Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Powiatowe jednostki budżetowe po wyroku TSUE

Sołtysiak Przemysław
Szymaniak Krystian
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
VAT/ Fot. Fotolia
VAT/ Fot. Fotolia
fot. Fotolia
Po wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 29 września 2015 r. większość publikacji i komentarzy skupiła się na skutkach wyroku dla gmin. A przecież tezy w nim zawarte zachowują swoją aktualność również w odniesieniu do powiatów.

Wspólny VAT od domu pomocy, technikum i zarządu dróg

W powiatach, podobnie jak w gminach, potrzebne będą centralizacja rozliczeń i zaprzestanie traktowania jednostek budżetowych jako odrębnych podatników. Dotychczasowe interpretacje podatkowe tracą na znaczeniu

Po wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 29 września 2015 r. w sprawie gmina Wrocław przeciwko ministrowi finansów (C-276/14) większość publikacji i komentarzy skupiła się na skutkach wyroku dla gmin. A przecież tezy w nim zawarte zachowują swoją aktualność również w odniesieniu do powiatów.

Zobacz również: Gminy rozliczą VAT razem z jednostkami budżetowymi

Zadania publiczne

Zasadnicza regulacja dotycząca statusu i zadań powiatu znajduje się w ustawie z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 595 ze zm.). Powiat ma osobowość prawną i wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym wymieniono wiele zadań publicznych o charakterze ponadgminnym, do których wykonywania zobowiązano powiaty. Wśród nich można wymienić zadania z zakresu edukacji publicznej, pomocy społecznej, transportu zbiorowego, gospodarki wodnej czy ochrony środowiska.

Katalog zadań z art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym nie stanowi zbioru zamkniętego, bowiem w ust. 3 tego artykułu ustawodawca wskazuje, że inne zadania powiatu mogą być określone również innymi ustawami. Co istotne, zadania powiatu nie mogą naruszać zakresu działania gmin. Jednocześnie ustawa o samorządzie powiatowym stanowi, że powiat może przekazać sprawy należące do zakresu jego działalności na rzecz gminy po złożeniu przez nią uzasadnionego wniosku.

Powiat wykonuje swoje zadania przede wszystkim przy pomocy jednostek budżetowych. Z artykułu 11 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885 ze zm.) wynika, że są one jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej, które swoje wydatki pokrywają bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek dochodów budżetu JST. W przypadku powiatu do najczęściej spotykanych jednostek budżetowych zalicza się: starostwa powiatowe, powiatowe urzędy pracy, domy pomocy społecznej, zarządy dróg powiatowych czy szkoły ponadgimnazjalne.

Z uwagi na nałożone na powiaty zadania z zakresu transportu zbiorowego oraz kultury fizycznej i turystyki powiaty mogą również tworzyć zakłady budżetowe (choć w praktyce sytuacja ta występuje stosunkowo rzadko). To wynika z art. 14 ustawy o finansach publicznych. Ponadto zadania własne powiatu mogą być wykonywane przy pomocy spółki komunalnej na podstawie ustawy z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej.

Jedna deklaracja

W wyroku C-276/14 TSUE uznał, że gminne jednostki budżetowe nie stanowią odrębnych podatników VAT. Oznacza to, że w rozliczeniach powinien występować jeden podmiot, który składa jedną deklarację podatkową zawierającą rozliczenie wszystkich jednostek. Ustawa o finansach publicznych stanowi bowiem, że o utworzeniu, łączeniu i likwidacji gminnej, powiatowej lub wojewódzkiej jednostki budżetowej decydują organy stanowiące samorządu terytorialnego (odpowiednio rada gminy, rada powiatu i sejmik województwa). Ustawa nie różnicuje statusu prawnego jednostek budżetowych w zależności od tego, czy są to powiatowe jednostki budżetowe, czy gminne.

