Strona główna » Księgowość budżetowa » Wiadomości » Ministerstwo Finansów: Podatek od ekwiwalentu dla strażaków OSP. I zwolnienie z tego podatku

Ministerstwo Finansów: Podatek od ekwiwalentu dla strażaków OSP. I zwolnienie z tego podatku

20 października 2025, 11:31

Tomasz Król

prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny

Ministerstwo Finansów: Podatek od ekwiwalentu dla strażaków OSP. I zwolnienie z tego podatku — ShutterStock

REKLAMA

Wolne od podatku PIT są przychody członków Ochotniczych Straży Pożarnych, uzyskane z tytułu uczestnictwa w szkoleniach, ćwiczeniach i działaniach ratowniczych – wynika z wyjaśnień Ministerstwa Finansów i Gospodarki. Opodatkowaniu podlega natomiast ekwiwalent wypłacany za realizację innych zadań wynikających z ustawy o OSP.

Zasady naliczania podatku dochodowego od osób fizycznych w odniesieniu do ekwiwalentów wypłacanych strażakom Ochotniczej Straży Pożarnej wyjaśnił wiceminister finansów Jarosław Neneman w odpowiedzi na poselską interpelację. Chodziło o objęcie zwolnieniem podatkowym ekwiwalentów wypłacanych strażakom ratownikom OSP na podstawie art. 15a ustawy o ochotniczych strażach pożarnych.

REKLAMA

Ministerstwo Finansów: Podatek od ekwiwalentu dla strażaków OSP. I zwolnienie z tego podatku

Wiceminister finansów Jarosław Neneman:

„Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 44 ustawy PIT2 wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych (podatek PIT) są przychody członków Ochotniczych Straży Pożarnych (OSP), uzyskane z tytułu uczestnictwa w szkoleniach, ćwiczeniach, działaniach ratowniczych, akcjach ratowniczych i akcjach związanych z likwidowaniem klęsk żywiołowych” – wyjaśnił Neneman. „Wskazany katalog przychodów objętych zwolnieniem jest katalogiem zamkniętym i pokrywa się ze zdarzeniami wskazanymi w art. 15 ust. 1 ustawy o OSP”.

Wiceminister podkreślił, że odmiennie należy traktować ekwiwalent, który został przyznany przez radę gminy na podstawie art. 15a ustawy o OSP dotyczący innych zdarzeń i zadań niż te związane z akcjami ratowniczymi.

Polecamy KSeF - podręcznik

KSeF – jak wdrożyć

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kalendarz 2026 [Kalendarz księgowego]

„Pomimo że ustawa o OSP dopuszcza możliwość przyznania ekwiwalentu pieniężnego za wykonywanie takich zadań, to okoliczność ta nie stanowi uzasadnionej podstawy do objęcia uzyskanych na tej podstawie środków zwolnieniem podatkowym. Należy bowiem zauważyć, że podstawową zasadą podatku dochodowego jest zasada powszechności opodatkowania. Z art. 9 ustawy PIT wynika bowiem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie ustawy PIT oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku”.

Podstawą Konstytucja RP

Ważne

Art. 84 Konstytucji RP - z przepisu wynika, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.

Wiceminister zaznaczył też, że z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego RP (wyrok z dnia 29 maja 1996 sygn. akt K. 22/95), dotyczącego przepisów podatkowych wynika, iż „wszystkie normy wprowadzające zwolnienia przedmiotowe mają charakter odstępstwa od zasady powszechności opodatkowania według jednakowych, tych samych dla każdego podatnika zasad”.

„Konsekwencją powyższego jest wyjątkowy charakter ulg, odliczeń, zwolnień, itp., pojmowanych ściśle i nierozszerzająco. W związku z powyższym postulat wprowadzenia zwolnienia obejmującego niezdefiniowane i nielimitowane świadczenia nie może zostać uwzględniony”

Art. 15 ust. 1 ustawy o OSP a ekwiwalent pieniężny

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o OSP ekwiwalent pieniężny otrzymuje strażak ratownik OSP, który uczestniczył w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu, niezależnie od otrzymywanego wynagrodzenia. Ekwiwalent jest wypłacany z budżetu właściwej gminy, stosownie do posiadanych przez samorząd środków finansowych, na podstawie uchwały przyjętej przez radę.

Ważne

„Wysokość ekwiwalentu pieniężnego ustala, nie rzadziej niż raz na 2 lata, właściwa rada gminy w drodze uchwały. Wysokość ekwiwalentu pieniężnego nie może przekraczać 1/175 przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego brutto”.

Ekwiwalent naliczany jest za każdą rozpoczętą godzinę liczoną od zgłoszenia wyjazdu z jednostki ochotniczej straży pożarnej lub gotowości do wyjazdu w celu realizowania zadań, bez względu na liczbę wyjazdów w ciągu jednej godziny.

Prawo do ekwiwalentu mają również: kandydat na strażaka ratownika OSP, który jest uczestnikiem szkolenia podstawowego przygotowującego do bezpośredniego udziału w działaniach ratowniczych oraz strażak ratownik OSP, który brał udział w zabezpieczaniu obszaru chronionego właściwej jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej, określonego w powiatowym lub miejskim planie ratowniczym.

Powiązane

Program "70 AED na 70-lecie" – defibrylatory dla OSP z małych gmin. Jak złożyć wniosek?

Zmiany w OSP: poprawa sytuacji strażaków, w tym finansowej OSP [jest ustawa]

Dofinansowania m.in. dla OSP, kół gospodyń wiejskich oraz klubów sportowych. Ruszają prekonsultacje

Zapisz się na newsletter

Jak dysponowane są finanse publiczne? Bądź na czasie z najnowszymi przepisami, najlepszymi praktykami oraz wskazówkami dotyczącymi księgowości budżetowej – zapisz się na newsletter.