REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Samorządy w tarapatach finansowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Samorządy w tarapatach finansowych./ fot. Fotolia
Samorządy w tarapatach finansowych./ fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Samorządy są zaskoczone cenami związanymi zwłaszcza z inwestycjami w infrastrukturę transportową. Większość samorządów nie ma wystarczających środków transportowych na rozbudowę dróg oraz wymianę taboru komunikacji miejskiej na ekologiczny.

Przepaść między oczekiwaniami wykonawców a naszymi możliwościami finansowymi jeszcze nigdy nie była tak duża – alarmują samorządowcy. I obawiają się, że z części inwestycji będą musieli zwyczajnie zrezygnować

REKLAMA

Powód jest prosty. Nie będzie ich stać, by – nawet przy hojnym unijnym dofinansowaniu do 85 proc. kosztów kwalifikowanych – opłacić różnicę między otrzymaną dotacją a ceną, którą życzy sobie firma zainteresowana wykonaniem inwestycji. A kwoty te są w tym roku zdecydowanie wyższe, niż planowali to samorządowcy.

– Oferty drogowe często są o sto procent droższe od zakładanego kosztorysowo poziomu – mówi Marek Woźniak, marszałek województwa wielkopolskiego.

Niepokojącą skalę zjawiska potwierdza też Olgierd Geblewicz, marszałek województwa zachodniopomorskiego. Jego zdaniem samorządy, które są w trudniejszej sytuacji finansowej, odstępują od umów, kiedy okazuje się, że po ogłoszonym przetargu zaproponowane przez wykonawców ceny przekraczają ich finansowe możliwości.

Niepotrzebny impas

Jakie są tego efekty? Kilkukrotnie unieważniane, a przez to ciągnące się miesiącami przetargi i niepewny los wielu inwestycji, które nie wiadomo jak, kiedy, za jakie pieniądze – i czy w ogóle – powstaną.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

– O ile jeszcze rok temu dość powszechnie można było osiągnąć w przetargu cenę niższą niż wartość kosztorysowa, to obecnie coraz częściej przekracza ona tę wartość – zwraca uwagę Grzegorz Kubalski, ekspert Związku Powiatów Polskich.

Podobnymi obserwacjami dzieli się też Marek Woźniak. – To, że podpisaliśmy umowy z beneficjentami, to jedno, ale czy one będą w terminie skutecznie zrealizowane w ramach tych kwot, które oni otrzymali, to jest duży znak zapytania – mówi marszałek.

Zobacz: Finanse publiczne

I obawia się, że samorządy będą musiały się z części projektów zwyczajnie wycofać.

– W wielu miejscach może się okazać, że gmina nie skorzysta z tych środków, bo nie będzie jej stać na wkład własny w zwiększonej kwocie – zwraca uwagę Grzegorz Kubalski.

Zarobić na modzie

Szczególnie problematyczne okazują się inwestycje w infrastrukturę transportową: rozbudowę dróg i wymianę taboru komunikacji miejskiej na ekologiczny.

Pod znakiem zapytania stoi los 55 nowych autobusów, które planuje kupić PKM Gdynia. Do ostatniego przetargu zgłosiła się bowiem tylko jedna firma i już na starcie mocno przestrzeliła z ceną, proponując dostawę pojazdów za prawie 93 mln zł. Tymczasem miasto zarezerwowało na ten cel nieco ponad 76 mln zł. Przetarg unieważniono.

Z podobnymi problemami mierzyły się ostatnio również Kielce, Rzeszów, Sosnowiec i Warszawa. W każdym z tych przypadków pertraktacje dotyczące cen za niskoemisyjne pojazdy ciągnęły się miesiącami, bo urzędnicy i przedsiębiorcy nie mogli dojść do cenowego konsensusu.

Samorządowcy nie kryją przy tym, że są zaskoczeni wzrostem cen, zwłaszcza autobusów elektrycznych, które podrożały na przestrzeni 2 lat średnio o kilkaset tysięcy złotych. Jak mówią nieoficjalnie, tendencja ta zaczęła być widoczna wkrótce po tym, jak rząd zaczął mocno promować elektromobilność.

Jednak problem cen nieprzystających do gminnych realiów dotyczy nie tylko komunikacji miejskiej. Ostatnio przekonał się o tym m.in. Miejski Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Nowym Targu, który zdecydował się anulować przetarg na budowę oczyszczalni ścieków.

Powód? Miejska spółka zagospodarowała na ten cel 861 tys. zł brutto. Zgłosiło się dwóch potencjalnych wykonawców. Najniższa zaproponowana cena wciąż była jednak poza zasięgiem Nowego Targu i przekraczała zaplanowany budżet o ponad 568 tys. zł.

Z podobnymi problemami mierzy się ostatnio także Łódź, która planowała rozbudować kanalizację deszczową i instalację sanitarną w miejskim Aquaparku. Inwestycja ta miała – jak oszacowali włodarze – kosztować niecałe 380 tys. zł. Ile zażądał za to najkorzystniejszy oferent? Ponad 610 tys. zł.

Wolny rynek

Skąd tak duży rozstrzał między ofertami firm a kosztorysami samorządów? Eksperci wymieniają kilka czynników. Podkreślają, że samorządy nie wahają się sięgać po unijne fundusze i chętnie kontraktują środki w ramach obecnej perspektywy finansowej, a większość z nich zaplanowała przyszłoroczne budżety tak, by mieć jak największy wkład własny na nowe inwestycje. Innymi słowy, firmy mogą przebierać w robotach.