Mimo pewnych odrębności (np. w powiecie występuje zarząd powiatu, któremu przewodniczy starosta) także w przypadku powiatów wystąpi potrzeba centralizacji rozliczeń i zaprzestania traktowania jednostek budżetowych jako odrębnych podatników. Wyrok TSUE powoduje, że wydane do tej pory interpretacje podatkowe, w których organy podatkowe twierdziły, iż powiatowa jednostka budżetowa posiada odrębność na gruncie ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (m.in. w interpretacjach z 16 kwietnia 2015 r., nr ILPP1/4512-1-112/15-2/AI oraz z 12 grudnia 2014 r., nr ILPP2/443-1080/14-2/MN) tracą w praktyce na znaczeniu.

Wyrok powoduje, że przed powiatami otwierają się nowe możliwości w zakresie odliczania VAT od inwestycji przekazywanych jednostkom budżetowym. Do tej pory organy podatkowe odmawiały prawa do odliczenia VAT w przypadku realizacji inwestycji przez powiat, przekazanych następnie jednostce budżetowej (m.in. interpretacja podatkowa z 29 kwietnia 2015 r., nr IPTPP4/4512-74/15-6/BM).

Księgowy wymiar

Wyrok TSUE również dla powiatów implikuje potrzebę centralizacji rozliczeń i określenie m.in. terminu przejścia na nowy system rozliczeń oraz wdrożenie odpowiednich zasad odpowiedzialności karno-skarbowej osób odpowiedzialnych za deklaracje VAT. Organy powiatu powinny także rozważyć kwestię wstecznej korekty deklaracji. Warto również przypomnieć, że proces centralizacji ma nie tylko wymiar podatkowy, lecz także księgowy, przejawiający się m.in. w koordynacji prac departamentów księgowych w powiatach i ich jednostkach budżetowych. Nie należy również zapominać, że do powiatów znajdą zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług ustanawiające od 1 stycznia 2016 r. prewspółczynnik. To wszystko oznacza, że samorządy czeka wiele pracy, do której już teraz powinny rozpocząć przygotowania.

Przemysław Sołtysiak

aplikant radcowski, ekspert w KPMG w Polsce, biuro w Poznaniu

Krystian Szymaniak

doradca podatkowy w KPMG w Polsce, biuro w Poznaniu

Polecamy serwis: Podatki

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Księgowość budżetowa
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Zapisy w umowie o łącznej wysokości kar umownych

    W trakcie kontroli regionalna izba obrachunkowa zarzuciła jednostce, że w kilku umowach zawartych z wykonawcami nie ujęto łącznej maksymalnej wysokości kar umownych, których może dochodzić powiat lub wykonawca. Umowy te zostały już wykonane i nie było problemów z umowami czy też terminowością. Czy taki zarzut jest słuszny?

    Korekta dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2022 r. w jednostkach pomocy społecznej

    Dnia 31 marca 2023 r. mija termin wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego za poprzedni rok kalendarzowy. Obowiązkiem pracodawcy jest nie tylko ustalenie, kto powinien otrzymać to świadczenie, ale także prawidłowe obliczenie jego wysokości, a w przypadku błędnego naliczenia - dokonanie poprawnej korekty.

    Przepracowanie części dnia a zwolnienie lekarskie

    Zdarza się, że w trakcie swojej dniówki pracownik zwalnia się z pracy z powodu złego samopoczucia i udaje się do lekarza. Następnie wpływa do pracodawcy zwolnienie lekarskie na okres, którego pierwszym dniem jest ten w części przepracowany. 

    Mieszkańcy małych gmin i dużych miast powinni mieć te same możliwości

    Mamy aspiracje, aby mieszkańcy zarówno mniejszych miejscowości, jak i dużych miast mieli te same możliwości, aby mogli korzystać w równym stopniu z środków rządowych, samorządowych i europejskich – powiedział w piątek minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.

