REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpis na ZFŚS na 2024 r. Jak? Kiedy? Projekty planów finansowych

Izabela Motowilczuk
Izabela Motowilczuk
magister administracji, były wieloletni inspektor kontroli gospodarki finansowej w regionalnej izbie obrachunkowej, autor licznych publikacji z zakresu finansów i rachunkowości jednostek sektora publicznego, ze szczególnym uwzględnieniem samorządowych jednostek organizacyjnych
Odpis na ZFŚS na 2024 r. – w jaki sposób i w jakiej wysokości ująć w projektach planów finansowych wydatków na 2024 r.?
Odpis na ZFŚS na 2024 r. – w jaki sposób i w jakiej wysokości ująć w projektach planów finansowych wydatków na 2024 r.?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W 2023 r. zaszły dwie istotne zmiany w przepisach dotyczących ustalania odpisów na ZFŚS dla nauczycieli i innych pracowników jednostek sektora finansów publicznych. W związku z tym pracownicy księgowości jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, w których ZFŚS należy tworzyć obligatoryjnie, mają wiele wątpliwości. Problem dotyczy sposobu obliczenia planowanej wielkość odpisów na ZFŚS na 2024 r., którą trzeba podać w projektach planów finansowych wydatków tych jednostek na 2024 r., włączanych do budżetu państwa lub budżetów JST.

Pierwsza zmiana wynika z ustawy z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1672). Znowelizowany został sposób ustalania wysokości odpisów na ZFŚS dla nauczycieli emerytów, rencistów lub pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Zmiana ta dotyczy art. 53 ust. 2 Karty Nauczyciela. Nowelizacja ta wchodzi w życie 1 stycznia 2024 r. Jednak trzeba ją wziąć pod uwagę już w 2023 r. przy ustalaniu planowanej wielkości wydatków jednostek oświatowych z tytułu odpisów na ZFŚS na tę grupę osób.

Druga zmiana jeszcze nie została uchwalona. Wynika ona z projektu tzw. uchwały okołobudżetowej, czyli z projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2024 (projekt z 24 sierpnia 2023 r. dostępny na stronie internetowej RCL). Zmiana ta obecnie (18 października 2023 r.) jest na etapie konsultacji. Jednak również i te przepisy trzeba wziąć pod uwagę na etapie planowania wydatków na odpisy na ZFŚS w 2024 r. dla nauczycieli, emerytowanych nauczycieli oraz pozostałych pracowników jednostek sektora finansów publicznych (czynnych i emerytowanych).

W przywołanym projekcie ustawy okołobudżetowej po raz pierwszy od 2012 r. nie zawarto żadnych postanowień odnośnie do ustawy o ZFŚS i Karty Nauczyciela w zakresie kwot bazowych stanowiących podstawę ustalania odpisu na ZFŚS. W praktyce oznacza to, że w 2024 r. odpis na ZFŚS dla:

  • pracowników niebędących nauczycielami (czynnych i emerytów oraz rencistów) trzeba będzie naliczać na podstawie kwoty przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą, ogłaszanego przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim nie później niż do 20 lutego 2024 r.
  • nauczycieli (czynnych i emerytów oraz rencistów) będzie stanowiła kwota bazowa określona dla nauczycieli w ustawie budżetowej na 2024 r.

Problem z planowaniem wydatków na odpisy na ZFŚS wynika z tego, że projekty planów finansowych jednostek muszą być tworzone już teraz – w 2023 r., kiedy kwoty bazowe do wyliczeń na 2024 r. nie są jeszcze ostatecznie ustalone. Pracownicy odpowiedzialni za tworzenie planów finansowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych mają więc wiele wątpliwości, jak ustalić te kwoty, aby były one w miarę realne.

Nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi na to pytanie. W ramach tworzenia planów finansowych należy kierować się wytycznymi otrzymanymi z organów nadrzędnych, a w razie ich braku – jednostki organizacyjne powinny same zwrócić się z odpowiednimi pytaniami do tych organów.

Przedstawiamy ogólne zasady, jakimi można się kierować przy sporządzaniu planów wydatków na odpisy na ZFŚS na 2024 r.

 

Zastosowanie w praktyce

1. Planowanie odpisów na nauczycieli (czynnych oraz emerytów, rencistów i nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne)

KROK 1 – ustalić planowaną przeciętną liczbę nauczycieli w 2024 r.

Dla nauczycieli dokonuje się corocznie odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych w wysokości ustalanej jako iloczyn planowanej, przeciętnej w danym roku kalendarzowym liczby nauczycieli zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć, po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć (art. 53 ust. 1 Karty Nauczyciela).

Liczbę planowaną można przyjąć, bazując na faktycznej liczbie zatrudnionych na dzień ustalania planu finansowego wydatków jednostki.

