REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ustalenie praw pracownika do „trzynastki”

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Kasprzak
Radca prawny, doktor nauk prawnych. Pracowała w Departamencie Prawnym Głównego Inspektoratu Pracy, autorka licznych publikacji w wiodących polskich wydawnictwach prawniczych. Doradca prawny w kancelariach prawnych, wykładowca akademicki, prezes zarządu ANTERIS Fundacji Pomocy Prawnej

REKLAMA

Z początkiem 2011 r. ustalamy uprawnienia pracowników do dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Jedna z pracownic korzystała w zeszłym roku z kilku zwolnień lekarskich oraz z urlopu macierzyńskiego. W 2010 r. przepracowała łącznie 6 miesięcy. Czy pracownica ta ma prawo do „trzynastki”? Jeżeli tak, to czy „trzynastka” powinna być proporcjonalnie obniżona o okresy nieświadczenia przez nią pracy

Pracownica ma prawo do trzynastki w pełnej wysokości – czyli za 12 miesięcy. Przy obliczaniu wysokości nagrody nie będzie jednak uwzględnione wynagrodzenie z tytułu choroby pracownicy, jak również zasiłek pobierany przez nią podczas urlopu macierzyńskiego.

REKLAMA

REKLAMA

Podstawowym warunkiem uprawniającym pracownika do dodatkowego wynagrodzenia rocznego jest przepracowanie u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego (art. 2 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej). Jednocześnie spełnienie tego warunku uprawnia pracownika do dodatkowego wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości.

Jak jednak należy rozumieć pojęcie „przepracowanie”? Istnieją dwie interpretacje. Zdaniem Sądu Najwyższego, prawo do dodatkowego świadczenia zależy od czasu faktycznej i efektywnej pracy (uchwała SN z 25 lipca 2003 r., sygn. akt III PZP 7/03). W uzasadnieniu Sąd wskazał, że katalog przerw w świadczeniu pracy w czasie trwania stosunku pracy, które w zakresie nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego równoważą okresy przepracowane, jest zamknięty. Dopuszczalną przerwą objęte są tylko urlopy wychowawcze, dla poratowania zdrowia lub urlop dla celów naukowych, artystycznych lub zawodowych (udzielany nauczycielowi albo nauczycielowi akademickiemu), które powodują, że pracownik mimo nieprzepracowania 6-miesięcznego okresu w danym roku, nabywa prawo do „trzynastki” za ten rok.

Zgodnie z drugą interpretacją – podzielaną m.in. przez Ministerstwo Pracy – do okresów pracy uwzględnianych przy ustalaniu prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego należy zaliczyć cały okres pozostawania w stosunku pracy – niezależnie od tego, czy praca była rzeczywiście świadczona.

Nie można zatem jednoznacznie stwierdzić, która interpretacja jest właściwa. Łatwo jednak zauważyć, że druga z nich jest korzystniejsza dla pracownika i dodatkowo popierana przez resort pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przyjmując zatem stanowisko, że prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego nabywa pracownik, który przez cały rok przebywał w zatrudnieniu, należy wskazać, jakie okresy nieobecności w pracy – uregulowane przepisami ustawy z 25 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (dalej: k.p.) – nie pozbawiają go prawa do trzynastki.

Czytaj także: Dodatek stażowy w trzynastce wliczany w całości>>

Wśród okresów nieświadczenia pracy, zaliczanych do stażu pracy pracownika, wyróżniamy:

dni wolne z tytułu opieki nad dzieckiem – pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na 2 dni; pracownik za czas takiego zwolnienia zachowuje prawo do wynagrodzenia (art. 188 k.p.),

okresy pobierania zasiłków dla bezrobotnych – wlicza się do okresu pracy wymaganego do nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych,

przywrócenie do pracy – pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, okres pozostawania bez pracy, za który przyznano wynagrodzenie, wlicza się do jego ogólnego okresu zatrudnienia (art. 51 k.p.),

sprawowanie funkcji związkowych – pracownikowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy przysługuje (na wniosek organizacji związkowej) prawo do urlopu bezpłatnego,

choroba pracownika – wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek (art. 92 k.p.),

urlop macierzyński – zasiłek (art. 184 k.p.),

urlop wychowawczy (art. 1865 k.p.).

W sytuacji opisanej w pytaniu pracownica pozostawała w zatrudnieniu przez cały 2010 r. Czas jej usprawiedliwionej nieobecności w pracy stanowiły okresy, które są zaliczane do ogólnego stażu pracy pracownika – będą zatem zaliczane również do tzw. przepracowanego roku kalendarzowego uprawniającego pracownicę do trzynastki w pełnej wysokości. Co więcej, nie ma podstaw prawnych, aby z powodu okresów choroby czy urlopu macierzyńskiego przyznać jej nagrodę, np. w wysokości ustalonej proporcjonalnie do faktycznie przepracowanych 6 miesięcy.

