REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy nauczyciele masowo uciekają na emerytury?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Radwan
Artur Radwan
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Czy nauczyciele masowo uciekają na emerytury?
Czy nauczyciele masowo uciekają na emerytury?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Od czasów pandemii spada liczba nauczycieli odchodzących na emeryturę i świadczenia kompensacyjne. Tak wynika z danych ZUS.

Nauczyciele nie uciekają masowo na emerytury

Z danych ZUS wynika, że od czasów pandemii spada liczba nauczycieli odchodzących na emeryturę i świadczenia kompensacyjne. Powodów jest wiele ‒ jeden z nich to nauczanie zdalne. Wbrew pozorom taka forma pracy odpowiada wielu starszym pracownikom szkół. Kolejny ‒ dyrektorzy zachęcają nauczycieli seniorów do dalszej pracy, bo brakuje młodych.

REKLAMA

Samorządy, ale też związkowcy alarmują, że w ostatnich trzech latach nauczyciele masowo odchodzą na emerytury, renty lub korzystają ze świadczenia kompensacyjnego. DGP sprawdził, jak wygląda rzeczywistość.

ZUS podliczył

REKLAMA

Z wyliczeń ZUS, jakie dostaliśmy, wynika, że liczba nowo przyznanych emerytur dla nauczycieli (bez nauczycieli akademickich) w 2019 r. wynosiła 1,6 tys. zł, w 2020 r. 0,7 tys., a w tym roku (do czerwca) zaledwie 0,2 tys. Nauczyciel, który przechodzi na emeryturę, może legalnie dorabiać w placówkach oświatowych na pół etatu i otrzymać dodatkowe uposażenie.

ZUS podzielił się z nami też danymi dotyczącymi świadczeń kompensacyjnych, które pozwalają na wcześniejsze odejście z pracy, ale pod warunkiem niepodejmowania pracy w oświacie. W tym roku z takiego prawa może skorzystać kobieta w wieku 55 lat, w przypadku mężczyzn jest to 59 lat. O ile w 2019 r. na świadczenia kompensacyjne przeszło 3,8 tys. nauczycieli, a w 2020 r. ‒ 3,5 tys., o tyle w tym roku (do czerwca) zaledwie 700.

‒ Te dane ZUS pokazują, że nauczyciele nie chcą czekać na nabycie praw do pełnej emerytury i decydują się na wcześniejsze zakończenie swojej kariery zawodowej – zauważa Grzegorz Pochopień z Centrum Doradztwa i Szkoleń OMNIA, były dyrektor departamentu współpracy z samorządem MEN. Dodaje, że z pracy w szkołach odchodzi mniej niż 1 proc. nauczycieli. ‒ Mówienie więc, że zjawisko to ma masową skalę, jest nieuprawione – dodaje.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dla pełnego obrazu zapytaliśmy ZUS również o liczbę nauczycieli przechodzących na rentę z powodu niezdolności do pracy. Tu trend jest stały – od 2019 r. z takiego świadczenia korzysta mniej więcej 100 osób rocznie.

Dyrektorzy przyznają, że nauczyciele odchodzą na wcześniejsze świadczenia, bo mają dość pracy za niską płacę. Przyznają, że góra odejść w 2019 r. mogła być spowodowana wygaszaniem gimnazjów i rozczarowaniem proponowaną pracą w szkole podstawowej lub liceum.

Odchodzą lub przechodzą

Związek Nauczycielstwa Polskiego (ZNP) przekonuje jednak, że sytuacja kadrowa w oświacie jest dramatyczna (nawet w sytuacji spadającej liczby nauczycieli korzystających ze świadczeń) – mimo zbliżającego się roku szkolnego wciąż jest ok. 15 tys. nieobsadzonych etatów.

‒ Jeśli pozostaną wolne, to dyrektorzy szkół będą namawiać swoich pracowników, aby brali godziny ponadwymiarowe i pracowali ponad normę. A tak nie powinno być. Nauczyciel powinien godnie żyć w ramach podstawowego etatu. Inaczej taki natłok zadań odbija się na jakości pracy – mówi Krzysztof Baszczyński, wiceprezes ZNP. Jego zdaniem mniejsze zainteresowanie nauczycieli kończeniem aktywności zawodowej świadczy tylko o tym, że brakuje chętnych do nauczania i dyrektorzy za wszelką cenę namawiają ich do pozostania w zawodzie.

Andrzej Antolak, nauczyciel i członek Rady Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” Regionu Środkowo-Wschodniego, nie kryje jednak zaskoczenia danymi ZUS. – Może to efekt pracy zdalnej w trakcie pandemii? Może nauczyciele, mimo że starsi i można by podejrzewać, że będą mieć problem z prowadzeniem lekcji w takiej formie, po prostu ją polubili. Z drugiej strony, pandemia i zajęcia online pozbawiały ich wynagrodzenia dodatkowego za godziny ponadwymiarowe i zastępstwa. To natomiast odbija się na wynagrodzeniu i wysokości emerytury – zauważa.

Niezależnie od polityki prowadzonej przez dyrektorów szkół i namawiania do dłużej pracy, to i tak jest grupa nauczycieli, którzy odchodzą z zawodu, przekwalifikowują się i szukają pracy w innych zawodach. W efekcie sami starsi nauczyciele, pracując nawet po półtora etatu, nie mają możliwości wypełnienia wszystkich brakujących wakatów. Dyrektorzy przyznają, że poszukiwanie pracowników będzie trwało do końca września, a nawet dłużej.