 

Przykład

Jeśli jednostka ustala projekt planu finansowego na 1 października 2023 r., może ustalić planowaną przeciętną liczbę zatrudnionych według stanu faktycznego zatrudnienia w okresie od 1 stycznia do 30 września 2023 r.

 

Jeśli w czasie ustalania projektu planu finansowego wydatków na 2024 r. kierownik jednostki już wie, że w 2024 r. zmieni się w istotny sposób przeciętna liczba zatrudnionych w stosunku do liczby faktycznej w 2023 r., powinien to uwzględnić już w planowanej liczbie zatrudnionych.

 

Przykład

Dyrektor szkoły planuje zmniejszenie zatrudnienia od nowego roku szkolnego (2024/2025) o 15 etatów, w związku z restrukturyzacją szkoły. Ustalił więc planowaną przeciętną liczbę zatrudnionych na rok kalendarzowy 2024 jako różnicę przeciętnej liczby:

  • zatrudnionych, która na 30 września 2023 r. wynosiła 56,5 etatu,
  • etatów zaplanowanych do likwidacji od 1 lipca 2024 r., która wyniosła 7,5 etatu (15 etatów × 6 miesięcy).

Ostatecznie planowana liczba zatrudnionych w 2024 r. została ustalona na 49 etatów.

 

Przy ustalaniu przeciętnej liczby zatrudnionych na etapie tworzenia planu finansowego na kolejny rok budżetowy zawsze należy brać pod uwagę, że jest to liczba planowana. Jest to więc liczba szacowana na podstawie informacji dostępnych kierownikowi jednostki w czasie tworzenia planu. Liczba ta po zakończeniu 2024 r. może okazać się inna niż faktyczna. Uwzględnia to art. 53 ust. 1 Karty Nauczyciela. Przepis ten wymaga, aby na koniec roku skorygować planowaną przeciętną liczbę zatrudnionych do faktycznej przeciętnej liczby zatrudnionych nauczycieli (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć). Po wykonaniu tej korekty odpowiednio trzeba zwiększyć lub zmniejszyć kwotę odpisu, a następnie rozliczyć środki na wydatki między środkami na działalność bieżącą i środkami ZFŚS.

 

KROK 2 – ustalić planowaną przeciętną liczbę emerytów, rencistów i nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w 2024 r.

Od 1 stycznia 2024 r. odpis dla nauczycieli emerytów, rencistów i nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne nalicza się według znowelizowanego art. 53 ust. 2 Karty Nauczyciela.

Dla tej kategorii nauczycieli trzeba dokonać odpisu na ZFŚS w wysokości ustalonej jako iloczyn planowanej, przeciętnej w danym roku kalendarzowym liczby nauczycieli będących emerytami lub rencistami oraz nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne i 42% kwoty bazowej, o której mowa w art. 30 ust. 3 Karty Nauczyciela, obowiązującej w dniu 1 stycznia danego roku.

Karta Nauczyciela w art. 53 ust. 5 odsyła w sprawach w niej nieuregulowanych do przepisów o ZFŚS. Przepisami tymi są ustawa o ZFŚS i rozporządzenie w sprawie przeciętnej liczby zatrudnionych. Tak więc przy braku uregulowania w Karcie Nauczyciela kwestii wyliczania przeciętnej liczby nauczycieli będących emerytami lub rencistami oraz nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne należy odpowiednio stosować przepisy rozporządzenia w sprawie przeciętnej liczby zatrudnionych. Stosowanie w tym przypadku będzie odpowiednie, ponieważ rozporządzenie to nie reguluje kwestii wyliczania przeciętnej liczby emerytów i rencistów, a tylko sposób obliczania przeciętnej liczby zatrudnionych. Planowaną przeciętną liczbę nauczycieli będących emerytami lub rencistami oraz nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w pierwszym roku stosowania znowelizowanego art. 53 ust. 2 Karty Nauczyciela można przyjąć na podstawie liczby tych osób objętych opieką socjalną w 2023 r. (według stanu na dzień ustalania planu wydatków), po uwzględnieniu ewentualnych zmian, jakie wynikają z informacji dostępnych jednostce w tym czasie. Chodzi tu o planowane w 2024 r. odejścia pracowników na emeryturę, rentę lub zmiany liczby osób uprawnionych do świadczenia kompensacyjnego.

Przy ustalaniu przeciętnej liczby nauczycieli będących emerytami lub rencistami oraz nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne na etapie tworzenia planu finansowego na kolejny rok budżetowy zawsze należy brać pod uwagę, że jest to liczba planowana. Jest to więc liczba szacowana na podstawie informacji dostępnych kierownikowi jednostki w czasie tworzenia planu. Liczba ta po zakończeniu 2024 r. może okazać się inna niż faktyczna (z powodu nieprzewidzianych przejść na rentę lub zgonów). Uwzględnia to art. 53 ust. 2 Karty Nauczyciela. Przepis ten wymaga, aby na koniec roku skorygować planowaną przeciętną liczbę tych osób do faktycznej przeciętnej liczby. Po wykonaniu tej korekty odpowiednio trzeba zwiększyć lub zmniejszyć kwotę odpisu, a następnie rozliczyć środki na wydatki między środkami na działalność bieżącą i środkami ZFŚS.

