Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych a wygaśnięcie uchwał w sprawie opłaty targowej

Nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych a wygaśnięcie uchwał w sprawie opłaty targowej./ fot. Fotolia
Nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych a wygaśnięcie uchwał w sprawie opłaty targowej./ fot. Fotolia
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego nowelizacja z 2015 roku ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, nadająca opłacie targowej charakter fakultatywny, nie skutkowała wygaśnięciem dotychczasowych uchwał rad gminy dotyczących tej opłaty.

Wyrokiem z dnia 10 stycznia 2018 roku (sygn. II FSK 3500/17) Naczelny Sąd Administracyjny w całości uwzględnił skargę kasacyjną jednej z wielkopolskich rad gmin i uchylił zaskarżony wyrok WSA w Poznaniu oraz zaskarżoną uchwałę RIO w Poznaniu w sprawie stwierdzenia nieważności jednego z przepisów uchwały rady gminy w sprawie opłaty targowej.

Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach:

Rada gminy w grudniu 2016 roku podjęła nową uchwałę w sprawie opłaty targowej. W § 5 przedmiotowej uchwały uchylono w całości wcześniejszą uchwałę z 2011 roku w sprawie opłaty targowej.

Powyższe działanie spotkało się z krytyczną oceną ze strony Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu, która w rozstrzygnięciu nadzorczym stwierdziła nieważność § 5 nowej uchwały. W uzasadnieniu organ nadzoru wskazał, iż uchwała z 2011 roku wygasła z mocy prawa wraz ze zmianą podstawy prawnej upoważniającej do jej wydania, tj. z dniem 31 grudnia 2015 roku. Z dniem 1 stycznia 2016 roku weszła bowiem w życie ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych usta, która dokonywała zmian w przepisach dotyczących opłaty targowej. Kluczowa zmiana w tym zakresie polegała na tym, iż rada gminy uzyskała kompetencję do decydowania o wprowadzeniu opłaty targowej, która utraciła charakter obligatoryjny dla gmin. Tym samym - zdaniem organu nadzoru - uchylenie przez radę gminy nieobowiązującego przepisu było bezprzedmiotowe.

Rada gminy w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu zarzuciła uchwale RIO naruszenie przepisów Konstytucji RP, ustawy o samorządzie gminnym oraz Zasad techniki prawodawczej. Zdaniem rady gminy uchwała z 2011 roku nie wygasa na skutek zmiany przepisów, a tym samym chcąc uchwalić nową uchwałę w tym zakresie należało równolegle uchylić uchwałę dotychczasową. Zdaniem Skarżącej nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie zmieniła zakresu spraw przekazanych do uregulowania uchwałą, a jedynie zmieniła charakter kompetencji organu w tym zakresie, czyniąc ją kompetencją fakultatywną (rada gminy mogła, ale nie musiała podejmować uchwały w sprawie opłaty targowej).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wyrokiem z dnia 2 sierpnia 2017 roku (sygn. I SA/Po 435/17) WSA w Poznaniu w całości oddalił skargę rady gminy. Sąd uznał – podobnie jak RIO w Poznaniu – uchwała z 2011 roku utraciła moc obowiązującą z dniem 31 grudnia 2015 roku. Zdaniem Sądu dokonana nowelizacja spowodowała rzeczywistą, a przy tym istotną zmianę zakresu spraw przekazanych do uregulowania aktem wykonawczym, a w skutek tego dotychczasowa uchwała rady gminy stała się niezgodna z nowymi przepisami.

Od powyższego wyroku rada gminy wniosła skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.

Zobacz: Finanse publiczne

Wyrokiem z dnia 10 stycznia 2018 roku (sygn. II FSK 3500/17) Naczelny Sąd Administracyjny w całości uwzględnił skargę kasacyjną rady gminy. Zdaniem NSA nowelizacja ustawy o opłatach i podatkach lokalnych z 2015 roku rozszerzyła zakres upoważnienia organów jednostki samorządu terytorialnego do stanowienia prawa na obszarze ich działania poprzez stanowienie o wprowadzeniu opłaty targowej. NSA podkreślił – powołując się w tym zakresie na poglądy doktryny – iż Konstytucja RP odmiennie definiuje więź pomiędzy ustawą a rozporządzaniem, oraz ustawą a aktem prawa miejscowego. Przekłada się to na reguły walidacyjne dotyczące obowiązywania prawa (ściślej: norm prawnych). Zdaniem sądu „akt prawa miejscowego nie przestaje obowiązywać z chwilą jakiejkolwiek zmiany przepisu zawierającego normę upoważniającą, ale z chwilą utraty upoważnienia. Zmiana normy upoważniającej skutkuje zaś oceną, że dotychczasowy akt wykonawczy traci moc w zakresie, w jakim stał się sprzeczny z dotychczasową normą upoważniającą”.

