Czy błędem jest wliczanie dodatku stażowego za czas choroby do podstawy trzynastki

Od lat działy płac zastanawiają się, czy dodatki przysługujące za czas choroby należy wliczać do podstawy dodatkowej gratyfikacji rocznej. Ministerialne wykładnie nie stanowią źródeł prawa, natomiast przepisy w tej materii nie ulegają zmianie. Z tego powodu decyzję powinna podjąć ostatecznie sama jednostka.

W świetle najnowszej wykładni resortu pracy należy przyjąć, że do podstawy trzynastki dodatek stażowy powinien być wliczony w wysokości przypadającej tylko za czas przepracowany. Oczywiście funkcjonuje też inne stanowisko, zgodnie z którym w podstawie wymiaru trzynastki dodatek za staż powinno się uwzględnić w pełnej wysokości (pismo Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z 19 stycznia 2011 r., znak DPR-V-053-6-BW/MŻ/2011). W tej sytuacji można uznać, że to do pracodawcy należy ostateczna decyzja, w jaki sposób uwzględni ten dodatek przy ustalaniu wysokości dodatkowego wynagrodzenia rocznego.

Wobec ciągłych wątpliwości, w tym dwojakiego podejścia kontrolerów z regionalnych izb obrachunkowych, redakcja "Dziennika Gazety Prawnej" zapytała resort pracy, czy podtrzymuje stanowisko z 2011 r. Z odpowiedzi Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii z 15 lutego 2021 r. wynika, że pogląd uległ zmianie. Zauważono, że skoro w uchwale Sądu Najwyższego z 25 lipca 2003 r. (sygn. akt III PZP 7/03) zdefiniowano okres przepracowany jako faktyczne wykonywanie pracy, co w konsekwencji oznacza uwzględnienie w niej jedynie wynagrodzenia za pracę rzeczywiście wykonaną, to dodatek za wieloletnią pracę wypłacony za okres choroby nie powinien być wliczany do trzynastki.

Podsumowując, zarówno dodatek stażowy, jak i inne składniki przysługujące i wypłacane za okresy usprawiedliwionych nieobecności powinny być wyłączone z podstawy dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Ostateczna decyzja zależy jednak od pracodawcy.

PRZYKŁAD

W 2021 r. nauczycielka chorowała łącznie przez 35 dni: w marcu 12 dni i w listopadzie 23 dni. W styczniu 14 dni przebywała na urlopie wypoczynkowym, a od 26 czerwca do 31 sierpnia również korzystała z urlopu, za co otrzymała wynagrodzenie urlopowe. We wrześniu skorzystała z dwóch wolnych płatnych dni na opiekę nad dzieckiem w wieku do 14 lat. Jej wynagrodzenie zasadnicze wynosi 4046 zł, a dodatek za staż pracy - 687,82 zł (17%). W okresie do 31 sierpnia przysługiwał jej dodatek funkcyjny pomniejszany za czas choroby, zaś od 1 września do 31 grudnia dodatek motywacyjny w kwocie 450 zł miesięcznie.

Zgodnie z opinią Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii z 15 lutego 2021 r., do podstawy trzynastki wliczamy:

• wypłacone wynagrodzenie zasadnicze wraz z dodatkiem za staż przysługujący za czas pracy,

• wypłacone dodatki pomniejszone za czas choroby: motywacyjny i funkcyjny oraz

• wynagrodzenie urlopowe.

Nie uwzględniamy natomiast części dodatku stażowego przysługującej za czas choroby, wynagrodzenia chorobowego i zasiłków oraz wynagrodzenia przysługującego za dzień opieki nad dzieckiem.

Źródło: Rachunkowość Budżetowa nr 23/2021

Podstawa prawna

• art. 4 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1872)

• § 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. z 1997 r. Nr 2, poz. 14; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1353)

Powołane orzeczenia sądów

• uchwała Sądu Najwyższego z 25 lipca 2003 r. (sygn. akt III PZP 7/03