Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność odszkodowawcza gminy za zadania zlecone

Odpowiedzialność odszkodowawcza gminy za zadania zlecone./ fot. Fotolia
Odpowiedzialność odszkodowawcza gminy za zadania zlecone./ fot. Fotolia
Za szkody spowodowane przez funkcjonariuszy organów gminy przy wykonywaniu zadań z zakresu administracji rządowej ustawowo zleconych gminom odpowiada Skarb Państwa na podstawie art. 417 § 1 k.c. Takie uzasadnienie sprawy przedstawił Sąd Apelacyjny w Warszawie w sprawie z powództwa A.J. przeciwko miastu W. o zapłatę, na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie. Wyrok zapadł na tle następującego stanu prawnego i faktycznego.

Sąd Okręgowy oddalił powództwo A.J. przeciwko miastu W. W toku postępowania ustalono, że Burmistrz Gminy W. w 2001 r. zatwierdził projekt podziału nieruchomości przeznaczonej pod drogę publiczną. Działka ta przeszła na własność Gminy W. W 2005 r. Wojewoda na podstawie art. 73 ust. 1 ustawy Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną, wydał decyzję, na mocy której stwierdził nabycie przez powiat z dniem 1 stycznia 1999 r. prawa własności nieruchomości zajętych pod drogę publiczną. W oparciu o powyższe decyzje powód wystąpił z wnioskiem o ustalenie i wypłatę stosownego odszkodowania.

W 2013 r. A.J. złożył skargę do WSA w Warszawie na bezczynność i przewlekłe prowadzenie postępowania przez Prezydenta W. w sprawie złożonego wniosku. Wyrokiem Sąd stwierdził przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ wykonawczy miasta W. W 2015 r. Prezydent W. wydał decyzję, w której orzekł o ustaleniu odszkodowania za nieruchomości zajęte pod drogę publiczną. Kwota odszkodowania miała zostać pokryta ze środków Skarbu Państwa. Gdy decyzja stała się ostateczna Prezydent W. uiścił należność na rzecz powoda.

Polecamy serwis: Sektor publiczny

Sąd Okręgowy wskazał, że powód domagał się na podstawie art. 4171 § 3 k.c. zasądzenia od pozwanego Miasta W. na swoją rzecz kwoty 127 tys. zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie do dnia zapłaty oraz podniósł, że konieczną przesłanką żądania odszkodowania jest uprzednie stwierdzenie we właściwym postępowaniu niezgodności z prawem niewydania orzeczenia lub decyzji. Sąd I instancji stwierdził, że legitymowanym biernie w sprawie jest podmiot, który na mocy przepisów prawa obowiązany był do wydania aktu administracyjnego, a którego przewlekłe rozpoznanie sprawy mogło doprowadzić do powstania uszczerbku w majątku powoda. Podstawą roszczeń powoda była przewlekłość Prezydenta W. w dwóch postępowaniach administracyjnych. Pierwszym z nich było postępowanie prowadzone na skutek nabycia z mocy prawa przez powiat nieruchomości zajętej pod drogę publiczną. Drugie natomiast dotyczyło postępowania dotyczącego podziału nieruchomości i przejścia na własność Gminy W. działki wydzielonej pod drogę gminną. Z ustaleń poczynionych przez Sąd I instancji wynikało, że przepisy obu ustaw - Przepisy wprowadzające ustawę reformującą administrację publiczną oraz ustawa o gospodarce nieruchomościami, odwołują się do ustalenia odszkodowania według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. W związku z powyższym, Sąd ustalił, że decyzję o wywłaszczeniu nieruchomości wydaje w przedmiotowej sprawie starosta, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej. Podkreślił on przy tym, że zadanie to realizowane jest w imieniu i na rzecz władzy publicznej w rozumieniu art. 417 §1 k.c. Sąd powołał się na utrwalone w orzecznictwie stanowisko, że sprawy ustawowo przekazane do załatwiania organom jednostek samorządu terytorialnego nie tracą swojego charakteru spraw z zakresu administracji rządowej, organy te działają więc nie w imieniu własnym, lecz w imieniu organów administracji rządowej.