    RIO o klasyfikacji dochodów gmin za zakwaterowanie uchodźców z Ukrainy

    Dochody uzyskiwane przez gminy z tytułu opłat za zakwaterowanie, które od niedawna dokonują uchodźcy z Ukrainy należy klasyfikować w dziale 853 - wskazała w stanowisku RIO w Szczecinie. Izba zwróciła uwagę, że w rozporządzeniu MF brakuje dedykowanej klasyfikacji budżetowej

    Od 21 marca 2023 r. nowe zasady prowadzenia akt pracowniczych

    W Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej. Dotyczy dokumentów na temat przeprowadzania kontroli trzeźwości pracowników oraz wprowadzenia informacji o pracy zdalnej.

    Czy klauzula waloryzacyjna ma zastosowanie do umów o zamówienia publiczne poniżej 130 000 zł zawieranych na dłużej niż 6 miesięcy?

    Czy waloryzacja w umowach z terminem przekraczającym 6 miesięcy wprowadzona od 10 listopada 2022 r. ustawą z 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców dotyczy również postępowań poniżej 130 000 zł, jeżeli umowy zawierane są na okres przekraczający 6 miesięcy?

    Jaki wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianie pracodawcy?

    Od 01.03.2023 r. będziemy zatrudniać osobę na stanowisku woźnego w wymiarze 3/4 etatu ze stażem 23 lat pracy. Osoba ta dotychczas pracowała w Służbie Więziennej (do dnia 20.01.2023 r.).

    Czy należy się dodatek stażowy w dodatkowym miejscu zatrudnieniu nauczyciela

    Jesteśmy szkołą podstawową państwową (organ prowadzący Urząd Miasta). Zatrudniliśmy nauczyciela z dwudziestoletnim stażem pracy na 1/2 etatu. Ten sam nauczyciel jest zatrudniony w innej szkole podstawowej w naszym mieście na pełny etat. Nauczyciel przedstawił nam świadectwa pracy. Na podstawie tych samych świadectw pracy otrzymuje dodatek w szkole podstawowej, w której jest zatrudniony na cały etat. Czy należy mu się dodatek za staż pracy?

    Kiedy płatnika nie wiążą wnioski złożone przez podatnika

    Proszę o informację dot. interpretacji z art. 31a pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: "Po ustaniu stosunku prawnego stanowiącego podstawę dokonywania przez płatnika świadczeń podatnikowi, płatnik przy obliczaniu zaliczki pomija oświadczenia i wnioski złożone uprzednio przez podatnika, z wyjątkiem wniosków, o których mowa w art. 32 ust. 6 i 8 oraz art. 41 ust. 11.

    Czy w przypadku sprzedaży węgla przez gminę trzeba prowadzić ewidencję z wykorzystaniem konta 330

    Gmina zleciła na podstawie umów sprzedaż "preferencyjnego" węgla przedsiębiorstwom i spółkom działającym na terenie Gminy. Czy w ww. przypadku gmina powinna prowadzić ewidencję magazynową (konto 330 "Towary") i ewidencję sprzedaży węgla?

    Poszerzenie przez wójta katalogu przesłanek przyznania dodatku specjalnego do wynagrodzeń pracowników

    Wójt gminy w drodze zarządzenia wewnętrznego postanowił, że pracownikom urzędu gminy, zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, mogą być przyznawane dodatki specjalne do wynagrodzeń "w innych uzasadnionych sytuacjach, niż wskazane w ustawie o pracownikach samorządowych". Na podstawie tego zarządzenia dodatki specjalne były przyznawane pracownikom m.in. z tytułu "pracy w uciążliwych warunkach, w tym z narażeniem na ciągły stres", "szczególne osiągnięcia w pracy" lub bez żadnego dodatkowego uzasadnienia.

    Świadczenia pomocy zdrowotnej dla nauczycieli. Jak ustalić?

    Rada gminy nie określiła rodzaju świadczeń przyznawanych w ramach pomocy zdrowotnej dla nauczycieli oraz warunków i trybu ich przyznawania. Przy braku tej uchwały nie zaplanowała w budżecie gminy wydatków na ten cel.

