REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie uprawnienia przysługują zatrudnionemu za pracę w nadgodzinach?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Filip Farmas vel Król
Zegar, czas pracy/ Fot. Fotolia
Zegar, czas pracy/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Praca w nadgodzinach to przekroczenie przez zatrudnionego wykonywania obowiązków wynikających z umowy zatrudnienia przez czas dłuższy niż 40 godzin w tygodniu. W związku z jej wykonywaniem zatrudnionemu przysługuje dodatkowe wynagrodzenie, 50% lub 100% oprócz normalnej stawki. W zastępstwie wypłaconego wynagrodzenia można przyznać dzień wolny. Na jakich odbywa się to zasadach?

Zgodnie z literą prawa pracowników i pracodawców obowiązuje przeciętnie pięciodniowy tydzień pracy. Podstawowy system czasu pracy wynosi w tych dniach 8 godzin, co daje przeciętny czas pracy 40 godzin tygodniowo. Wylicza się go dla jednego okresu rozliczeniowego.

REKLAMA

Zdarzają się sytuacje, w których pracodawca potrzebuje swego pracownika do wykonania czynności powodujących, iż pracownik będzie zmuszony zostać w pracy kilka godzin dłużej lub nawet stawić się w miejscu pracy  w dniu wolnym wynikającym z rozkładu czasu pracy (np. w sobotę). Co wtedy?

Zobacz również: Dodatkowe wynagrodzenia roczne „trzynastka”

Należna rekompensata

Ustawodawca wyróżnia dwie sytuacje – praca w dniu wolnym i praca powyżej 8 godzin. Podstawowym sposobem zaspokojenia roszczeń pracownika jest udzielenie czasu wolnego. W pierwszym przypadku pracownikowi przysługuje jeden dzień wolny od pracy. Nie jest to zależne od ilości przepracowanych godzin. Istotny jest fakt stawienia się i wykonywania czynności zawodowych. Jednakże jeżeli wykonywanie tych czynności zajmie więcej niż 8 godzin pracownikowi przysługuje dodatkowa rekompensata za wszystkie godziny powyżej  dobowej normy czasu pracy. W drugim przypadku pracodawca powinien udzielić na wniosek pracownika 1 godziny wolnego za 1 godzinę pracy albo 1,5 godziny wolnego za 1 godzinę pracy jeżeli pracodawca oddaje czas wolny z własnej inicjatywy.

Polecamy: Kodeks pracy 2016 z komentarzem + Jak przygotować się do zmian przepisów prawa pracy i ZUS w 2016 r. gratis

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Gdy odbiór czasu wolnego inicjuje pracodawca musi to nastąpić przed upływem danego okresu rozliczeniowego. Ta zasada nie obejmuje sytuacji gdy inicjatorem jest pracownik.

Odstępstwa od reguły

Może się zdarzyć, że pracodawca z różnych powodów nie ma możliwości zrekompensowania pracy, np. w razie choroby pracownika, wykonywania pracy w wolny dzień pod koniec okresu rozliczeniowego albo braku współpracy pracownika w zakresie uzgodnienia terminu przyznania dnia wolnego. W takim wypadku pracodawca zobligowany jest do wypłacenia rekompensaty finansowej. Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości:

1) 100% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:

  • w nocy,
  • w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
  • w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy;

2) 50% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu.

Warto podkreślić, iż pracownik, którego rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej 3 godziny pracy w porze nocnej lub którego co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną, jest pracującym w nocy. Pora nocna obejmuje 8 godzin między godzinami 2100 a 700.

Jak kształtuje się orzecznictwo w zakresie nadgodzin?

W związku z problematyką prawa pracy, konfliktów na linii pracownik – pracodawca dochodzi do sytuacji niedających się rozstrzygnąć bez angażowania sądu powszechnego.

Co w momencie, gdy pracodawca zaniecha ewidencji czasu pracy pracownika?

Do tego pytania ustosunkował się Sąd Apelacyjny w Białymstoku w Wyroku sygn. III APa 19/11 z dnia 13 września 2012 r. Sąd postanowił, iż zaniechanie przez pracodawcę ewidencji czasu pracy pracownika nie uprawnia przyjęcia domniemania o wiarygodności wersji czasu pracy przedstawionej przez pracownika.

Czy pracownikowi zatrudnionemu w niepełnym wymiarze czasu pracy przysługuje dodatek?

Zdaniem Sądu Najwyższego – nie. W Postanowieniu z dnia 27 marca 2012 r. sygn. III PK 77/11 SN w składzie jednoosobowym stwierdził, iż pracownikowi zatrudnionemu w niepełnym wymiarze czasu pracy nie przysługuje dodatek w razie nieustalenia dopuszczalnej liczby godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy.

Czy praca w dniu wolnym musi oznaczać pracę w nadgodzinach?

REKLAMA

Odpowiedź jest zawarta w Wyroku z dnia 8 marca 2013 r. sygn. II PK 204/12, w którym SN orzekł, że praca w dniu wolnym nie musi być równoznaczna z pracą w godzinach nadliczbowych, gdy pracownik nie wykonywał pracy ponad normę wynikającą z przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy.