Z dalszych ustaleń wynikało, że zgodnie z ustawą o ustroju miasta stołecznego Warszawy, Miasto W. jest gminą mającą status miasta na prawach powiatu. Oznacza to, że sprawie będącej przedmiotem sporu, organ wykonawczy Gminy nie działał w imieniu pozwanego, lecz wykonywał zadania z zakresu administracji rządowej jako reprezentant Skarbu Państwa w W. – mieście na prawach powiatu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sąd Okręgowy nie przychylił się do argumentacji powoda, że określanie Prezydenta W. mianem starosty stanowi element fikcji prawnej, podczas gdy w rzeczywistości zadania z tego zakresu obsługiwane są przez gminny aparat administracyjny. Zdaniem Sądu stanowisko powoda oderwane było od zagadnień ustrojowych jednostek samorządu terytorialnego oraz istoty zadań zleconych. Sąd Okręgowy stwierdził, że to reprezentant Skarbu Państwa - starosta, którego funkcję wykonywał Prezydenta miasta W. nie wydał decyzji o ustaleniu i wypłacie odszkodowania i dopuścił się przewlekłości. W związku z powyższymi rozważaniami Sąd uznał, że pozwany nie był legitymowany biernie w niniejszej sprawie w zakresie roszczenia o zapłatę odszkodowania za przewlekłość postępowania. Sąd, uzasadniając swoje rozstrzygnięcie, podkreślił, że o tym, czy dany podmiot jest podmiotem postępowania cywilnego przesądzają przepisy prawa materialnego, nie zaś przepisy procesowe. Konsekwencją stwierdzenia braku legitymacji procesowej jest oddalenie powództwa.

Od powyższego orzeczenia apelację złożył powód, który wniósł o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Zarzucił on rozstrzygnięciu naruszenie prawa materialnego – art. 416 k.c. w związku z art. 441 §1 k.c. poprzez ich niezastosowanie i zaniechanie rozważenia zasadności zgłoszonych przez powoda roszczeń pod kątem odpowiedzialności miasta jako osoby prawnej, obowiązanej do naprawienia szkody, która została wyrządzona z winy jej organu. Zdaniem powoda, w przedmiotowej sprawie, zachodziły przesłanki do stwierdzenia solidarnej odpowiedzialności Skarbu Państwa i pozwanego za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym.

Sąd Apelacyjny w Warszawie uznał apelację za nieuzasadnioną i ją oddalił. Sąd II instancji podzielił w całości ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy i przyjął je za własne. Uznał ponadto zarzuty podniesione przez powoda za chybione. Powód dochodził odszkodowania za szkodę wynikłą z opieszałego postępowania Prezydenta miasta W. w przedmiocie ustalenia i wypłaty odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości pod drogi publiczne. Sąd II instancji podtrzymał stanowisko Sądu Okręgowego, że Prezydent miasta W. w rzeczonym postępowaniu administracyjnym działał jako starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, zatem jako reprezentant Skarbu Państwa. Prezydent miasta W., dopuszczając się przewlekłości w postępowaniu, działał wyłącznie jako organ Skarbu Państwa. Ponadto Sąd zwrócił uwagę na to, że Prezydent miasta nie mógł występować w postępowaniu administracyjnym jako reprezentant dwóch osób prawnych – jednostki samorządu terytorialnego i Skarbu Państwa. Miasto nie jest zatem sprawcą szkody. Odpowiedzialność spoczywa w całości na Skarbie Państwa i to on posiada legitymację bierną w sprawie.

Sąd Apelacyjny w Warszawie, wobec braku podstaw do przyjęcia, że w postępowaniu z zakresu wywłaszczenia nieruchomości, Prezydent miasta W. działał jako organ miasta W. bądź, że działał jako organ dwóch osób prawnych – Skarbu Państwa i miasta W., oddalił apelację.

Piotr Kołodziejczak

radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, Partner, specjalizuje się w zakresie realizacji projektów inwestycyjnych, sporach sądowych, opracowywania i opiniowania umów

Maciej Szczubełek

asystent w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, interesuje się prawem cywilnym

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Księgowość budżetowa
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Ustalenie opłat obowiązujących na cmentarzu komunalnym

    Nakładanie opłat za różnego rodzaju usługi komunalne czy za korzystanie z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej JST zawsze budzi raczej negatywne emocje po stronie mieszkańców. A co dopiero, gdy opłaty te związane są z pochówkiem najbliższych. 

    Dofinansowanie zakładu budżetowego - dotacja jako dopłata do kosztów prowadzonej działalności

    Drastyczny wzrost cen mediów oraz utrzymujący się wysoki poziom inflacji powodują, że większość samorządowych zakładów budżetowych nie jest w stanie w pełni realizować swoich zadań statutowych. Ich zobowiązania finansowe znacznie wykraczają poza przyjęte budżety. 

    Pracownicy samorządowi: Nowe tabele zaszeregowania, likwidacja stanowisk, pensja minimalna [rozporządzenie od 1 lipca 2023 r.]