NSA zwrócił także uwagę, iż „zasada zaufania obywatela do Państwa (art. 2 Konstytucji RP) wymaga, aby obywatel nie pozostawał w niepewności co do obowiązywania bądź derogowania normy prawnej, która może zastosowana w stosunku do niego. Nie do pogodzenia z zasadą zaufania obywatela do państwa byłoby uznanie, że adresat danej normy prawnej – dostrzegając brak w systemie prawa przepisu derogującego określoną normę oraz konsekwentną praktykę jej stosowania przez organy władzy publicznej – powinien mieć jakiekolwiek podstawy do uznawania, że norma taka nie jest elementem systemu prawa.”.

W ocenie Sądu porównanie stanu prawnego, dotyczącego upoważnienia gminy do stanowienia prawa w zakresie opłaty targowej przed 1 stycznia 2016 r. i po tej dacie wskazuje na to, że wejście w życie ustawy nowelizującej nie miało wpływu na zakres upoważnienia gminy do stanowienia stawek opłaty targowej, możliwości zarządzenia ich poboru w drodze inkasa, wyznaczenia inkasenta i określenia jego wynagrodzenia.

Co istotne NSA wskazał, iż „opłata targowa, jak i przykładowo opłata miejscowa (której przepis ten również dotyczy) po nowelizacji mogły być wprowadzane przez gminy fakultatywnie. Tym samym można przyjąć, że uchylenie aktów, wydanych na podstawie art. 19 pkt 2 u.p.o.l. mogłoby być konsekwencją rezygnacji gminy z wprowadzenia opłaty targowej i miejscowej bądź konieczności odmiennej regulacji kwestii objętych tych aktem. Rezygnacja z opłaty targowej powodowałaby także konieczność uchylenia uchwały określającej stawki tej opłaty. Zmiana ustawy nie powodowała jednak jednoczesnego uchylenia uchwał podjętych przed 1 stycznia 2016 r. na podstawie art. 19 pkt 1 lit.a i pkt 2 u.p.o.l. w tym zakresie bowiem upoważnienie do ich wydawania nie uległo zmianie i istniało przed wejściem w życie ustawy nowelizującej i po jej wejściu w życie w tym samym zakresie.”.

Powyższy wyrok NSA może mieć istotne znaczenie dla szeregu gmin. Z jednej strony wynika z niego, iż gminy, które nie podjęły po nowelizacji ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nowych uchwał w sprawie opłaty targowej mogą ją nadal pobierać na podstawie uchwał dotychczasowych. Z drugiej zaś strony z wyroku tego wynika, iż rady gmin, które podjęły nowe uchwały w sprawie opłaty targowej bez uchylenia uchwał dotychczasowych naruszyły prawo. Nie sposób jednak ocenić jak naruszenie to zostanie potraktowane przez sądy w przypadku ewentualnych skarg.

Maciej Kiełbus

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, Partner, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, w szczególności prawa samorządowego

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Księgowość budżetowa
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    MI: wartość wniosków o dofinansowanie przewozów autobusowych to 773 mln zł

    Samorządy złożyły wnioski o uruchomienie w tym roku, w całym kraju 6347 nowych linii autobusowych z dofinansowaniem z rządowego Funduszu rozwoju przewozów autobusowych (FRPA); wartość wniosków to 773 mln zł - przekazał wiceminister infrastruktury Rafał Weber.

    Darmowe laptopy dla czwartoklasistów będą miały zabezpieczenie przed odsprzedażą w postaci .... wygrawerowanego orła w koronie

    Jesienią 370 tys. uczniów czwartych klas szkół podstawowych otrzyma na własność komputery. W przestrzeni medialnej podnoszono, że niektórzy rodzice mogą próbować je nielegalnie odsprzedać.

    Zapisy w umowie o łącznej wysokości kar umownych

    W trakcie kontroli regionalna izba obrachunkowa zarzuciła jednostce, że w kilku umowach zawartych z wykonawcami nie ujęto łącznej maksymalnej wysokości kar umownych, których może dochodzić powiat lub wykonawca. Umowy te zostały już wykonane i nie było problemów z umowami czy też terminowością. Czy taki zarzut jest słuszny?