Naturalne ruchy kadrowe

Jak podkreśla resort edukacji, największy problem ze znalezieniem nauczycieli jest w dużych aglomeracjach. Ale i tak w liczbie brakujących nauczycieli nie widzi niczego nadzwyczajnego.

‒ Analogicznie do lat poprzednich występują naturalne ruchy kadrowe. W 2019 r. (według stanu na 30 września 2019 r.) rozwiązanie stosunku pracy dotyczyło ponad 33 tys. etatów. W 2020 r. ( do 30 września 2020 r.) było to 28,1 tys. ‒ wylicza Anna Ostrowska, rzecznik pasowy MEiN.

I podkreśla, że liczba etatów zatrudnionych na koniec września 2020 r. na podstawie Karty nauczyciela wzrosła o ponad tysiąc i wynosi obecnie 609,8 tys.

‒ Główny problem to brak napływu młodych nauczycieli. Z tego względu są potrzebne zmiany w polityce zatrudnieniowej. Ale te przygotowywane przez resort edukacji będą zachęcać do przejścia na emeryturę albo spowodują masowy exodus młodszych pracowników szkół – ocenia prof. Antoni Jeżowski z Instytutu Badań w Oświacie, dyrektor szkoły i samorządowiec.

Jego zdaniem nikt łącznie z ministerstwem nie prowadzi faktycznego monitoringu fluktuacji wśród pracowników oświaty. A to jest niezbędne do realnej oceny sytuacji kadrowej w szkołach. ©℗

Dziennik Gazeta Prawna

 

Zapisz się na newsletter
Jak dysponowane są finanse publiczne? Bądź na czasie z najnowszymi przepisami, najlepszymi praktykami oraz wskazówkami dotyczącymi księgowości budżetowej – zapisz się na newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
IOD w wykazie stanowisk urzędniczych służby cywilnej?

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych po raz kolejny zaapelował o wyodrębnienie stanowiska Inspektora Ochrony Danych w wykazie stanowisk urzędniczych w służbie cywilnej. PUODO podkreśla, iż jest to kluczowe dla należytego wykonywania tej funkcji.

Ważne terminy w sprawozdawczości JST [III kwartał 2025]

Już w lipcu jednostki samorządowe czeka sporo obowiązków. Jakie sprawozdania trzeba złożyć? Jakie są najważniejsze terminy? Oto wykaz!

Czy zmiana normy dobowej pracownika wpływa na wymiar urlopu? [Przykład]

W trakcie roku kalendarzowego może zmienić się dobowa norma czasu pracy. Często dotyczy to pracowników, przedkładających orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.

Kto w 2025 r. ma prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego? [LISTA]

Standardowo pracownicy mogą skorzystać z puli 20 albo 26 dni urlopu w ciągu roku. Niektórym przysługuje urlop w dłuższym wymiarze. Co to za grupy? Na jakich zasadach przysługuje dodatkowy urlop w 2025 r.? Czy będą kolejne przywileje?

REKLAMA

Klasyfikacja budżetowa. Sporo zmian w 2025 i 2026 r. [PROJEKT]

Do uzgodnień i opiniowania został przekazany projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. Nowe przepisy mają na celu dostosowanie istniejących podziałek do ostatnich zmian prawnych.

Czy świadczenie urlopowe przysługuje pracownikom administracji i obsługi szkoły?

Świadczenie urlopowe przysługuje pracownikom zatrudnionym w szkole jako nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w szkole publicznej. Co z pracownikami, niebędącymi pracownikami szkoły?

Nowe limity temperatur w pracy od 2027 roku. Co zmieni projekt rozporządzenia MRPiPS?

Od 1 stycznia 2027 r. pracodawców czekają nowe obowiązki w związku z temperaturą w miejscu pracy. Projekt rozporządzenia MRPiPS przewiduje wprowadzenie maksymalnych limitów temperatur zarówno w pomieszczeniach, jak i przy pracach na otwartej przestrzeni.

Likwidacja szkół a prawo nauczycieli do odprawy

Nadchodzi niż demograficzny, a wraz z nim problemy w systemie edukacji. Wiele placówek nie będzie mogło w przyszłym roku szkolnym kontynuować działalności, a inne będą musiały ograniczyć jej rozmiary. To oczywiście bezpośrednio wpłynie na sytuację nauczycieli.

REKLAMA

Pilotaż skróconego czasu pracy 2025. Można uzyskać do 1 mln zł wsparcia na wdrożenie w organizacji [Nabór wniosków od 14 sierpnia 2025]

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło zasady udziału w pilotażu skróconego czasu pracy. Nabór wniosków rozpocznie się 14 sierpnia 2025 roku. Pracodawcy mogą uzyskać do 1 mln zł wsparcia.

Dzień Ojca 2025: Coraz więcej ojców korzysta z urlopów rodzicielskich i ojcowskich

Z okazji Dnia Ojca ( 23 czerwca) przypominamy, że tata – podobnie jak mama – ma prawo do urlopu po narodzinach dziecka. Ojcowie coraz chętniej korzystają z przysługujących im świadczeń: urlopu ojcowskiego, macierzyńskiego (po 14 tygodniach) i rodzicielskiego. Komu i kiedy przysługuje zasiłek? Ile trwa urlop?

REKLAMA