    Zmiany dla pracowników samorządowych: nowe tabele zaszeregowania, likwidacja stanowisk, pensja minimalna. Wprowadzi je zmienione rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Zmiany wejdą w życie od 1 lipca 2023 r.

    Rząd daje 3300 zł brutto wynagrodzenia dla pracowników samorządowych. Jest to mniej od minimalnego wynagrodzenia. Dopłacić mają samorządy

    Od 1 lipca 2023 r. rząd proponuje kwotę minimalnego wynagrodzenia zasadniczego w I kategorii zaszeregowania w wysokości 3300 zł, aby wysokość tej kwoty była zbliżona do kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. W pozostałych kategoriach zaszeregowania, kwoty zostały ustalone tak, aby wzrastały proporcjonalnie między kategoriami.

    Będzie nowy wzór świadectwa pracy [nowelizacja kodeksu pracy]

    Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przedstawiło projekt rozporządzenia w sprawie świadectwa pracy. W dokumencie trzeba będzie uwzględniać informacje o wykorzystaniu nowych rodzajów urlopów i zwolnień wprowadzonych nowelizacją Kodeksu pracy.

    Uzgodnienia i opinie do projektu planu miejscowego

    Ważnym elementem prowadzącym do przyjęcia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest wyrażenie stanowiska wobec projektu planu przez organy wyspecjalizowane w określonych dziedzinach, które powinny zostać uwzględnione przy realizacji polityki przestrzennej gminy. Takie stanowisko przybiera postać uzgodnień lub opinii.

    Jak zaskarżyć rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody

    Jedną z form ochrony samodzielności samorządu terytorialnego jest możliwość zakwestionowania (przez uprawniony organ) rozstrzygnięcia nadzorczego wydanego przez wojewodę lub przez regionalną izbę obrachunkową. 

    Czy dotacja oświatowa dla placówek niesamorządowych to świadczenie jednorazowe?

    W praktyce pokutuje pogląd, że dotacja oświatowa - wypłacana przez jednostkę samorządu terytorialnego dla placówki niepublicznej działającej na jej terenie - ma charakter świadczenia jednorazowego. 

    MI: wartość wniosków o dofinansowanie przewozów autobusowych to 773 mln zł

    Samorządy złożyły wnioski o uruchomienie w tym roku, w całym kraju 6347 nowych linii autobusowych z dofinansowaniem z rządowego Funduszu rozwoju przewozów autobusowych (FRPA); wartość wniosków to 773 mln zł - przekazał wiceminister infrastruktury Rafał Weber.

    Darmowe laptopy dla czwartoklasistów będą miały zabezpieczenie przed odsprzedażą w postaci .... wygrawerowanego orła w koronie

    Jesienią 370 tys. uczniów czwartych klas szkół podstawowych otrzyma na własność komputery. W przestrzeni medialnej podnoszono, że niektórzy rodzice mogą próbować je nielegalnie odsprzedać.

    Zapisy w umowie o łącznej wysokości kar umownych

    W trakcie kontroli regionalna izba obrachunkowa zarzuciła jednostce, że w kilku umowach zawartych z wykonawcami nie ujęto łącznej maksymalnej wysokości kar umownych, których może dochodzić powiat lub wykonawca. Umowy te zostały już wykonane i nie było problemów z umowami czy też terminowością. Czy taki zarzut jest słuszny?

    Korekta dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2022 r. w jednostkach pomocy społecznej

    Dnia 31 marca 2023 r. mija termin wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego za poprzedni rok kalendarzowy. Obowiązkiem pracodawcy jest nie tylko ustalenie, kto powinien otrzymać to świadczenie, ale także prawidłowe obliczenie jego wysokości, a w przypadku błędnego naliczenia - dokonanie poprawnej korekty.

    Przepracowanie części dnia a zwolnienie lekarskie

    Zdarza się, że w trakcie swojej dniówki pracownik zwalnia się z pracy z powodu złego samopoczucia i udaje się do lekarza. Następnie wpływa do pracodawcy zwolnienie lekarskie na okres, którego pierwszym dniem jest ten w części przepracowany. 

    Mieszkańcy małych gmin i dużych miast powinni mieć te same możliwości

    Mamy aspiracje, aby mieszkańcy zarówno mniejszych miejscowości, jak i dużych miast mieli te same możliwości, aby mogli korzystać w równym stopniu z środków rządowych, samorządowych i europejskich – powiedział w piątek minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.