    Jak rozliczyć godziny ponadwymiarowe nauczyciela, który przebywa na zwolnieniu lekarskim?

    Jak rozliczyć godziny ponadwymiarowe nauczyciela, który przebywa na zwolnieniu lekarskim? Jakie przepisy mają zastosowanie w przypadku, w którym nauczyciel zatrudniony jest w szkole prowadzonej przez gminę?

    Nieruchomości szkolne a podatek od nieruchomości

    Ustawodawca podatkowy przyznaje placówkom oświatowym preferencje w podatku od nieruchomości. 

    Odliczenie VAT od wydatków gminy na zakup autobusów

    Czy gmina ma prawo do odliczenia pełnej wysokości podatku naliczonego z tytułu nabycia autobusów niskoemisyjnych w przypadku, gdy te na podstawie umowy najmu będą później wykorzystywane przez spółkę gminną powołaną do realizacji zadań z zakresu transportu publicznego?

    Zmiany: urlopy, szkolenia, elastyczny czas pracy [Ostateczna wersja nowelizacji kodeksu pracy]

    Nowelizacja wdraża dwie unijne dyrektywy. Nowe przepisy regulują m.in. urlopy i czas pracy, w tym urlop rodzicielski, do którego pracownicy będą mieli indywidualne prawo.

    Program "Ochrona Zabytków". Dofinansowanie 200 mln zł

    Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosiło drugi nabór w programie Ochrona Zabytków.

    PUE ZUS: Kalkulator do wyliczenia wysokości emerytury w 2023 r.

    Na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS można samodzielnie wykonać symulację wysokości przyszłego świadczenia emerytalnego, przyznawanego na nowych zasadach. Symulacja pozwala na wykonanie obliczeń tym osobą, które chcą sprawdzić jakie świadczenie by otrzymały, gdyby przechodziły na emeryturę w bieżącym roku.

    ZUS: Co się dzieje ze środkami zapisanymi na subkoncie w ZUS w razie śmierci ubezpieczonego

    Środki zapisane na subkoncie w ZUS podlegają podziałowi i wypłacie w razie m. in. śmierci ubezpieczonego. Tak, jak to ma miejsce w przypadku środków zgromadzonych na rachunku w OFE - poinformował PAP rzecznik ZUS Paweł Żebrowski.

    Podwyżki pensji w RIO o 300 zł - 1130 zł [wyrównanie od 1 stycznia 2023 r.]

    Od 300 zł do ponad 1,1 tys. zł wzrosną stawki wynagrodzenia zasadniczego pracowników regionalnych izb obrachunkowych nieobjętych tzw. systemem mnożnikowym – przewiduje projekt nowego rozporządzenia. Podwyżki mają nastąpić z wyrównaniem od 1 stycznia 2023 r.

    MF: Zasady wykorzystania i zwrotu przez samorządy odsetek z Funduszu Pomocy

    Ministerstwo finansów wyjaśniło, że jednostki samorządu terytorialnego mają obowiązek zwrócić niewykorzystane odsetki ze środków Funduszu Pomocy na rachunek właściwego wojewody. Zasada ta nie dotyczy odsetek od środków przeznaczonych na zadania oświatowe.

    Nagrody specjalne dla pracowników pomocy społecznej [Nowelizacja, zmiany]

    Nagrody za wybitne, nowatorskie rozwiązania w zakresie pomocy społecznej dla np. pracowników socjalnych minister będzie mógł przyznać sam z własnej inicjatywy, bez wniosku ze strony np. organów administracji samorządowej - zakłada projekt nowelizacji rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie przyznawania nagród specjalnych w zakresie pomocy społecznej.

    Dodatkowe dwa dni wolne od pracy dla dawców krwi
    Pytania i odpowiedzi o PPK po autozapisie

    Odpowiedzi na pytania dotyczące naliczania i odprowadzania wpłat do PPK po autozapisie.