REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Nadpłaty należności podatkowych na koncie zmarłego podatnika./ fot. Shutterstock
Nadpłaty należności podatkowych na koncie zmarłego podatnika./ fot. Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Praktyka funkcjonowania gminnych organów podatkowych wskazuje, że mimo ustania relacji prawnopodatkowej z powodu zgonu podatnika, realizowane są dalsze wpłaty należności podatkowych w jego imieniu. Istnieją również nadpłaty na koncie zmarłego, powstałe za jego życia, które organ podatkowy winien zwrócić w stosownym czasie. Jak zatem powinien postąpić w tym zakresie organ podatkowy, by zachować regulacje obowiązującego prawa, a jednocześnie rozliczyć występujące nadpłaty?

Stosunek prawnopodatkowy jest dwustronną relacją prawną łączącą podmiot uprawniony z tytułu podatku (opłaty) tj. organ administracji publicznej posiadający status organu podatkowego oraz podmiot obowiązany z tytułu podatku np. podatnika. Taki model uzasadniany jest istotą podatku jako daniny publicznej, tylko bowiem w takim przypadku dojść może do świadczenia podatnika na rzecz podmiotu uprawnionego z tytułu podatku bądź opłaty. Istnieć zatem winna zindywidualizowana strona podmiotowa stosunku prawnopodatkowego oraz przedmiot tej relacji prawnej, by powstało w stosownym czasie zobowiązanie podatkowe należne od podatnika (zobowiązanego w opłacie).

REKLAMA

REKLAMA

Tym samym wskutek śmierci zobowiązanego ustaje z mocy prawa stosunek prawnopodatkowy, a odpowiedzialność tytułem powstałych już zobowiązań podatkowych przejmują w odpowiednim trybie procesowym następcy prawni osoby zmarłej (spadkobiercy).

Prawa i obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego nie należą do spadku, tym samym ich sukcesja jest możliwa jedynie na podstawie i w granicach przepisów Ordynacji podatkowej. Przepis art. 97 tejże ustawy wskazuje, że spadkobiercy podatnika, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Ordynacja stanowi, że do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku (por. Księga czwarta Tytuł V Kodeksu cywilnego) oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe (por. Księga czwarta Tytuł VII Kodeksu cywilnego). Odpowiedzialność tę przed działem spadku określa się jako solidarną, a po dziale spadku - jako odnoszącą się do wysokości udziału spadkobierców w spadku (por. uchwała NSA z dnia 23 maja 2016 r. w sprawie II FPS 6/15).

Zobacz: Finanse publiczne

Ustawodawca wskazał w treści przepisów Ordynacji podatkowej, że organ podatkowy orzeka w drodze decyzji indywidualnej o zakresie odpowiedzialności lub uprawnień poszczególnych spadkobierców na podstawie decyzji ostatecznych wydanych wobec spadkodawcy oraz jego zobowiązań wynikających ze złożonych uprzednio deklaracji podatkowych (por. art. 100 Ordynacji podatkowej). Organ podatkowy, w toku prowadzonego wobec spadkobierców postępowania podatkowego, ustala stan faktyczny sprawy, w tym przede wszystkim definiuje znane organowi w chwili zgonu podatnika należności publicznoprawne zmarłego, o których mowa w art. 98 § 1 i 2 Ordynacji podatkowej (zakres przedmiotowy). Dodatkowo organ określa krąg spadkobierców odpowiedzialnych za te należności (zakres podmiotowy).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Decyzyjny tryb rozstrzygnięcia w przedmiocie uprawnień poszczególnych spadkobierców inicjuje zatem możliwość zwrotu nadpłat należności podatkowych powstałych wobec spadkodawcy wraz z należnymi odsetkami. Nadpłaty, a także oprocentowanie z tego tytułu zwracane są poszczególnym spadkobiercom proporcjonalnie do ich udziału spadkowego określonego w prawomocnym postanowieniu sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub zarejestrowanym akcie poświadczenia dziedziczenia złożonym w organie podatkowym (por. art. 105 Ordynacji).

Zauważyć warto, że realizacja na rzecz spadkobierców określonych uprawnień bądź obowiązków podatkowych spadkodawcy dotyczyć może jedynie tych, które powstały za życia spadkodawcy. Tym samym zasadnym jest rozróżnić postępowanie dotyczące zakresu odpowiedzialności i uprawnień spadkobierców od przypadających im bezpośrednio obowiązków podatkowych, jako współwłaścicielom – od chwili otwarcia spadku, a zatem od śmierci spadkodawcy – aktywów tworzących masę spadkową (w tym np. nieruchomości wchodzących w jej skład). W tym drugim bowiem przypadku nic nie stoi na przeszkodzie podjęciu przez organ podatkowy działań dotyczących wyjaśnienia i ustalenia wobec spadkobierców ich podatkowego statusu podatnika, zobowiązanego, wobec którego zaistniał obowiązek podatkowy i zaktualizowały się przesłanki wymiaru i poboru odpowiednich należności podatkowych.

