdań budżetowych (Rb) składanych przez kierowników samorządowych jednostek budżetowych.

Odpis na ZFŚS – II transza do 30 września 2025 r.

Do 30 września trzeba przekazać na wyodrębniony rachunek zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS) odpis za 2025 rok. W przypadku naruszenia tego terminu kierownikowi jednostki grozi kara grzywny.

REKLAMA