Metodologia audytu wewnętrznego

Audyt wewnętrzny jest działalnością niezależną i obiektywną, której celem jest wspieranie kierownika jednostki w realizacji celów i zadań przez systematyczną ocenę kontroli zarządczej realizowaną przez czynności zapewniające i czynności doradcze (art. 272 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych; dalej: u.f.p.). Ocena adekwatności, efektywności i skuteczności systemów kontroli zarządczej w jednostce dotyczy zwłaszcza: zgodności działalności z przepisami prawa oraz przepisami wewnętrznymi, skuteczności i efektywności działania, wiarygodności sprawozdań, ochrony zasobów, przestrzegania i promowania zasad etycznego postępowania, efektywności i skuteczności przepływu informacji, zarządzania ryzykiem.

Redakcja poleca: Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian (książka)

Podstawowe znaczenie dla prowadzenia audytu mają czynności o charakterze zapewniającym, gdyż dzięki nim kierownictwo jednostki uzyskuje racjonalne zapewnienie, że ustanowiony system kontroli zarządczej spełnia swoje ustawowe zadania. Działania o charakterze doradczym mogą być wykonywane, o ile ich cel i zakres nie naruszają zasady obiektywizmu i niezależności audytora wewnętrznego. Czynności o charakterze zapewniającym i doradczym określane są jako zadania zapewniające. W celu zweryfikowania realizacji zaleceń wydanych w wyniku przeprowadzonego zadania zapewniającego, mogą być przeprowadzone przez audytora wewnętrznego czynności sprawdzające.

Szczegółowe zasady funkcjonowania audytu wewnętrznego w jednostce powinny być określone w Karcie audytu wewnętrznego, zatwierdzonej przez kierownika jednostki. Powinna ona normować co najmniej następujące obszary:

1) ogólne cele i zasady audytu wewnętrznego,

2) prawa i obowiązki audytora wewnętrznego,

3) niezależność audytora wewnętrznego,

4) zakres audytu wewnętrznego,

5) sprawozdawczość,

6) koordynację działalności komórki audytu wewnętrznego,

7) relacje z Najwyższą Izbą Kontroli i innymi instytucjami kontrolnymi.

Obowiązek prowadzenia audytu wewnętrznego przez jednostkę samorządu terytorialnego powstaje z chwilą przekroczenia w przyjętej przez organ stanowiący uchwale budżetowej, po stronie dochodów i przychodów lub wydatków i rozchodów budżetu, kwoty progowej 40 mln zł (art. 274 ust. 3 u.f.p.). Obowiązek ten wygaśnie, jeżeli w uchwale budżetowej zostanie wprowadzona zmiana powodująca obniżenie wysokości dochodów i przychodów lub wydatków i rozchodów do kwoty poniżej wielkości 40 mln zł. Nieprowadzenie audytu wewnętrznego pomimo przekroczenia w uchwale budżetowej kwoty progowej stanowi naruszenie dyscypliny finansów publicznych.