Paweł Kaźmierczak

doradca podatkowy w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, Partner, specjalizuje się w zagadnieniach opodatkowania jest podatkiem od towarów i usług oraz procedury podatkowej

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Przerwy w pracy: które przerwy wliczają się do czasy pracy, a które nie?

Które przerwy nie są wliczane do czasu pracy? Czy przerwa na karmienie wliczana jest do czasu pracy? Ile wynoszą przerwy na karmienie? Czy przerwa na gimnastykę i wypoczynek wliczana jest do czasu pracy? Ile wynosi przerwa na gimnastykę i wypoczynek?

Podwyższenie wynagrodzenia zasadniczego pracowników ochrony zdrowia. Wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Jest projekt rozporządzenia

Podwyższenie wynagrodzenia zasadniczego pracowników zatrudnionych w niektórych państwowych jednostkach budżetowych działających w ochronie zdrowia. Wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Jest projekt rozporządzenia.

Trwają prace nad zmianami w Kodeksie pracy. Będzie nowa definicja mobbingu

Trwają prace nad zmianami w Kodeksie pracy. Będzie nowa definicja mobbingu. Jaka jest obecnie definicja mobbingu? Jakie w związku z tym ma obowiązki pracodawca? Co zakłada projekt nowelizacji Kodeksu pracy? Czy pracodawcy będą mieli dodatkowe obowiązki?

Uzupełniający urlop macierzyński. Czy pracodawca może go odrzucić? Kiedy wniosek?

19 marca 2025 r. zaczną obowiązywać przepisy wprowadzające uzupełniający urlop macierzyński. Od czego zależy długość tego urlopu? Kiedy należy złożyć wniosek o uzupełniający urlop macierzyński? Czy pracodawca może go odrzucić?

REKLAMA

Odprawa pośmiertna 2025 r. Ile wynosi? Komu przysługuje?

Kodeks pracy określa m.in. zasady dotyczące nabycia odprawy pośmiertnej po pracowniku. Chodzi o sytuację, w której pracownik m.in. w czasie trwania stosunku pracy umiera. Kto może otrzymać odprawę pośmiertną po pracowniku? Ile wynosi?

Kiedy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia? Czy pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia?

Kiedy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia? W jakich przypadkach pracodawca będzie mógł rozwiązać umowę o pracę z winy pracownika, a w jakich bez winy pracownika? Czy pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia?

Społeczne Agencje Najmu z 100 proc. dofinansowaniem z UE. Wnioski do 17 marca 2025 r.

Społeczne Agencje Najmu z 100 proc. dofinansowaniem z UE. Ruszyła II edycja konkursu dla gmin. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej przeznaczy blisko 100 mln zł z Unii Europejskiej na Społeczne Agencje Najmu Wnioski do 17 marca 2025 r. Kto może wystąpić o dofinansowanie? Ile wynosi dofinansowanie?

Wyniki VI tury naboru programu Aktywny Maluch. Prawie 10 tys. miejsc opieki objętych dofinansowaniem

Wyniki VI tury naboru programu Aktywny Maluch. Prawie 10 tys. miejsc opieki objętych dofinansowaniem. Resort rodziny 31 stycznia opublikował wyniki VI tury naboru ciągłego w ramach programu Aktywny Maluch 2022-2029. Zgodnie z danymi resortu rodziny, poziom użłobkowienia w Polsce wynosi już 40,11 proc. Pod koniec 2023 r. wynosił 36 proc.

REKLAMA

Czy pracodawca ma obowiązek udzielić zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej?

Czy pracodawca ma obowiązek udzielić zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej? Czym jest siła wyższa? Kiedy pracownik powinien poinformować pracodawcę o taki zwolnieniu? Czy dni przeznaczone na zwolnienie z powodu działania siły wyższej przechodzą na kolejny rok?

Sporządzanie sprawozdań przez JST. Są nowe wzory. Kiedy sprawozdanie na starych zasadach?

Sporządzanie sprawozdań przez JST. Są nowe wzory. 31 stycznia 2025 r. w Dzienniku Ustaw ukazało się rozporządzenie Ministra Finansów, które wprowadza m.in. nowe wzory sporządzania sprawozdań przez JST. Kiedy sprawozdanie na starych zasadach?

REKLAMA