REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie uprawnienia przysługują zatrudnionemu za pracę w nadgodzinach?

Filip Farmas vel Król
Zegar, czas pracy/ Fot. Fotolia
Zegar, czas pracy/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Praca w nadgodzinach to przekroczenie przez zatrudnionego wykonywania obowiązków wynikających z umowy zatrudnienia przez czas dłuższy niż 40 godzin w tygodniu. W związku z jej wykonywaniem zatrudnionemu przysługuje dodatkowe wynagrodzenie, 50% lub 100% oprócz normalnej stawki. W zastępstwie wypłaconego wynagrodzenia można przyznać dzień wolny. Na jakich odbywa się to zasadach?

Zgodnie z literą prawa pracowników i pracodawców obowiązuje przeciętnie pięciodniowy tydzień pracy. Podstawowy system czasu pracy wynosi w tych dniach 8 godzin, co daje przeciętny czas pracy 40 godzin tygodniowo. Wylicza się go dla jednego okresu rozliczeniowego.

REKLAMA

Zdarzają się sytuacje, w których pracodawca potrzebuje swego pracownika do wykonania czynności powodujących, iż pracownik będzie zmuszony zostać w pracy kilka godzin dłużej lub nawet stawić się w miejscu pracy  w dniu wolnym wynikającym z rozkładu czasu pracy (np. w sobotę). Co wtedy?

Zobacz również: Dodatkowe wynagrodzenia roczne „trzynastka”

Należna rekompensata

Ustawodawca wyróżnia dwie sytuacje – praca w dniu wolnym i praca powyżej 8 godzin. Podstawowym sposobem zaspokojenia roszczeń pracownika jest udzielenie czasu wolnego. W pierwszym przypadku pracownikowi przysługuje jeden dzień wolny od pracy. Nie jest to zależne od ilości przepracowanych godzin. Istotny jest fakt stawienia się i wykonywania czynności zawodowych. Jednakże jeżeli wykonywanie tych czynności zajmie więcej niż 8 godzin pracownikowi przysługuje dodatkowa rekompensata za wszystkie godziny powyżej  dobowej normy czasu pracy. W drugim przypadku pracodawca powinien udzielić na wniosek pracownika 1 godziny wolnego za 1 godzinę pracy albo 1,5 godziny wolnego za 1 godzinę pracy jeżeli pracodawca oddaje czas wolny z własnej inicjatywy.

Polecamy: Kodeks pracy 2016 z komentarzem + Jak przygotować się do zmian przepisów prawa pracy i ZUS w 2016 r. gratis

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Gdy odbiór czasu wolnego inicjuje pracodawca musi to nastąpić przed upływem danego okresu rozliczeniowego. Ta zasada nie obejmuje sytuacji gdy inicjatorem jest pracownik.

Odstępstwa od reguły

Może się zdarzyć, że pracodawca z różnych powodów nie ma możliwości zrekompensowania pracy, np. w razie choroby pracownika, wykonywania pracy w wolny dzień pod koniec okresu rozliczeniowego albo braku współpracy pracownika w zakresie uzgodnienia terminu przyznania dnia wolnego. W takim wypadku pracodawca zobligowany jest do wypłacenia rekompensaty finansowej. Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości:

1) 100% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:

  • w nocy,
  • w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
  • w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy;

2) 50% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu.

Warto podkreślić, iż pracownik, którego rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej 3 godziny pracy w porze nocnej lub którego co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną, jest pracującym w nocy. Pora nocna obejmuje 8 godzin między godzinami 2100 a 700.

Jak kształtuje się orzecznictwo w zakresie nadgodzin?

W związku z problematyką prawa pracy, konfliktów na linii pracownik – pracodawca dochodzi do sytuacji niedających się rozstrzygnąć bez angażowania sądu powszechnego.

Co w momencie, gdy pracodawca zaniecha ewidencji czasu pracy pracownika?

Do tego pytania ustosunkował się Sąd Apelacyjny w Białymstoku w Wyroku sygn. III APa 19/11 z dnia 13 września 2012 r. Sąd postanowił, iż zaniechanie przez pracodawcę ewidencji czasu pracy pracownika nie uprawnia przyjęcia domniemania o wiarygodności wersji czasu pracy przedstawionej przez pracownika.

Czy pracownikowi zatrudnionemu w niepełnym wymiarze czasu pracy przysługuje dodatek?

Zdaniem Sądu Najwyższego – nie. W Postanowieniu z dnia 27 marca 2012 r. sygn. III PK 77/11 SN w składzie jednoosobowym stwierdził, iż pracownikowi zatrudnionemu w niepełnym wymiarze czasu pracy nie przysługuje dodatek w razie nieustalenia dopuszczalnej liczby godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy.