 

KROK 3 – obliczyć wielkość planowanych wydatków z tytułu odpisów na nauczycieli oraz nauczycieli będących emerytami lub rencistami, a także nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne

 

 

Izabela Motowilczuk

były wieloletni inspektor kontroli gospodarki finansowej RIO

 

REKLAMA

Fragment artykułu pochodzi z kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Szukasz wiarygodnych aktualności, porad i artykułów dotyczących zmian w prawie i podatkach, komentarzy ekspertów oraz indywidualnego doradztwa? INFORLEX jest dla Ciebie! Zyskaj bezpłatny dostęp do INFORLEX >>

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFORLEX
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Księgowość budżetowa
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Kaucja to 50 groszy. Bo łatwo zapamiętać. Butelki ze szkła i plastiku oraz metalowe puszki [projekt rozporządzenia]

    Kaucja za butelki plastikowe do 3 litrów i szklane do 1,5 litra oraz za puszki do 1 litra wyniesie 50 gr. Tak zapisano w projekcie rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska. 

    PIP: Obowiązki i prawa pracownika w zakresie bhp [zestawienie]
    Podstawowym obowiązkiem pracownika określonym w art. 211 Kodeksu pracy jest przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
    Osoby niepełnosprawne, PFRON i JST: 33 696 zł i 37 000 zł na dofinansowania w 2024 r. Podwyżka o 1000 zł jeszcze w 2023 r. [WTZ i ZAZ]

    Rządowe Centrum Legislacji opublikowało projekt nowelizacji rozporządzenie w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym. 

    Jak wdrożyć KSeF w sektorze finansów publicznych?

    Od 1 lipca 2024 r. jednostki  sektora finansów publicznych będą miały obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Jakie działania powinny zostać podjęte przez te jednostki, aby wdrożenie przebiegło szybko i bezproblemowo? Czy KSeF będzie musiał być stosowany w każdej jednostce? Kto powinien wystąpić o nadanie uprawnień w KSeF w przypadku jednostek scentralizowanych o skomplikowanej strukturze? Na te i inne pytanie odpowiedzi udzielają eksperci w publikacji  "KSeF. Wdrożenie w sektorze finansów publicznych".

    REKLAMA

    ZUS: Przy kontrolach zasiłków i zwolnień korzystamy z donosów od sąsiadów i rodziny. Sprawdzamy zlecenia obok etatu

    ZUS sprawdza też, czy osoba pobierająca chorobowe wykonuje poza etatem zlecenia. Interesuje się prawem do zasiłków.

    Komunikat MRiPS o refundacji zakupu szkieł kontaktowych [od 17 listopada 2023 r.]

    W Dzienniku Ustaw pod poz. 2367 zostało opublikowane rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Rozporządzenie weszło w życie 17 listopada 2023 r.

    Emerytury: brak waloryzacji. I emerytura niższa o 300 zł

    Nie milkną echa środowego wyroku Trybunału Konstytucyjnego o emeryturach. 

    Ministerstwo Cyfryzacji: Krytyczne tygodnie przed e-Doręczeniami [wywiad]

    10 grudnia wchodzi dla podmiotów publicznych obowiązek korzystania z doręczeń elektronicznych. Przed nami krytyczne tygodnie; to ostatni moment, żeby jeszcze raz dokonać przeglądu procedur w urzędzie i sprawdzić, czy na pewno wszystko jest dopięte na ostatni guzik - mówi w rozmowie z Serwisem Samorządowym Dyrektor Departamentu Usług Cyfrowych w Ministerstwie Cyfryzacji Maciej Górski.

    REKLAMA

    Zapowiedzi: Będzie projekt ustawy dla 150 000 pracowników pomocy społecznej

    Chcemy przedstawić projekt ustawy o pracownikach pomocy społecznej; będziemy starali się go tak pilotować, aby ustawa została przyjęta i wdrożona w życie - powiedziała w czwartek szefowa MRiPS Marlena Maląg. Podkreśliła, że projekt dotyczy wsparcia finansowego dla pracowników służb społecznych.

     

    Jak przyznać dodatek specjalny pracownikowi samorządowemu [RIO]

    Regionalna Izba Obrachunkowa przypomina, że przyznanie dodatku pracownikowi samorządowemu wymaga uzasadnienia i nie jest to świadczenie stałe. 

    REKLAMA