Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dyrektor izby i naczelnik urzędu skarbowego wybierani w trzyetapowym konkursie

Leszek Jaworski
Leszek Jaworski
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Rozmowa / Fot. Fotolia
Rozmowa / Fot. Fotolia
Kandydat na dyrektora izby lub naczelnika urzędu skarbowego zostanie wybrany w trzyetapowym konkursie. Część pisemna składa się z dwóch faz: sprawdzianu wiedzy zawodowej oraz oceny umiejętności kierowniczych. Ostatni etap to rozmowa kwalifikacyjna. Jej celem jest ocena predyspozycji i zdolności ogólnych kandydata.

Dyrektora skarbówki wybiera minister finansów

W konkursie na szefa jednostki administracji podatkowej sprawdzane będą wiedza oraz umiejętności. Predyspozycje do kierowania i zarządzania pracownikami zweryfikuje pisemny test kompetencyjny

Kandydat na dyrektora izby lub naczelnika urzędu skarbowego zostanie wybrany w trzyetapowym konkursie. Część pisemna składa się z dwóch faz: sprawdzianu wiedzy zawodowej oraz oceny umiejętności kierowniczych. Ostatni etap to rozmowa kwalifikacyjna. Jej celem jest ocena predyspozycji i zdolności ogólnych kandydata. Tak wynika z rozporządzenia ministra finansów z 30 marca 2015 r. w sprawie konkursu na stanowisko dyrektora izby skarbowej i naczelnika urzędu skarbowego (Dz.U. poz. 523). Akt ten wszedł w życie 28 kwietnia 2015 r.

Zobacz również: Jakie uprawnienia przysługują zatrudnionemu za pracę w nadgodzinach?

Skład komisji

Konkurs przeprowadza komisja, która składa się z pięciu członków. Wybiera ich minister finansów. Są to przedstawiciele komórek organizacyjnych ministerstwa. W przypadku konkursu na stanowisko naczelnika szef resortu może powołać w skład komisji dyrektora albo wicedyrektora izby skarbowej.

Członkiem tego gremium nie może być osoba, która jest małżonkiem kandydata lub jego krewnym albo powinowatym do drugiego stopnia włącznie albo pozostaje z nim w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że może to budzić uzasadnione wątpliwości co do jej bezstronności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jeżeli okoliczności te zostaną ujawnione po powołaniu komisji, niezbędna jest zmiana w jej składzie. A czynności dokonane przed powołaniem nowego składu są nieważne. Spośród członków komisji minister powołuje jej przewodniczącego.

Informacja dla chętnych

Konkurs musi być ogłoszony niezwłocznie po tym, jak nastąpi wakat. Ogłoszenie zamieszcza się w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie ministerstwa oraz jednostki, w której ma być obsadzone stanowisko. W jego treści muszą się znaleźć informacje dotyczące:

  • stanowiska, na które jest przeprowadzany konkurs,
  • wymagań, jakie powinien spełnić kandydat,
  • potrzebnych dokumentów oraz terminu i sposobu ich składania.

Ogłoszenie powinno określać wzór zgłoszenia do konkursu oraz oświadczenia o posiadaniu wyłącznie obywatelstwa polskiego. Wymagane dokumenty lub ich kopie kandydat przesyła za pomocą Elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej ePUAP. W ten sam sposób odbywa się z nim korespondencja.

Spełnienie wymagań

W konkursie może wziąć udział osoba, która spełnia warunki określone w ustawie z 21 czerwca 1996 r. o urzędach i izbach skarbowych (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 121, poz. 1267 ze zm.) oraz złożyła komplet dokumentów lub ich kopie w terminie i w sposób określony w ogłoszeniu. Zgodnie z art. 5 ust. 5a tej ustawy dobór kandydatów na stanowisko dyrektora izby skarbowej i naczelnika urzędu skarbowego jest dokonywany w drodze konkursu spośród pracowników urzędów i organów podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, którzy posiadają wyłącznie obywatelstwo polskie, wyższe wykształcenie magisterskie prawnicze, ekonomiczne lub inne uzupełnione studiami podyplomowymi prawniczymi lub ekonomicznymi oraz co najmniej czteroletni staż pracy w tych urzędach i organach.

Część pisemna konkursu składa się z dwóch etapów:

1) sprawdzianu wiedzy zawodowej,

2) oceny umiejętności kierowniczych.

Część ustna składa się z jednego etapu obejmującego rozmowę kwalifikacyjną. Dzięki niej możliwa jest ocena predyspozycji i zdolności ogólnych kandydata. Po każdym etapie konkursu komisja ustala wynik kandydata i niezwłocznie go o tym zawiadamia. Gdy rezultat jest pozytywny, trzeba go poinformować o terminie i miejscu przeprowadzenia kolejnego etapu. Kandydat musi być poinformowany siedem dni przed terminem następnej fazy rekrutacji.

