Zasiłki macierzyńskie dla ojców - zmiany

E-zwolnienia będą udostępniane przez ZUS Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Taka wymiana informacji ma się rozpocząć od 1 stycznia 2016 r.

MPiPS zakłada, że wprowadzenie e-zwolnień przyniesie oszczędności, m.in. dzięki zmniejszeniu zatrudnienia osób obsługujących papierowe druki. Obecnie do ZUS średnio wpływa miesięcznie ok. 2 mln zwolnień lekarskich, co oznacza konieczność zatrudnienia na pełen etat 56 osób, które wprowadzają druki do systemu, a dodatkowych 50 osób obsługuje proces przyjmowania i wydawania bloczków zwolnień dla lekarzy. Dodatkowo ponad 1 mln 300 tys. zł rocznie kosztuje druk samych bloczków. Oszczędności Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu efektywniejszej kontroli nieprawidłowo wystawionych zwolnień szacuje się na 212 mln zł.

Do projektu ustawy włączono też przepisy dot. zasiłku macierzyńskiego. Uprawniony do niego ma być ubezpieczony ojciec dziecka (lub ubezpieczony członek najbliższej rodziny) w przypadku śmierci matki, porzucenia przez nią dziecka lub sytuacji, gdy nie może ona sprawować opieki (np. jest niezdolna do samodzielnej egzystencji). Obecnie ojciec może skorzystać z urlopu rodzicielskiego, gdy matka pracuje i wykorzysta pierwsze 14 tygodni zarezerwowanego wyłącznie dla niej urlopu. W innym przypadku ojciec, nawet jeśli pracował i opłacał składki, nie może z niego skorzystać. Jego prawo do urlopu wynika bowiem z uprawnień matki.

Wypełnienie tej luki prawnej zapowiadał b. premier Donald Tusk w kontekście sprawy ojca kilkorga dzieci, którego żona zmarła przy porodzie. ZUS odmówił mężczyźnie udzielenia urlopu rodzicielskiego, ponieważ jego żona nie pracowała, choć on sam był zatrudniony i ubezpieczony.

Ustawa ma również zmienić zasady obliczania podstawy wymiaru zasiłku w przypadku krótszego niż 12 miesięcy okresu ubezpieczenia chorobowego dla osób prowadzących pozarolniczą działalność oraz innych grup zawodowych, dla których podstawą wymiaru składek jest kwota deklarowana.

Chodzi o sytuacje, gdy po krótkim, jedno-, dwumiesięcznym czasie opłacania składek na wysokim poziomie następuje długi okres pobierania zasiłku w wysokości adekwatnej do zadeklarowanej podstawy wymiaru (np. w czasie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego). Rząd proponuje uśrednienie podstawy wymiaru składki, a w konsekwencji podstawy wymiaru zasiłku w przypadku krótkiego okresu ubezpieczenia chorobowego i zadeklarowanego przychodu przekraczającego najniższą podstawę wymiaru składki.

Do ustawy dołączone są rozporządzenia - w sprawie trybu i sposobu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zwolnień i sprostowania w nich błędu oraz dot. danych i dowodów wymaganych przy składaniu wniosków o wypłatę zasiłków. (PAP)

Zobacz również: Urlop rodzicielski - wzór wniosku