Roczne wynagrodzenie dodatkowe stanowi 8,5% sumy wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie. Przy określaniu podstawy wymiaru „trzynastki” uwzględnia się te elementy wynagrodzenia, które służą do obliczania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Czytaj także: Trzynastki dla pracowników samorządowych>>

Przy ustalaniu wysokości dodatkowego wynagrodzenia rocznego nie uwzględnia się m.in.:

● wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,

● wynagrodzenia za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

W związku z tym, mimo że pracownica nabyła prawo do trzynastki w pełnej wysokości, podstawa wynagrodzenia służąca do obliczenia jej faktycznej wysokości nie będzie uwzględniać świadczeń za okresy choroby i urlopu macierzyńskiego. Wynagrodzenie za czas choroby zostało bowiem wymienione w katalogu wynagrodzeń, których nie bierzemy pod uwagę przy naliczaniu „trzynastki”. Natomiast zasiłek pobierany podczas urlopu macierzyńskiego nie stanowi składnika wynagrodzenia, a jedynie świadczenie wypłacane przez ZUS. Tym samym nie zostanie wliczone do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego pracownika.

PODSTAWY PRAWNE

• Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. Nr 224, poz. 1459)

• Ustawa 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. Nr 160, poz. 1080; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1241)

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. Nr 2, poz. 14; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1353)

Zapisz się na newsletter
Jak dysponowane są finanse publiczne? Bądź na czasie z najnowszymi przepisami, najlepszymi praktykami oraz wskazówkami dotyczącymi księgowości budżetowej – zapisz się na newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Rachunkowość Budżetowa

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość budżetowa
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiana terminu wypłaty ekwiwalentu za urlop [PROJEKT MRPiPS z 10 czerwca 2025]

W środę, 11 czerwca 2025 r. do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania trafił projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Projekt zakłada m.in. zmianę przepisów dotyczących wypłaty ekwiwalenty za urlop.

Podwyżki pracowników samorządowych z wyrównaniem od 1 marca 2025 r. Rozporządzenie w Dzienniku Ustaw [STAWKI]

30 maja 2025 r. w Dzienniku Ustaw RP zostało opublikowane rozporządzenie podwyższające kwoty minimalnego miesięcznego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Rozporządzenie koryguje także katalog stanowisk.

Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. Co powinna zawierać?

Kodeks pracy reguluje m.in. kwestie dotyczące zatrudniania pracowników młodocianych. Młodocianym jest osoba, która ukończyła 15 lat, ale ma poniższej 18 lat. Co powinna zawierać umowa w celu przygotowania zawodowego?

ZFŚS: Do 31 maja 2025 r. pracodawcy muszą przekazać 75% odpisu – co warto wiedzieć?

Do 31 maja 2025 r. pracodawcy mają czas na przekazanie 75 proc. odpisu na na rachunek bankowy Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Kto ma obowiązek tworzenia ZFŚS? Jak nalicza się odpisy podstawowe?

REKLAMA

Szczególne przypadki odwołania dyrektora szkoły w trakcie roku szkolnego

Odwołanie dyrektora placówki bez wypowiedzenia w trakcie roku szkolnego możliwe jest tylko w sytuacjach wyjątkowych i nagłych, które mogą zdestabilizować jej funkcjonowanie. W takim przypadku reakcja organu prowadzącego szkołę musi być natychmiastowa.

Pilna potrzeba udzielenia zamówienia

Pojęcie pilnej potrzeby udzielenia zamówienia pojawia się w ustawie – Prawo zamówień publicznych kilkanaście razy. Tak naprawdę jednak sprowadza się do dwóch sytuacji: skrócenia terminu składania ofert, ofert wstępnych czy wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, a także do skorzystania z trybu negocjacji bez ogłoszenia. Z uwagi na to, że regulacja w tym zakresie jest bardzo lakoniczna, często powoduje niesłuszne obawy przed jej stosowaniem.

Likwidacja obowiązku przechowywania przez płatników składek zgłoszeń do ubezpieczeń [PROJEKT]

W poniedziałek, 26 maja 2025 r. w wykazie prac legislacyjnych rządu pojawił się projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Chodzi o likwidację obowiązku przechowywania przez płatników składek zgłoszeń do ubezpieczeń.

Zwrot nadpłaty składki zdrowotnej. Wnioski można składać do 2 czerwca 2025 r.

Przedsiębiorcy, którzy w wyniku rocznego rozliczenia składki zdrowotnej za 2024 rok mają nadpłatę, powinni pamiętać o złożeniu wniosku o zwrot nadpłaty składki zdrowotnej. Wniosek należy złożyć do 2 czerwca 2025 r.

REKLAMA

Nie można być jednocześnie wójtem i prezydentem Rzeczypospolitej

Wybory prezydenckie zbliżają się wielkimi krokami – głosować w nich będziemy już 18 maja br. Jednym ze startujących w nich kandydatów jest prezydent Warszawy. Pojawia się pytanie: kto zastąpi urzędującego prezydenta miasta (burmistrza, wójta) na tym stanowisku, jeżeli zostanie on wybrany i obejmie urząd Prezydenta Rzeczypospolitej? Prawo bowiem jednoznacznie wskazuje, że nie można być jednocześnie włodarzem gminy i państwa.

Podatek od deszczówki. Czy powstanie linia orzecznicza?

Gminy wydają decyzje o ustalanie opłaty za zmniejszenie naturalnej retencji. Właściciele nieruchomości skarżą je do sądu – i okazuje się, że gminy wygrywają.

REKLAMA