    RIO o klasyfikacji dochodów gmin za zakwaterowanie uchodźców z Ukrainy

    Dochody uzyskiwane przez gminy z tytułu opłat za zakwaterowanie, które od niedawna dokonują uchodźcy z Ukrainy należy klasyfikować w dziale 853 - wskazała w stanowisku RIO w Szczecinie. Izba zwróciła uwagę, że w rozporządzeniu MF brakuje dedykowanej klasyfikacji budżetowej

    Od 21 marca 2023 r. nowe zasady prowadzenia akt pracowniczych

    W Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej. Dotyczy dokumentów na temat przeprowadzania kontroli trzeźwości pracowników oraz wprowadzenia informacji o pracy zdalnej.

    Czy klauzula waloryzacyjna ma zastosowanie do umów o zamówienia publiczne poniżej 130 000 zł zawieranych na dłużej niż 6 miesięcy?

    Czy waloryzacja w umowach z terminem przekraczającym 6 miesięcy wprowadzona od 10 listopada 2022 r. ustawą z 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców dotyczy również postępowań poniżej 130 000 zł, jeżeli umowy zawierane są na okres przekraczający 6 miesięcy?

    Jaki wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianie pracodawcy?

    Od 01.03.2023 r. będziemy zatrudniać osobę na stanowisku woźnego w wymiarze 3/4 etatu ze stażem 23 lat pracy. Osoba ta dotychczas pracowała w Służbie Więziennej (do dnia 20.01.2023 r.).

    Czy należy się dodatek stażowy w dodatkowym miejscu zatrudnieniu nauczyciela

    Jesteśmy szkołą podstawową państwową (organ prowadzący Urząd Miasta). Zatrudniliśmy nauczyciela z dwudziestoletnim stażem pracy na 1/2 etatu. Ten sam nauczyciel jest zatrudniony w innej szkole podstawowej w naszym mieście na pełny etat. Nauczyciel przedstawił nam świadectwa pracy. Na podstawie tych samych świadectw pracy otrzymuje dodatek w szkole podstawowej, w której jest zatrudniony na cały etat. Czy należy mu się dodatek za staż pracy?

    Kiedy płatnika nie wiążą wnioski złożone przez podatnika

    Proszę o informację dot. interpretacji z art. 31a pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: "Po ustaniu stosunku prawnego stanowiącego podstawę dokonywania przez płatnika świadczeń podatnikowi, płatnik przy obliczaniu zaliczki pomija oświadczenia i wnioski złożone uprzednio przez podatnika, z wyjątkiem wniosków, o których mowa w art. 32 ust. 6 i 8 oraz art. 41 ust. 11.

    Czy w przypadku sprzedaży węgla przez gminę trzeba prowadzić ewidencję z wykorzystaniem konta 330

    Gmina zleciła na podstawie umów sprzedaż "preferencyjnego" węgla przedsiębiorstwom i spółkom działającym na terenie Gminy. Czy w ww. przypadku gmina powinna prowadzić ewidencję magazynową (konto 330 "Towary") i ewidencję sprzedaży węgla?

    Poszerzenie przez wójta katalogu przesłanek przyznania dodatku specjalnego do wynagrodzeń pracowników

    Wójt gminy w drodze zarządzenia wewnętrznego postanowił, że pracownikom urzędu gminy, zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, mogą być przyznawane dodatki specjalne do wynagrodzeń "w innych uzasadnionych sytuacjach, niż wskazane w ustawie o pracownikach samorządowych". Na podstawie tego zarządzenia dodatki specjalne były przyznawane pracownikom m.in. z tytułu "pracy w uciążliwych warunkach, w tym z narażeniem na ciągły stres", "szczególne osiągnięcia w pracy" lub bez żadnego dodatkowego uzasadnienia.

    Świadczenia pomocy zdrowotnej dla nauczycieli. Jak ustalić?

    Rada gminy nie określiła rodzaju świadczeń przyznawanych w ramach pomocy zdrowotnej dla nauczycieli oraz warunków i trybu ich przyznawania. Przy braku tej uchwały nie zaplanowała w budżecie gminy wydatków na ten cel.

    Jak rozliczyć godziny ponadwymiarowe nauczyciela, który przebywa na zwolnieniu lekarskim?

    Jak rozliczyć godziny ponadwymiarowe nauczyciela, który przebywa na zwolnieniu lekarskim? Jakie przepisy mają zastosowanie w przypadku, w którym nauczyciel zatrudniony jest w szkole prowadzonej przez gminę?

    Nieruchomości szkolne a podatek od nieruchomości

    Ustawodawca podatkowy przyznaje placówkom oświatowym preferencje w podatku od nieruchomości.