    Korekta dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2022 r. w jednostkach pomocy społecznej

    Dnia 31 marca 2023 r. mija termin wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego za poprzedni rok kalendarzowy. Obowiązkiem pracodawcy jest nie tylko ustalenie, kto powinien otrzymać to świadczenie, ale także prawidłowe obliczenie jego wysokości, a w przypadku błędnego naliczenia - dokonanie poprawnej korekty.

    Przepracowanie części dnia a zwolnienie lekarskie

    Zdarza się, że w trakcie swojej dniówki pracownik zwalnia się z pracy z powodu złego samopoczucia i udaje się do lekarza. Następnie wpływa do pracodawcy zwolnienie lekarskie na okres, którego pierwszym dniem jest ten w części przepracowany. 

    Mieszkańcy małych gmin i dużych miast powinni mieć te same możliwości

    Mamy aspiracje, aby mieszkańcy zarówno mniejszych miejscowości, jak i dużych miast mieli te same możliwości, aby mogli korzystać w równym stopniu z środków rządowych, samorządowych i europejskich – powiedział w piątek minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.

    RIO o klasyfikacji dochodów gmin za zakwaterowanie uchodźców z Ukrainy

    Dochody uzyskiwane przez gminy z tytułu opłat za zakwaterowanie, które od niedawna dokonują uchodźcy z Ukrainy należy klasyfikować w dziale 853 - wskazała w stanowisku RIO w Szczecinie. Izba zwróciła uwagę, że w rozporządzeniu MF brakuje dedykowanej klasyfikacji budżetowej

    Od 21 marca 2023 r. nowe zasady prowadzenia akt pracowniczych

    W Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej. Dotyczy dokumentów na temat przeprowadzania kontroli trzeźwości pracowników oraz wprowadzenia informacji o pracy zdalnej.

    Czy klauzula waloryzacyjna ma zastosowanie do umów o zamówienia publiczne poniżej 130 000 zł zawieranych na dłużej niż 6 miesięcy?

    Czy waloryzacja w umowach z terminem przekraczającym 6 miesięcy wprowadzona od 10 listopada 2022 r. ustawą z 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców dotyczy również postępowań poniżej 130 000 zł, jeżeli umowy zawierane są na okres przekraczający 6 miesięcy?

    Jaki wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianie pracodawcy?

    Od 01.03.2023 r. będziemy zatrudniać osobę na stanowisku woźnego w wymiarze 3/4 etatu ze stażem 23 lat pracy. Osoba ta dotychczas pracowała w Służbie Więziennej (do dnia 20.01.2023 r.).

    Czy należy się dodatek stażowy w dodatkowym miejscu zatrudnieniu nauczyciela

    Jesteśmy szkołą podstawową państwową (organ prowadzący Urząd Miasta). Zatrudniliśmy nauczyciela z dwudziestoletnim stażem pracy na 1/2 etatu. Ten sam nauczyciel jest zatrudniony w innej szkole podstawowej w naszym mieście na pełny etat. Nauczyciel przedstawił nam świadectwa pracy. Na podstawie tych samych świadectw pracy otrzymuje dodatek w szkole podstawowej, w której jest zatrudniony na cały etat. Czy należy mu się dodatek za staż pracy?

    Kiedy płatnika nie wiążą wnioski złożone przez podatnika

    Proszę o informację dot. interpretacji z art. 31a pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: "Po ustaniu stosunku prawnego stanowiącego podstawę dokonywania przez płatnika świadczeń podatnikowi, płatnik przy obliczaniu zaliczki pomija oświadczenia i wnioski złożone uprzednio przez podatnika, z wyjątkiem wniosków, o których mowa w art. 32 ust. 6 i 8 oraz art. 41 ust. 11.

    Czy w przypadku sprzedaży węgla przez gminę trzeba prowadzić ewidencję z wykorzystaniem konta 330

    Gmina zleciła na podstawie umów sprzedaż "preferencyjnego" węgla przedsiębiorstwom i spółkom działającym na terenie Gminy. Czy w ww. przypadku gmina powinna prowadzić ewidencję magazynową (konto 330 "Towary") i ewidencję sprzedaży węgla?