Zobacz również: Dni wolne od pracy 2015

Co w treści

Sprawdzian wiedzy zawodowej obejmuje:

● test wiedzy zawodowej składający się z zestawu 50 pytań jednokrotnego wyboru z zakresu prawa konstytucyjnego, materialnego i proceduralnego prawa podatkowego, prawa Unii Europejskiej, prawa administracyjnego, prawa cywilnego i handlowego, egzekucji administracyjnej, prawa karnego skarbowego, prawa zamówień publicznych, prawa pracy, rachunkowości, finansów publicznych, służby cywilnej, organizacji i zarządzania w administracji podatkowej oraz z zakresu aktualnych zagadnień społeczno-gospodarczych;

● dwa zadania problemowe z zakresu prawa podatkowego.

Test przeprowadza się w wydzielonym pomieszczeniu i w warunkach umożliwiających kandydatom samodzielną pracę. Do pomieszczenia nie można wnosić żadnych materiałów pomocniczych. Przed wejściem na salę sprawdza się dowód tożsamości kandydata, który własnoręcznym podpisem potwierdza na liście obecności przystąpienie do tego etapu konkursu.

Przed rozpoczęciem sprawdzianu wiedzy zawodowej komisja informuje kandydatów o zasadach jego przeprowadzenia, czasie trwania oraz o sposobie oceny, a także o sposobie i terminie powiadomienia kandydatów o wynikach tego etapu konkursu. Uczestnik otrzymuje kopertę z indywidualnym kodem, arkusze testu wiedzy zawodowej oraz zadań problemowych, opatrzone pieczęcią Ministerstwa Finansów.

WAŻNE

Kandydat może złożyć odwołanie od wyniku konkursu do ministra finansów w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania zawiadomienia o wyniku konkursu

Ta część konkursu nie może trwać dłużej niż dwie godziny. Warunkiem zakwalifikowania się do kolejnego etapu konkursu jest uzyskanie ze sprawdzianu wiedzy zawodowej co najmniej 45 punktów. Umiejętności kierownicze są badane za pomocą pisemnego testu kompetencyjnego. Ostatnim etapem jest rozmowa kwalifikacyjna. Obejmuje ona ustne odpowiedzi na pięć indywidualnych pytań.

Ogłoszenie wyników

Konkurs uważa się za rozstrzygnięty, jeżeli przynajmniej jeden z kandydatów otrzymał wynik pozytywny ze wszystkich etapów konkursu. O kolejności zajętego miejsca decyduje suma punktów uzyskanych przez kandydata ze sprawdzianu wiedzy zawodowej i rozmowy kwalifikacyjnej. Przewodniczący komisji zawiadamia uczestników rekrutacji o wynikach konkursu w terminie siedmiu dni od dnia jego zakończenia. W ciągu trzech miesięcy od dnia otrzymania tego zawiadomienia kandydat ma prawo wglądu do dokumentacji konkursowej dotyczącej jego osoby. Listę zawierającą imiona i nazwiska kandydatów z uwzględnieniem kolejności miejsca zajętego w konkursie lub informację o nierozstrzygnięciu konkursu komisja przedstawia niezwłocznie ministrowi finansów.

Informację o osobie powołanej na stanowisko w wyniku przeprowadzonego konkursu zamieszcza się w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie na stronie Ministerstwa Finansów oraz jednostki, w której ma być obsadzone stanowisko. ©?

Niezbędne dokumenty

Kandydat przystępujący do konkursu na stanowisko dyrektora izby skarbowej albo naczelnika urzędu musi złożyć:

  • zgłoszenie do konkursu,
  • zaświadczenie o aktualnej pracy w urzędzie lub organie podległym ministrowi finansów, które zawiera datę zatrudnienia,
  • oświadczenie o posiadaniu wyłącznie obywatelstwa polskiego,
  • odpisy dokumentów określających poziom i kierunek wykształcenia lub ich kopii potwierdzonych za zgodność z oryginałem przez osobę upoważnioną w zatrudniającym urzędzie lub organie,
  • odpisy świadectw pracy lub ich kopii potwierdzonych za zgodność z oryginałem przez osobę upoważnioną w zatrudniającym urzędzie lub organie.

Co się zmieniło

Tak było

Tak jest

Rozporządzenie ministra finansów z 14 lipca 2008 r. w sprawie trybu powołania komisji i przeprowadzania konkursu na stanowisko dyrektora izby skarbowej i naczelnika urzędu skarbowego (Dz.U. z 2008 r. nr 133, poz. 844).