Jest jednak jeszcze druga strona medalu. Branża budowlana podkreśla, że ona również, a nie tylko samorządy, mierzy się ze wzrostem cen. Mowa tu przede wszystkim o kosztach materiałów budowlanych.

Jak przekonuje Bartłomiej Sosna, główny analityk rynku budowlanego z PMR, wzrost kosztów wykonawstwa oraz szybko zapełniające się portfele zamówień firm powodują, że nie muszą one już tak intensywnie konkurować ze sobą cenowo.

– Wzrost cen usług to dla branży budowlanej jedyny sposób na ucieczkę przed nadchodzącą erozją marż – mówi ekspert.

Nie bez znaczenia pozostają też rosnące koszty pracy. – Podwyższenie od 2017 r. płacy minimalnej o 8 proc. spowodowało ponadprzeciętny wzrost wynagrodzeń nie tylko w grupie najniżej opłacanych robotników budowlanych, ale także wśród pracowników znajdujących się nieco wyżej na drabince płac – przekonuje Sosna.

Poza tym na rynku brakuje rąk do pracy, więc firmy podkupują sobie pracowników, co też winduje koszty. Przy braku ludzi – zauważa radca Marcin Nagórek, ekspert ds. finansów samorządów – nie mogą się brać do kilku inwestycji naraz, więc ich zyski są mniejsze. Ratują je, podnosząc ceny. ⒸⓅ

infoRgrafika

Pieniądze z Unii dla samorządów

Jakub Pawłowski

jakub.pawlowski@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Jak dysponowane są finanse publiczne? Bądź na czasie z najnowszymi przepisami, najlepszymi praktykami oraz wskazówkami dotyczącymi księgowości budżetowej – zapisz się na newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
IOD w wykazie stanowisk urzędniczych służby cywilnej?

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych po raz kolejny zaapelował o wyodrębnienie stanowiska Inspektora Ochrony Danych w wykazie stanowisk urzędniczych w służbie cywilnej. PUODO podkreśla, iż jest to kluczowe dla należytego wykonywania tej funkcji.

Ważne terminy w sprawozdawczości JST [III kwartał 2025]

Już w lipcu jednostki samorządowe czeka sporo obowiązków. Jakie sprawozdania trzeba złożyć? Jakie są najważniejsze terminy? Oto wykaz!

Czy zmiana normy dobowej pracownika wpływa na wymiar urlopu? [Przykład]

W trakcie roku kalendarzowego może zmienić się dobowa norma czasu pracy. Często dotyczy to pracowników, przedkładających orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.

Kto w 2025 r. ma prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego? [LISTA]

Standardowo pracownicy mogą skorzystać z puli 20 albo 26 dni urlopu w ciągu roku. Niektórym przysługuje urlop w dłuższym wymiarze. Co to za grupy? Na jakich zasadach przysługuje dodatkowy urlop w 2025 r.? Czy będą kolejne przywileje?

REKLAMA

Klasyfikacja budżetowa. Sporo zmian w 2025 i 2026 r. [PROJEKT]

Do uzgodnień i opiniowania został przekazany projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. Nowe przepisy mają na celu dostosowanie istniejących podziałek do ostatnich zmian prawnych.

Czy świadczenie urlopowe przysługuje pracownikom administracji i obsługi szkoły?

Świadczenie urlopowe przysługuje pracownikom zatrudnionym w szkole jako nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w szkole publicznej. Co z pracownikami, niebędącymi pracownikami szkoły?

Nowe limity temperatur w pracy od 2027 roku. Co zmieni projekt rozporządzenia MRPiPS?

Od 1 stycznia 2027 r. pracodawców czekają nowe obowiązki w związku z temperaturą w miejscu pracy. Projekt rozporządzenia MRPiPS przewiduje wprowadzenie maksymalnych limitów temperatur zarówno w pomieszczeniach, jak i przy pracach na otwartej przestrzeni.

Likwidacja szkół a prawo nauczycieli do odprawy

Nadchodzi niż demograficzny, a wraz z nim problemy w systemie edukacji. Wiele placówek nie będzie mogło w przyszłym roku szkolnym kontynuować działalności, a inne będą musiały ograniczyć jej rozmiary. To oczywiście bezpośrednio wpłynie na sytuację nauczycieli.

REKLAMA

Pilotaż skróconego czasu pracy 2025. Można uzyskać do 1 mln zł wsparcia na wdrożenie w organizacji [Nabór wniosków od 14 sierpnia 2025]

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło zasady udziału w pilotażu skróconego czasu pracy. Nabór wniosków rozpocznie się 14 sierpnia 2025 roku. Pracodawcy mogą uzyskać do 1 mln zł wsparcia.

Dzień Ojca 2025: Coraz więcej ojców korzysta z urlopów rodzicielskich i ojcowskich

Z okazji Dnia Ojca ( 23 czerwca) przypominamy, że tata – podobnie jak mama – ma prawo do urlopu po narodzinach dziecka. Ojcowie coraz chętniej korzystają z przysługujących im świadczeń: urlopu ojcowskiego, macierzyńskiego (po 14 tygodniach) i rodzicielskiego. Komu i kiedy przysługuje zasiłek? Ile trwa urlop?

REKLAMA