    Poszerzenie przez wójta katalogu przesłanek przyznania dodatku specjalnego do wynagrodzeń pracowników

    Wójt gminy w drodze zarządzenia wewnętrznego postanowił, że pracownikom urzędu gminy, zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, mogą być przyznawane dodatki specjalne do wynagrodzeń "w innych uzasadnionych sytuacjach, niż wskazane w ustawie o pracownikach samorządowych". Na podstawie tego zarządzenia dodatki specjalne były przyznawane pracownikom m.in. z tytułu "pracy w uciążliwych warunkach, w tym z narażeniem na ciągły stres", "szczególne osiągnięcia w pracy" lub bez żadnego dodatkowego uzasadnienia.

    Świadczenia pomocy zdrowotnej dla nauczycieli. Jak ustalić?

    Rada gminy nie określiła rodzaju świadczeń przyznawanych w ramach pomocy zdrowotnej dla nauczycieli oraz warunków i trybu ich przyznawania. Przy braku tej uchwały nie zaplanowała w budżecie gminy wydatków na ten cel.

    Jak rozliczyć godziny ponadwymiarowe nauczyciela, który przebywa na zwolnieniu lekarskim?

    Jak rozliczyć godziny ponadwymiarowe nauczyciela, który przebywa na zwolnieniu lekarskim? Jakie przepisy mają zastosowanie w przypadku, w którym nauczyciel zatrudniony jest w szkole prowadzonej przez gminę?

    Nieruchomości szkolne a podatek od nieruchomości

    Ustawodawca podatkowy przyznaje placówkom oświatowym preferencje w podatku od nieruchomości. 

    Odliczenie VAT od wydatków gminy na zakup autobusów

    Czy gmina ma prawo do odliczenia pełnej wysokości podatku naliczonego z tytułu nabycia autobusów niskoemisyjnych w przypadku, gdy te na podstawie umowy najmu będą później wykorzystywane przez spółkę gminną powołaną do realizacji zadań z zakresu transportu publicznego?

    Zmiany: urlopy, szkolenia, elastyczny czas pracy [Ostateczna wersja nowelizacji kodeksu pracy]

    Nowelizacja wdraża dwie unijne dyrektywy. Nowe przepisy regulują m.in. urlopy i czas pracy, w tym urlop rodzicielski, do którego pracownicy będą mieli indywidualne prawo.

    Program "Ochrona Zabytków". Dofinansowanie 200 mln zł

    Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosiło drugi nabór w programie Ochrona Zabytków.

    PUE ZUS: Kalkulator do wyliczenia wysokości emerytury w 2023 r.

    Na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS można samodzielnie wykonać symulację wysokości przyszłego świadczenia emerytalnego, przyznawanego na nowych zasadach. Symulacja pozwala na wykonanie obliczeń tym osobą, które chcą sprawdzić jakie świadczenie by otrzymały, gdyby przechodziły na emeryturę w bieżącym roku.

    ZUS: Co się dzieje ze środkami zapisanymi na subkoncie w ZUS w razie śmierci ubezpieczonego

    Środki zapisane na subkoncie w ZUS podlegają podziałowi i wypłacie w razie m. in. śmierci ubezpieczonego. Tak, jak to ma miejsce w przypadku środków zgromadzonych na rachunku w OFE - poinformował PAP rzecznik ZUS Paweł Żebrowski.

    Podwyżki pensji w RIO o 300 zł - 1130 zł [wyrównanie od 1 stycznia 2023 r.]

    Od 300 zł do ponad 1,1 tys. zł wzrosną stawki wynagrodzenia zasadniczego pracowników regionalnych izb obrachunkowych nieobjętych tzw. systemem mnożnikowym – przewiduje projekt nowego rozporządzenia. Podwyżki mają nastąpić z wyrównaniem od 1 stycznia 2023 r.

    MF: Zasady wykorzystania i zwrotu przez samorządy odsetek z Funduszu Pomocy

    Ministerstwo finansów wyjaśniło, że jednostki samorządu terytorialnego mają obowiązek zwrócić niewykorzystane odsetki ze środków Funduszu Pomocy na rachunek właściwego wojewody. Zasada ta nie dotyczy odsetek od środków przeznaczonych na zadania oświatowe.

    Nagrody specjalne dla pracowników pomocy społecznej [Nowelizacja, zmiany]

    Nagrody za wybitne, nowatorskie rozwiązania w zakresie pomocy społecznej dla np. pracowników socjalnych minister będzie mógł przyznać sam z własnej inicjatywy, bez wniosku ze strony np. organów administracji samorządowej - zakłada projekt nowelizacji rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie przyznawania nagród specjalnych w zakresie pomocy społecznej.