Rozporządzenie ministra finansów z 30 marca 2015 r. w sprawie konkursu na stanowisko dyrektora izby skarbowej i naczelnika urzędu skarbowego (Dz.U. z 2015 r. poz. 523).

Członkiem komisji konkursowej mógł być wyłącznie dyrektor lub wicedyrektor komórki organizacyjnej Ministerstwa Finansów.

Brak jest zastrzeżenia, że przedstawicielem komórki organizacyjnej Ministerstwa Finansów w komisji konkursowej mogą być tylko osoby nią kierujące.

Nie przewidziano.

Kandydat przesyła dokumenty (lub ich kopie) oraz koresponduje z komisją za pomocą Elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej ePUAP.

Kandydat musiał złożyć oświadczenie o niekaraniu zakazem pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi oraz pisemną zgodę na przeprowadzenie postępowania sprawdzającego na podstawie przepisów o ochronie informacji niejawnych.

Brak takiego wymogu.

Gdy do zgłoszenia nie zostały dołączone wszystkie dokumenty, komisja wzywała do uzupełnienia braków w terminie siedmiu dni od doręczenia wezwania, z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków we wskazanym terminie spowoduje odmowę dopuszczenia do udziału w konkursie.

Do konkursu jest dopuszczany kandydat, który złożył komplet dokumentów lub ich kopii w terminie określonym i w sposób określony w ogłoszeniu o konkursie. Komisja nie ma obowiązku wysyłania wezwania.

Komisja, na podstawie złożonych przez uczestnika konkursu dokumentów, podejmowała uchwałę o dopuszczeniu albo odmowie dopuszczenia do udziału w konkursie.

Przewodniczący komisji niezwłocznie zawiadamia kandydata o dopuszczeniu do udziału w konkursie albo o odmowie dopuszczenia do udziału w konkursie, podając przyczynę odmowy.

Ocena umiejętności kierowniczych dokonywana była na podstawie wypowiedzi ustnych uczestnika konkursu w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej z członkami komisji.

Umiejętności kierownicze są badane za pomocą pisemnego testu kompetencyjnego.

Predyspozycje i zdolności ogólne oraz umiejętności kierownicze były oceniane w skali od 0 do 30 punktów.

Wynik testu kompetencyjnego stanowi informacja o posiadaniu lub nieposiadaniu przez kandydata umiejętności kierowniczych.

Brak szczegółowej regulacji.

Rozmowa kwalifikacyjna obejmuje ustne odpowiedzi na 5 indywidualnych pytań.

Konkurs był rozstrzygnięty, jeżeli przynajmniej jeden z uczestników uzyskał łącznie z obu części konkursu co najmniej 68 punktów.

Konkurs uważa się za rozstrzygnięty, jeżeli przynajmniej jeden z kandydatów otrzymał wynik pozytywny na wszystkich etapach konkursu.

Jeżeli konkurs nie wyłonił przynajmniej jednego kandydata na stanowisko, na które przeprowadzany był konkurs, minister finansów ponownie ogłaszał konkurs w terminie 30 dni od zakończenia poprzedniego konkursu.

Jeżeli konkurs nie zostanie rozstrzygnięty lub zostanie unieważniony, minister finansów

ogłasza kolejny konkurs, niezwłocznie po otrzymaniu informacji o wynikach rekrutacji albo unieważnieniu konkursu.

Nie przewidziano takiego uprawnienia.

Kandydat ma prawo wglądu do dokumentacji konkursowej dotyczącej jego osoby w terminie trzech miesięcy od otrzymania zawiadomienia.

Leszek Jaworski

dgp@infor.pl

Polecamy serwis: Kadry i płace

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Księgowość budżetowa
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Pracownicy samorządowi: Nowe tabele zaszeregowania, likwidacja stanowisk, pensja minimalna [rozporządzenie od 1 lipca 2023 r.]

    Zmiany dla pracowników samorządowych: nowe tabele zaszeregowania, likwidacja stanowisk, pensja minimalna. Wprowadzi je zmienione rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Zmiany wejdą w życie od 1 lipca 2023 r.

    Rząd daje 3300 zł brutto wynagrodzenia dla pracowników samorządowych. Jest to mniej od minimalnego wynagrodzenia. Dopłacić mają samorządy

    Od 1 lipca 2023 r. rząd proponuje kwotę minimalnego wynagrodzenia zasadniczego w I kategorii zaszeregowania w wysokości 3300 zł, aby wysokość tej kwoty była zbliżona do kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. W pozostałych kategoriach zaszeregowania, kwoty zostały ustalone tak, aby wzrastały proporcjonalnie między kategoriami.

