Dochody i wydatki budżetu państwa 2016 r.

Wstępne wykonanie budżetu państwa w 2016 r. w stosunku do ustawy budżetowej na 2016 r. (po zm.) wg. szacunkowych danych wyniosło:

• dochody 314,6 mld zł, tj. 100,3 %
• wydatki 360,9 mld zł, tj. 97,9 %
• deficyt 46,3 mld zł, tj. 84,6 %

Deficyt budżetu państwa w 2016 r. wyniósł 46,3 mld zł tj. 84,6% wartości planowanej w ustawie budżetowej. Był on wyższy o 3,7 mld zł w stosunku do deficytu zrealizowanego w 2015 r. (42,6 mld zł).

Dochody budżetu państwa w 2016 r.

Wg szacunkowych danych w 2016 r. dochody budżetu państwa były wyższe o 8,8% w porównaniu do dochodów uzyskanych w 2015 r.

Opierając się na wstępnych informacjach, dochody budżetu państwa w 2016 r. wyniosły 314,6 mld zł. i były wyższe niż prognozowano w ustawie budżetowej o 0,8 mld zł.

Ocena wykonania dochodów budżetu jest pozytywna. Prognoza dochodów zapisana w ustawie budżetowej na 2016 r. została zrealizowana pomimo faktu, że warunki makroekonomiczne w ubiegłym roku były mniej korzystne niż przyjęto do ustawy budżetowej. W szczególności odnotowano nieco niższy wzrost PKB tj. 2,8% w ujęciu realnym oraz, co najważniejsze dla poziomu gromadzonych dochodów, kolejny rok deflacji. Pomimo trudniejszych z punktu widzenia realizacji budżetu państwa warunków makroekonomicznych zrealizowano wyższe niż pierwotnie prognozowano wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku akcyzowego (łącznie o ok. 3,0 mld zł.). Wpływy z podatku dochodowego od osób prawnych były w 2016 r. na poziomie zbliżonym do założonych w ustawie budżetowej. 

Niższe niż pierwotnie zakładano okazały się wpływy z podatku od niektórych instytucji finansowych.

Największym źródłem dochodów budżetowych jest podatek od towarów i usług. Szacuje się, że w 2016 r. dochody budżetu państwa z VAT wyniosły 126,6 mld zł, co oznacza wzrost o 2,8% w stosunku do dochodów uzyskanych w 2015 r. W grudniu ubiegłego roku, zgodnie z planowanym rozkładem dochodów, wpływy z VAT były niższe niż w grudniu 2015 r., co wynikało m.in. z faktu odnotowania rekordowo wysokich wpływów w ostatnim miesiącu 2015 r. (roczna dynamika przekroczyła wówczas 125%). Dochody z VAT w grudniu 2015 r. jak i styczniu 2016 r. determinowane były m.in. wyjątkowo wysokimi obrotami, które związane były z koniecznością finalizowania projektów realizowanych w ramach programów finansowanych z poprzedniej perspektywy budżetowej UE.

Ponadto, kształtowanie się poziomu dochodów z tytułu VAT w grudniu ubiegłego roku było zdeterminowane większą skalą zwrotów, które zaburzają ekonomiczną dynamikę tej kategorii. Wprawdzie nie ma jeszcze danych dotyczących inwestycji w IV kw., ale skala zwrotów może być oznaką wychodzenia inwestycji ze stagnacji, czemu sprzyjają również lepsze od oczekiwań wyniki w zakresie produkcji budowlano-montażowej.

Administracja podatkowa realizuje kwalifikowane zwroty bez zbędnej zwłoki. W okresie odwracania się trendu inwestycji na przełomie roku, w kierunku ożywienia, sprzyja to przedsiębiorcom, poprawia ich płynność i tym bardziej wspomaga procesy inwestycyjne, które powracają na ścieżkę wzrostu.

W zakresie dochodów niepodatkowych warta odnotowania jest znacząco wyższa, od przyjętej w ustawie budżetowej, wpłata z zysku NBP (do budżetu trafiło 7,9 mld zł). Zgodnie z planem uzyskano ponad 9 mld zł z tytułu aukcji na rezerwacje częstotliwości LTE. 

Wydatki budżetu państwa w 2016 r.

Wykonanie wydatków budżetu państwa w 2016 r. wg szacunkowych danych wyniosło 360,9 mld zł tj. 97,9% planu.

Niższe wykonanie limitu wydatków budżetu państwa w 2016 r. wynikało głównie z tzw. „naturalnych oszczędności". Dysponentów środków budżetowych obowiązuje zasada racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów. Powyższe działania oraz czynniki obiektywne skutkowały niepełnym wykorzystaniem wydatków zaplanowanych w ustawie budżetowej na rok 2016.

Natomiast wyższe wykonanie wydatków w stosunku do wykonania z lat ubiegłych dotyczy przede wszystkim budżetów wojewodów, co związane jest z realizacją w 2016 r. świadczeń wychowawczych w ramach priorytetowego rządowego programu Rodzina 500 plus.