Czy praca w dniu wolnym musi oznaczać pracę w nadgodzinach?

REKLAMA

Odpowiedź jest zawarta w Wyroku z dnia 8 marca 2013 r. sygn. II PK 204/12, w którym SN orzekł, że praca w dniu wolnym nie musi być równoznaczna z pracą w godzinach nadliczbowych, gdy pracownik nie wykonywał pracy ponad normę wynikającą z przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy.

,,Przepis art. 147 k.p. ma swój zakres (przedmiot) regulacji i w związku z art. 130 oraz art. 129 k.p. gwarantuje pracownikowi określoną ilości dni wolnych od pracy. Nie stanowi jednak podstawy dla ustalenia normy prawnej, że praca w dniu wolnym powoduje obniżenie norm czasu pracy z art. 129 k.p.’’

W Wyroku zaś z 10 dnia kwietnia 2013 r. sygn. II PK 282/12 SN stwierdził także, iż błędny harmonogram oddawania dnia wolnego nie oznacza automatycznego przyznania wynagrodzeń i dodatków za pracę w nadgodzinach. Chodzi tu o terminarz umówiony wcześniej z pracodawcą, na który przystał pracownik. Zatrudniony nie może się później powołać na błąd, ponieważ nie dochował należytej staranności w ustalaniu grafiku.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1502 z późn, zm.)

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2012 r. III PK 77/11,
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2013 r. sygn. II PK 204/12,
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2013 r. sygn. II PK 282/12
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 13 września 2012 r. sygn. III APa 19/11.

Polecamy serwis: Kadry i płace

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Księgowość budżetowa
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Trzynastki w budżetówce 2024 - kiedy są wypłacane?

    Trzynastki w budżetówce - w 2024 roku termin wypłaty wypada w niedzielę. Kiedy pracownicy powinni otrzymać dodatkowe wynagrodzenie roczne? Spóźnienie z wypłaceniem trzynastki uprawnia do odsetek od pracodawcy.

    Zmiany: stawki wynagrodzeń w urzędach. Podwyżki od 1 stycznia 2024 r. [Nowe tabele zaszeregowania]

    Zmiany w rozporządzeniu w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek.

    Od 1 kwietnia 2024 r. 128 799 zł jednorazowego odszkodowania i 1431 zł za procent uszczerbku na zdrowiu [wypadki przy pracy]

    Monitor Polski: obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, które będą obowiązywały od 1 kwietnia 2024 r. do 31 marca 2025 r.

    Od 1 marca świadczenie wyniesie 336,36 zł. Ważniejsze, ze Senat chce objąć nim samorządowców sprzed 1990 r.

    Skrócenie do 7 lat okresu pełnienia funkcji sołtysa uprawniającego do otrzymania świadczenia i przyznanie świadczeń dla sołtysów pełniących funkcję przed 1990

    REKLAMA

    Każda pensja w budżetówce ma być wyższa o 20% (i więcej) od pensji minimalnej dla "wszystkich". Na dziś 5090 zł. Tego chcą związkowcy

    Pensja minimalna w budżetówce ma być wyższa o 20% od pensji minimalnej dla "wszystkich". Tego chcą związkowcy ze "Związkowa Alternatywa".

    Trzeba określić maksymalny poziom wynagrodzeń zasadniczych pracowników

    W regulaminach wynagrodzenie zasadnicze ustala się dla danego stanowiska pracy widełkowo – z podaniem kwoty minimalnej i maksymalnej.

    Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne to odpowiednik emerytur pomostowych. Ile osób je pobiera?

    W grudniu 2023 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 13,1 tys. osób, a przeciętna wysokość "kompensówki" wynosiła 3617,29 zł. Tak wynika z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

    Nowe Standardy - Global Internal Audit Standards™

    Nowe Standardy mówią jasno – jako audytorzy jesteśmy częścią organizacji, i – oczywiście zachowując pełen obiektywizm – pomagamy jej osiągnąć właściwe cele.

    REKLAMA

    Roczne sprawozdanie o udzielonych zamówieniach a likwidacja gminnej jednostki budżetowej

    Na jakim podmiocie ciąży obowiązek złożenia rocznego sprawozdania o udzielonych zamówieniach w przypadku likwidacji gminnej jednostki budżetowej?

    Ustawa budżetowa na 2024 rok bez poprawek Senatu. Trafi teraz do podpisu Prezydenta

    Prezydent RP może podpisać ustawę budżetową, ewentualnie - zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego o ocenę zgodności jej zapisów z ustawą zasadniczą.;

    REKLAMA