    Będzie nowy wzór świadectwa pracy [nowelizacja kodeksu pracy]

    Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przedstawiło projekt rozporządzenia w sprawie świadectwa pracy. W dokumencie trzeba będzie uwzględniać informacje o wykorzystaniu nowych rodzajów urlopów i zwolnień wprowadzonych nowelizacją Kodeksu pracy.

    Uzgodnienia i opinie do projektu planu miejscowego

    Ważnym elementem prowadzącym do przyjęcia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest wyrażenie stanowiska wobec projektu planu przez organy wyspecjalizowane w określonych dziedzinach, które powinny zostać uwzględnione przy realizacji polityki przestrzennej gminy. Takie stanowisko przybiera postać uzgodnień lub opinii.

    Jak zaskarżyć rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody

    Jedną z form ochrony samodzielności samorządu terytorialnego jest możliwość zakwestionowania (przez uprawniony organ) rozstrzygnięcia nadzorczego wydanego przez wojewodę lub przez regionalną izbę obrachunkową. 

    Czy dotacja oświatowa dla placówek niesamorządowych to świadczenie jednorazowe?

    W praktyce pokutuje pogląd, że dotacja oświatowa - wypłacana przez jednostkę samorządu terytorialnego dla placówki niepublicznej działającej na jej terenie - ma charakter świadczenia jednorazowego. 

    MI: wartość wniosków o dofinansowanie przewozów autobusowych to 773 mln zł

    Samorządy złożyły wnioski o uruchomienie w tym roku, w całym kraju 6347 nowych linii autobusowych z dofinansowaniem z rządowego Funduszu rozwoju przewozów autobusowych (FRPA); wartość wniosków to 773 mln zł - przekazał wiceminister infrastruktury Rafał Weber.

    Darmowe laptopy dla czwartoklasistów będą miały zabezpieczenie przed odsprzedażą w postaci .... wygrawerowanego orła w koronie

    Jesienią 370 tys. uczniów czwartych klas szkół podstawowych otrzyma na własność komputery. W przestrzeni medialnej podnoszono, że niektórzy rodzice mogą próbować je nielegalnie odsprzedać.

    Zapisy w umowie o łącznej wysokości kar umownych

    W trakcie kontroli regionalna izba obrachunkowa zarzuciła jednostce, że w kilku umowach zawartych z wykonawcami nie ujęto łącznej maksymalnej wysokości kar umownych, których może dochodzić powiat lub wykonawca. Umowy te zostały już wykonane i nie było problemów z umowami czy też terminowością. Czy taki zarzut jest słuszny?

    Korekta dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2022 r. w jednostkach pomocy społecznej

    Dnia 31 marca 2023 r. mija termin wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego za poprzedni rok kalendarzowy. Obowiązkiem pracodawcy jest nie tylko ustalenie, kto powinien otrzymać to świadczenie, ale także prawidłowe obliczenie jego wysokości, a w przypadku błędnego naliczenia - dokonanie poprawnej korekty.

    Przepracowanie części dnia a zwolnienie lekarskie

    Zdarza się, że w trakcie swojej dniówki pracownik zwalnia się z pracy z powodu złego samopoczucia i udaje się do lekarza. Następnie wpływa do pracodawcy zwolnienie lekarskie na okres, którego pierwszym dniem jest ten w części przepracowany. 

    Mieszkańcy małych gmin i dużych miast powinni mieć te same możliwości

    Mamy aspiracje, aby mieszkańcy zarówno mniejszych miejscowości, jak i dużych miast mieli te same możliwości, aby mogli korzystać w równym stopniu z środków rządowych, samorządowych i europejskich – powiedział w piątek minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.

    RIO o klasyfikacji dochodów gmin za zakwaterowanie uchodźców z Ukrainy

    Dochody uzyskiwane przez gminy z tytułu opłat za zakwaterowanie, które od niedawna dokonują uchodźcy z Ukrainy należy klasyfikować w dziale 853 - wskazała w stanowisku RIO w Szczecinie. Izba zwróciła uwagę, że w rozporządzeniu MF brakuje dedykowanej klasyfikacji budżetowej

    Od 21 marca 2023 r. nowe zasady prowadzenia akt pracowniczych

    W Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej. Dotyczy dokumentów na temat przeprowadzania kontroli trzeźwości pracowników oraz wprowadzenia informacji o pracy zdalnej.