,,Przepis art. 147 k.p. ma swój zakres (przedmiot) regulacji i w związku z art. 130 oraz art. 129 k.p. gwarantuje pracownikowi określoną ilości dni wolnych od pracy. Nie stanowi jednak podstawy dla ustalenia normy prawnej, że praca w dniu wolnym powoduje obniżenie norm czasu pracy z art. 129 k.p.’’

W Wyroku zaś z 10 dnia kwietnia 2013 r. sygn. II PK 282/12 SN stwierdził także, iż błędny harmonogram oddawania dnia wolnego nie oznacza automatycznego przyznania wynagrodzeń i dodatków za pracę w nadgodzinach. Chodzi tu o terminarz umówiony wcześniej z pracodawcą, na który przystał pracownik. Zatrudniony nie może się później powołać na błąd, ponieważ nie dochował należytej staranności w ustalaniu grafiku.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1502 z późn, zm.)

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2012 r. III PK 77/11,
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2013 r. sygn. II PK 204/12,
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2013 r. sygn. II PK 282/12
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 13 września 2012 r. sygn. III APa 19/11.

Polecamy serwis: Kadry i płace

Zapisz się na newsletter
Jak dysponowane są finanse publiczne? Bądź na czasie z najnowszymi przepisami, najlepszymi praktykami oraz wskazówkami dotyczącymi księgowości budżetowej – zapisz się na newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nie można być jednocześnie wójtem i prezydentem Rzeczypospolitej

Wybory prezydenckie zbliżają się wielkimi krokami – głosować w nich będziemy już 18 maja br. Jednym ze startujących w nich kandydatów jest prezydent Warszawy. Pojawia się pytanie: kto zastąpi urzędującego prezydenta miasta (burmistrza, wójta) na tym stanowisku, jeżeli zostanie on wybrany i obejmie urząd Prezydenta Rzeczypospolitej? Prawo bowiem jednoznacznie wskazuje, że nie można być jednocześnie włodarzem gminy i państwa.

Podatek od deszczówki. Czy powstanie linia orzecznicza?

Gminy wydają decyzje o ustalanie opłaty za zmniejszenie naturalnej retencji. Właściciele nieruchomości skarżą je do sądu – i okazuje się, że gminy wygrywają.

MRPiPS przeprowadzi pilotaż dotyczący skrócenia czasu pracy. Skrócenie czasu pracy nie może wpłynąć na obniżenie wynagrodzeń

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło rozpoczęcie ogólnopolskiego pilotażu skróconego czasu pracy. Jest to odpowiedź na zmieniające się realia rynku pracy, wyzwania związane z automatyzacją i potrzebę zwiększenia efektywności pracy – przy jednoczesnym zachowaniu pełnych wynagrodzeń.

Do 20 maja 2025 r. przedsiębiorcy opodatkowani podatkiem liniowym skalą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym mają czas na rozliczenie składki zdrowotnej

Przedsiębiorcy opodatkowani podatkiem liniowym skalą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym do 20 maja 2025 roku mogą złożyć roczne rozliczenie składki zdrowotnej za 2024 r. Rozliczenie roczne trzeba przekazać w dokumencie za kwiecień 2025 r.

REKLAMA

Obowiązki wynikające z rocznego rozliczenia podatkowego przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) [WAŻNE TERMINY]

Jakie obowiązki wynikające z rocznego rozliczenia podatkowego ciążą na przedsiębiorcach prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą? O czym osoby prowadzące JDG powinny pamiętać? Jakie są obowiązujące terminy?

ZUS ostrzega przed fałszywymi telefonami i apeluje o zachowanie szczególnej ostrożności

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega przed fałszywymi telefonami. Chodzi o potwierdzenie zmiany numeru telefonu w ZUS lub na PUE/eZUS. ZUS apeluje o zachowanie szczególnej ostrożności podczas rozmów telefonicznych.

Dodatek za pracę w nocy od 1 kwietnia 2025 r.

Osoby pracujące w nocy mogą liczyć na dodatek z tytułu wykonywania pracy w porze nocnej. Ile będzie wynosił dodatek za pracę w nocy w kwietniu? Czy ulegnie zmianie? Za pracę w jakich godzinach przysługuje?

Świadczenie rehabilitacyjne a potrącenia dobrowolne. Stanowisko ZUS

Świadczenie rehabilitacyjne a potrącenia dobrowolne. Jak wygląda kwestia potrąceń dobrowolnych z wynagrodzenia na pakiety medyczne, czy dodatkowego ubezpieczenia? Odpowiedź Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

REKLAMA

Od 1 marca 2025 r. nowe, wyższe stawki kosztów realizacji zadań związanych z przyznaniem Karty Dużej Rodziny

Zgodnie z art. 29 Ustawy o Karcie Dużej Rodziny, realizacja zadań gminy związanych z przyznaniem Karty Dużej Rodziny należy do zadań z zakresu administracji rządowej. Od 1 marca 2025 r. obowiązują nowe stawki.

Badania lekarskie: Kto nie podlega wstępnym badaniom lekarskim?

Zgodnie z Kodeksem pracy, każdy pracownik podlega badaniom lekarskim. Wyróżnić można badania wstępne, badania okresowe oraz kontrolne badania lekarskie. Kiedy nie trzeba wykonywać wstępnych badań lekarskich?

REKLAMA