    Czy klauzula waloryzacyjna ma zastosowanie do umów o zamówienia publiczne poniżej 130 000 zł zawieranych na dłużej niż 6 miesięcy?

    Czy waloryzacja w umowach z terminem przekraczającym 6 miesięcy wprowadzona od 10 listopada 2022 r. ustawą z 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców dotyczy również postępowań poniżej 130 000 zł, jeżeli umowy zawierane są na okres przekraczający 6 miesięcy?

    Jaki wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianie pracodawcy?

    Od 01.03.2023 r. będziemy zatrudniać osobę na stanowisku woźnego w wymiarze 3/4 etatu ze stażem 23 lat pracy. Osoba ta dotychczas pracowała w Służbie Więziennej (do dnia 20.01.2023 r.).

    Czy należy się dodatek stażowy w dodatkowym miejscu zatrudnieniu nauczyciela

    Jesteśmy szkołą podstawową państwową (organ prowadzący Urząd Miasta). Zatrudniliśmy nauczyciela z dwudziestoletnim stażem pracy na 1/2 etatu. Ten sam nauczyciel jest zatrudniony w innej szkole podstawowej w naszym mieście na pełny etat. Nauczyciel przedstawił nam świadectwa pracy. Na podstawie tych samych świadectw pracy otrzymuje dodatek w szkole podstawowej, w której jest zatrudniony na cały etat. Czy należy mu się dodatek za staż pracy?

    Kiedy płatnika nie wiążą wnioski złożone przez podatnika

    Proszę o informację dot. interpretacji z art. 31a pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: "Po ustaniu stosunku prawnego stanowiącego podstawę dokonywania przez płatnika świadczeń podatnikowi, płatnik przy obliczaniu zaliczki pomija oświadczenia i wnioski złożone uprzednio przez podatnika, z wyjątkiem wniosków, o których mowa w art. 32 ust. 6 i 8 oraz art. 41 ust. 11.

    Czy w przypadku sprzedaży węgla przez gminę trzeba prowadzić ewidencję z wykorzystaniem konta 330

    Gmina zleciła na podstawie umów sprzedaż "preferencyjnego" węgla przedsiębiorstwom i spółkom działającym na terenie Gminy. Czy w ww. przypadku gmina powinna prowadzić ewidencję magazynową (konto 330 "Towary") i ewidencję sprzedaży węgla?

    Poszerzenie przez wójta katalogu przesłanek przyznania dodatku specjalnego do wynagrodzeń pracowników

    Wójt gminy w drodze zarządzenia wewnętrznego postanowił, że pracownikom urzędu gminy, zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, mogą być przyznawane dodatki specjalne do wynagrodzeń "w innych uzasadnionych sytuacjach, niż wskazane w ustawie o pracownikach samorządowych". Na podstawie tego zarządzenia dodatki specjalne były przyznawane pracownikom m.in. z tytułu "pracy w uciążliwych warunkach, w tym z narażeniem na ciągły stres", "szczególne osiągnięcia w pracy" lub bez żadnego dodatkowego uzasadnienia.

    Świadczenia pomocy zdrowotnej dla nauczycieli. Jak ustalić?

    Rada gminy nie określiła rodzaju świadczeń przyznawanych w ramach pomocy zdrowotnej dla nauczycieli oraz warunków i trybu ich przyznawania. Przy braku tej uchwały nie zaplanowała w budżecie gminy wydatków na ten cel.

    Jak rozliczyć godziny ponadwymiarowe nauczyciela, który przebywa na zwolnieniu lekarskim?

    Jak rozliczyć godziny ponadwymiarowe nauczyciela, który przebywa na zwolnieniu lekarskim? Jakie przepisy mają zastosowanie w przypadku, w którym nauczyciel zatrudniony jest w szkole prowadzonej przez gminę?

    Nieruchomości szkolne a podatek od nieruchomości

    Ustawodawca podatkowy przyznaje placówkom oświatowym preferencje w podatku od nieruchomości. 

    Odliczenie VAT od wydatków gminy na zakup autobusów

    Czy gmina ma prawo do odliczenia pełnej wysokości podatku naliczonego z tytułu nabycia autobusów niskoemisyjnych w przypadku, gdy te na podstawie umowy najmu będą później wykorzystywane przez spółkę gminną powołaną do realizacji zadań z zakresu transportu publicznego?

    Zmiany: urlopy, szkolenia, elastyczny czas pracy [Ostateczna wersja nowelizacji kodeksu pracy]

    Nowelizacja wdraża dwie unijne dyrektywy. Nowe przepisy regulują m.in. urlopy i czas pracy, w tym urlop rodzicielski, do którego pracownicy będą mieli indywidualne prawo.